Bir zamanlar tarımda kendi kendine yeten Türkiye artık neredeyse dışa bağımlı hale geldi. TÜİK’e göre geçen yıl 14 milyar dolarlık tarım ürünü ithal edildi.

Bu yıl ramazan katmerli zamlarla geliyor. 2018’de makarna, çorba, çay ve bakliyatların yer aldığı ramazan kolisi 49 liraydı. Bu yıl aynı kolinin fiyatı 450 lira.

Dikkat edersek, 2023 yılının son üç ayında maaş ve ücret artışlarını tartıştık. Her yıl asgari ücret masası kuruluyor. Maaş ve ücretlerdeki artışın enflasyon kadarı artış değil, düzeltmedir. Eğer enflasyonun üstünde bir artış olursa, o zaman reel artış var diyebiliyoruz.

Yüksek gıda enflasyonu ekim ayında da etiketlere yansıdı 37 ürünün 21 ‘inde fiyat artışı yaşandı. Marketin zam şampiyonu ise yüzde 37,4’lük artış ile domates oldu.

Türkiye’de son yıllarda uygulanan ekonomi politikaları ile yoksulluk arttı, alınan ücretler cebe girmeden eridi.

Ağustosta markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 45,9 ile kuru üzüm oldu. Kuru üzümdeki fiyat artışını yüzde 37,3 ile maydanoz, yüzde 27 ile yeşil fasulye, yüzde 24,6 ile kuru kayısı takip etti.

Eskiden “her şeyi mevsiminde tüketin” denilirdi. Bazı tarım bakanları da gıda fiyatlarındaki artışa gerekçe uydurmak için bu söylemi çok kullandı.

Aşırı sıcaklar sebze ve meyvede yaklaşık yüzde 50 üretim kaybına neden olurken, mazot, su, gübrede yüzde 100’ü aşan maliyetler de çiftçinin ekim iştahını azalttı.

Türkiye, Dünya Bankası verilerine göre dünyanın en yüksek 10’uncu gıda enflasyonuna sahip ülke oldu.

Pahalılık yoksulları ve işçileri olumsuz etkiledi ancak iktidar çeşitli yardım programları ve gelir politikalarıyla tencerenin tümüyle boş kalmasını önledi. İktidar yoksulluğu yok etmedi ama yönetebildi. Hamasi söylemler ise yoksulluğun itiraza dönüşmesini engelledi.

Dünya Bankası’nın verilerine göre, gıda enflasyonunda Türkiye dünya beşincisi oldu.

Türk-İş’in hesaplamasına göre, dört kişilik ailenin açlık sınırı martta 9 bin 590 TL’ye, yoksulluk sınırı 31 bin 240 TL’ye yükseldi.