Türkiye’de işçi sömürüsünün en yoğun olduğu alanlardan biri, evlerde parça başı ücretle yaptırılan imalat işleridir.

2020 yılının son haftalarında asgari ücretin belirlenmesi tartışmaları sırasında “asgari ücretten vergi alınmasın” talebi sık sık tekrarlandı.

Türkiye’nin yıllardır içinde boğuştuğu ekonomik kriz, 2020 yılının Mart ayından itibaren Kovid-19 virüsü ile daha da derinleşti. İşini kaybetmeyen işçilerin ücretlerinde henüz önemli bir düşüş yok.

Türkiye’de Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı dışında, işçilerin satınalma gücünün (gerçek ücretlerinin) en fazla düştüğü dönem, 1983-1989 yıllarıdır.

TÜRK Lirası’ndaki değer kaybı vatandaşın satınalma gücünü her geçen gün eritiyor.

Ekonomiyi canlandırabilmek için birbiri ardına açılan paketler, indirilen vergi ve faizler de işsizlik, enflasyon ve zamlar yüzünden geliri gittikçe eriyen, satınalma gücü düşen tüketiciyi alışverişe yönlendiremedi.

Ekonomik kriz giderek derinleşiyor. İşsizlik artıyor. İşçilerin satınalma gücü hızla düşüyor.

Kurdaki yükselişle birlikte enflasyondaki tırmanış, satınalma gücünü düşürünce, sağlıklı beslenebilme imkanı giderek imkansızlaştı, devletin sosyal yardımlarıyla ayakta duran vatandaş sayısı da 22 milyonu aştı.

Ekonomik kriz derinleştikçe insanlar çözüm arıyor. 1987-1988 yıllarında işçilerin ve memurların satınalma gücü dibe vurduğunda, insanların başvurduğu yöntemlerden bazı örnekleri, gazetelere yansıdığı biçimde hatırlatıyorum.

Yılbaşında bin 604 lira olan asgari ücretlinin satınalma gücü, dün itibariyle bin 170 liraya kadar indi.

Kısa bir süre önce yayımlanan bir yazımda asgari ücretin satınalma gücünün (net gerçek asgari ücretin) AKP iktidarları döneminde yaklaşık iki katına çıktığını yazmıştım.

Aydınlık’ta ve yazdığım kitaplarda tekrar tekrar anlatmaya çalıştığım konu, AKP iktidarları döneminde asgari ücretin, memur aylıklarının ve emekli aylıklarının satınalma gücünün arttığı. Bunlar düşük, ancak azalmadı, arttı. Yoksulluk ortadan kalkmadı, ancak daha fazla yoksullaşma olmadı.