Türkiye ekonomisi Cumhuriyet tarihinin en derin krizinin henüz başlarındadır. Son aylardaki yüksek oranlı fiyat artışlarıyla birlikte, özellikle işçi sınıfı açısından, çok hızlı ve büyük boyutlu bir mutlak yoksullaşma yaşanmaktadır.

Çalışan üst düzey yönetici olsa da işyerinde çalışma süresini kontrol eden bir yöneticisi olduğu durumda fazla çalışma ücreti talep edebilecektir.

Tekgıda-İş Sendikası “İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi” hazırlık çalışmaları kapsamında, 5 Ekim 2022 günü İzmir’de gerçekleştirilen İşçi Grubu toplantısına, Türkiye’de işçilerin ve sendikaların sorunlarına ilişkin ayrıntılı bir rapor sundu ve ayrıca sorulan soruları yanıtladı.

Ödemeler dengesi ilk açıklandığında net hata ve noksanın yüksek olması normaldir.

Haftada 45 saatin üzerinde çalışan bir işçi ‘fazla çalışma’ yapmış oluyor.

İş Kanunu’nda işçilerin çalışma süreleri belirlenmiş durumda. Buna göre işçi bir haftada en fazla 45 saat çalıştırılabilir.

Bugün Türkiye’de 326 OSB’de 2 milyon 92 bin 209 işçi çalışıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2013’ten bu yana buralardaki çalışma koşulları ve sorunları tespit etmeye dönük bir teftiş çalışması yapmamış.

İşçilerin haklarını koruma ve geliştirme çabaları ve mücadelelerinde önemli unsurlardan biri, birlikte çalışan, benzer veya aynı sorunları paylaşan işçilerin sayısıdır. Örneğin, 1987 yılında İskenderun Demir Çelik Fabrikası’nda 13.468 işçi ve 1.224 memur; Karabük Demir Çelik Fabrikası’nda 8.846 işçi ve 760 memur çalışıyordu. Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda 35.606 işçi, 1.885 sözleşmeli personel ve 726 memur vardı.

Türkiye’de iş sözleşmesiyle çalışan işçilerin sayısı 16 milyon dolayındadır. Bu işçilerden toplu iş sözleşmesi kapsamında olanların sayısı ancak 1 milyonun biraz üstündedir.

Diyarbakır’da çalıştığı markette fiyatı 50 kuruş olan çubuk krakerin ücreti ödenmeden kasadan geçirdiği gerekçe gösterilerek işten çıkarılan Yücel Korkutan, açtığı davada 35 bin 888 lira 490 kuruş tazminat almaya hak kazandı.

Kurumsal bir firmada işbaşı yaptım, imzaladığım dört sayfalık iş sözleşmemde işveren lehine her şey var diyebilirim. Fazla çalışma, denkleştirme, mecburi hizmet, başka işyerinde çalışmama gibi her şeye onay vermiş oldum. Önceki işyerimde böyle değildi. Aklıma takılan bir konuyu sormak istiyorum. İş sözleşmemin bir yerinde evlilik ve birinci derece yakınların ölümünde 3 gün, eşin doğum yapmasında 5 günlük izinlerin ücretinin ödenip ödenmeyeceğine işverenin karar vereceği yazıyor. Onay verdiğim bu ifade ileride sıkıntı yaratır mı?

Çalışma süresine ilişkin genel kural, haftalık çalışma süresinin en çok 45 saat olması, aksi kararlaştırılmamışsa bu sürenin haftanın çalışılan günlerine eşit dağıtılarak uygulanmasıdır.