29 Nisan 2020
SANAYİCİ İLAVE TEDBİR İSTEDİ
Koronavirüs salgını ile mücadelede aşama kaydeden Türkiye, Ramazan bayramından sonra kademeli olarak ekonomisini açmayı planlıyor.
Koronavirüs salgını ile mücadelede aşama kaydeden Türkiye, Ramazan bayramından sonra kademeli olarak ekonomisini açmayı planlıyor. Avrupa ülkeler ve ABD’den de benzer sinyaller geliyor. Bazı ülkeler mayıs ayında kademeleri olarak işletmelerini açacak. Türkiye’de de işletmeler iş sağlığı ve güvenliği konusunda tedbirlerini artırarak faaliyete başlayacaklar. Birçok otomotiv fabrikası şimdiden kapılarını açtı bile. Ancak hizmet sektörü tarafında işlerin normalleşmesi belki aylar alacak. İşsizlik tüketim talebini düşürecek. Bu sanayiyi de ihracatı da etkileyecek. Bu anlamda ekonomideki hasarın boyutu yavaş yavaş ortaya çıkarken iş dünyası alınan tedbirlerin yeterli olmayacağı görüşünde.
O ANKETE GÖRE YETERSİZ
Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD), üyelerinin katılımıyla yaptığı ve salgının ekonomik etkilerini masaya yatıran anket sonuçlarını açıkladı. Genç iş dünyasının güncel taleplerini ortaya koyan anket sonuçlarında, alınan ekonomik önemlerin genişletilmesi gerektiği görüşü öne çıktı. Ankete katılan üyelerin yüzde 90’ı salgın sebebiyle yaşanabilecek ekonomik olumsuzluklara karşı kaynak yaratılması konusunda Türkiye’nin aldığı önlemleri yeterli görmezken üyelerin yüzde 95’i hayata geçirilen mevzuat değişikliklerini de yeterli bulmuyor. Ankete göre, salgın sürecinin ne zaman biteceğinin net bir şekilde öngörülememesi sebebiyle iş dünyası ek borçlanmaya sıcak bakmıyor. Öteleme ve kredi çözümlerine alternatif olarak yükümlülüklerin silinmesi ve hibe şeklinde kaynak kullandırılması talebi anket sonuçlarında öne çıkıyor.
İSO: EKSİKSİZ UYGULANMALI
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan da, dün odanın aylık dergisinin mayıs sayısında yayınlanan baş yazısında şu mesajı verdi: "Koronavirüs tedbirleri nedeniyle elektronik ortamda gerçekleştirdiğimiz birleşik mart-nisan meclis toplantımızda ve başkanlığını yaptığım TOBB Sanayi Odaları Konsey toplantımızda sorunlarımızı ve çözümleri ayrıntılı olarak ele aldık. Öte yandan; Hükümetimiz ve ilgili kamu bürokrasimizle sürekli iletişim halinde kalarak sanayicilerimizin sorunlarının çözümüne yönelik yoğun bir gayret sergiliyoruz. Bu konudaki tedbirler eksiksiz ve aksaksız uygulanmalıdır."
KANALA DEĞİL SEKTÖRE DESTEK
İSO mart ve nisan ayı meclis toplantıları da video konferans yoluyla yapıldı. Odanın dergisinde meclis toplantısında söz alan meclis üyesi sanayicilerin görüşlerine yer verildi. Sanayicilerin bazı talep ve değerlendirmeleri şöyle oldu:
Rıdvan Mertöz: NACE kodlarına bakılmaksızın destek konusunda ayrım gözetilmemeli ve bu konuda topyekun hareket edilmeli. Kamunun harcamalarını çok dikkatli kullanmasını öneriyoruz. Şu anda ülkemizde Kanal İstanbul’un acil bir ihtiyaç olmadığını vurgulamak istiyorum. Bunun öncesinde yapılacak çok işimiz var. Çok daha fazla sektörlerin desteklenmesi gerektiğine inanıyorum.
Mehmet Koç: Mücbir sebep herkes için olmalıydı. Bu sektörler arası ihtilaf yaratacağı gibi, gelecekte bu işletmelerin ayakta kalanlarının yatırım şevkini kıracaktır.
İbrahim Aydoğan: Sektörün (deri) ayakta kalabilmesi için, acilen nakit akışı bozulan firmalara çek, senet ödemelerini ve masraflarını karşılayabilmesi için nefes kredisi sağlanmalı. Sicili bozulmuş firmalara öncelik verilmeli.
FAİZ YÜZDE 33’E ÇIKIYOR!
İSO Meclis Başkan Yardımcısı Serdar Urfalılar: KGF, Hazine destekli kredilerde komisyonlara ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yeniden vadelendirme ve yapılandırma işlemlerine ilişkin toplam kefalet bakiyesi üzerinden yüzde 1 para istiyor. Yani üç senelik bir kredi almışsınız, aylık sabit ödemeleriniz var, siz bu sabit ödemelerinizi üç ay ötelemek istediğinizde toplam kefalet bütçeniz üzerinden yüzde 1 ödüyorsunuz. Üç ay ötelemeyle ilgili faiz veriyorsunuz. Mesela
5 milyon üzerinden yapılan bir hesaplamada faizin yüzde 33’lere geldiği görülüyor. Dolayısıyla bu imkansız hale geliyor. Burada da inceleme yaptığımızda yüzde 1’lik rakamın 10 binde üçünün KGF’ye gittiğini, geri kalan kısmının da Hazine ve MALİye Bakanlığı’na ulaştığını görüyoruz.
MAAŞLAR GARANTİYE ALINSIN
Mustafa Necati Tecdelioğlu: Mücbir sebep ortadan kaldırılmalı. Bağlantı elemanı sektörü olarak bu durumdan yararlanamıyoruz. Tüm müşterilerimiz şu anda kapalı. İhracat kapılarımız da şu an için durdu. Biz de herkes gibi koronavirüs sebebiyle sıkıntılar yaşıyoruz. Sektör ayrımının yapılıyor olması bizim canımızı acıtıyor.
Adnan Dalgakıran: Şirket borçlarına, en azından bir kısmına Hazine garantisi hemen getirilmeli. Banka mevduatlarına hazine garantisi getirilmeli. Eximbank’ın yurt dışındaki firmaların, ihracat yaptıkları şirketlerin sigorta miktarlarını, limitlerini artırmalı. SSK, muhtasar, KDV gibi bütün ertelemeler, bütün sektörler için yapılmalı. Çalışanların maaşlarının belirli bir miktarı, belirli bir süre kamu tarafından garanti altına alınmalı.
İSO Meclis Üyesi Aynur Ayhan: KGF’nin hızla açılması gerektiğini düşünüyorum. KDV alacaklarımız kefalet olarak alınmalı. Diğer arkadaşların da söylediği gibi komik ipotek değerlemeleriyle bu işin içinden çıkamayız.
ALACAKLARIMIZ ÖDENSİN!
Ali İhsan Şerbetçi: Tıbbi cihaz sektörü olarak geçen hafta 50 milyon adedin üstünde maske, eldiven, tulum gibi koruyucu malzemeyi Sağlık Bakanlığı’na teslim ettik. Geçmişten gelen ve günümüzde de artan çok ciddi sorunlarımız var. Öncelikle devlet ve üniversitelerden alacaklarımızın ödenmesini istiyoruz. Ödeme şekli hemen peşine dönmeli. Çünkü sektör çok ciddi nakit akış sorunuyla karşı karşıyadır. Ömer Karadeniz: Alınan ekonomik tedbirler kapsamında SGK ve muhtasar ödemeleri, bu kritik süreç içinde hiç alınmaması gerekiyor. Kısa çalışma tavan ücretinin yüzde 150’den yüzde 200’e çıkartılmalı. Birleştirilip muhtasar ve prim hizmet beyanname uygulamaları 31 Aralık 2020’ye kadar uzatılmalı. …Kısa çalışma ödeneği minimum altı ay olacak şekilde düzenlenmeli.
Burcu Kösem: Kıt kaynaklarımız olduğu düşünülürse, IMF’ten destek alamıyorsak para basmanın hızlı bir şekilde yürürlüğe konulması gerektiğine inanıyorum.
OTO SATICILARI TEŞVİK PROGRAMI BEKLİYOR
Otomotiv Yetkili Satıcıları, 2019 yılındaki gibi bir daralma yaşamamak için bu sene de hükümetten otomobil satışlarında faiz ve vergi indirimi avantajları bekliyor. ASF Otomotiv Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Fidan, “Yılın ilk çeyreğinde Avrupa pazarında satışlarını artıran üç ülkeden biri olduk ve Ocak-Mart 2020 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44.8 artışla 99 bin 630 araç sattık. Fakat 2019’da olduğu gibi bu sene de küçülme yaşamamak için yılın geri kalanında hükümetin bir teşvik programını hayata geçirmesini bekliyoruz” dedi.
Fidan, otomotiv sektöründe düzenlenecek bir faiz indirimine destek olmak üzere sadece kamu bankalarının değil özel bankaların da katılması gerektiğini ve bunun için hükümetin bu bankaları da desteklemesi gerektiğini kaydetti.
