Geçen hafta çarşamba günü ABD ve Avrupa borsalarında dalgalanma (korku) endeksi (VIX) birden tavana çarptı. Borsalar hızla düştü.

Pazartesi günü yazımı bitirirken, bu madalyonun öbür yüzünde de yüksek işsizlik, düşük ücretler, devlet sosyal harcamaları kısarken oluşan açığı özel sektörün (özelleştirmelerin) doldurmaktaki “başarısızlığı”, hatta savaş harcamalarının dayanılmaz cazibesi var saptamasını yapmıştım.

Dünyanın dolar milyarderlerinin serveti geçen yıla göre yüzde 12 artış göstererek, 7.3 trilyon dolara yükseldi.

Ekonomik olarak 2008’deki durumun değişmediğini belirten uzmanlara göre tehlike kapıda.

Mali kriz, “Büyük Durgunluk”, neo-liberal modelin tükendiğini gösterdi. Yeni bir model arayışı, bir belirsizlik, ekonomi politikası tartışmalarının merkezine oturdu. Beş yıl önce “Büyük Durgunluk” başlarken, Reinhart & Rogoff (This Time is Different, 2009) büyük yankı uyandırmıştı.

Gelişmiş ülkelerin borsalarında, 2010’dan bu yana en sıkıntılı ay bitti. Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik sorunları da ağırlaşıyor. Capital Economics’in Gelişen Piyasalar (GP) uzmanı, Neil Shearing’e göre “GP’de merkez bankalarının sert faiz artırımlarına karşın, dövizlerin, piyasaların düşmeye devam etmesi, yeni potansiyel olarak daha kaygı verici bir aşamaya işaret ediyor”

Dünya ekonomisi 2014 yılına iyimser girmeye çalışıyor. IMF 2014 yılı beklentisini ekimde aşağı çekmişti; ABD işsizlik oranlarındaki olumlu gelişmelerden hareketle gelecek üç hafta içinde yukarı doğru düzeltecekmiş.

Memleket medyasının halleri içler acısı. Gazeteciliğin altı temel kuralı 5N1K (ne, nerede, ne zaman, neden, nasıl ve kim) gitmiş onun yerini ölümüne itaat, biat ve riya almış ve geriye 1K kalmış durumda: Kimin çıkarı için haber?

Bundan 5 yıl önce 2008´de küresel kapitalizmin merkezi ABD´nin finansal piyasalarında patlayan krizle birlikte, dünya farklı bir iklime girmişti.

Lirayı “aslanlar gibi” savunacağını açıklayan Merkez Bankası Başkanı’nı para piyasaları ters anladı. Kurlar daha da tırmandı.

Uluslararası basında en çok konuşulan konulardan biri de küresel düzeyde artan toplumsal huzursuzluklar. Olaylar her yerde birden patladığına göre, “uzaylılar düğmeye basmış olmalı” diye düşündüm.

Bu Anglosakson deyimi, kapitalizmi, en azından Batı’daki biçimiyle, çok iyi tanımlıyor.