Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
18 Nisan 2024
TOPRAKLARI İŞLEME DÜZENİNİ SORGULAMALIYIZ

Kalkınma üzerinde çalışanların ortak görüşlerinden birini şöyle özetleyebiliriz: Elinin menzilindeki kaynaklarını etkin ve verimli kullanamayan toplumlar, dışardan sağlanacak kaynakları da gerektiği gibi değerlendiremez.

TOPRAKLARI İŞLEME DÜZENİNİ SORGULAMALIYIZ

Amin Maalouf’un yeni kitabı Labirent’i okurken, kalkınmaya toprak düzenlemesinden başlamak gerektiğine ilişkin düşüncemi iyice pekiştirdim.

Uzun yıllardır yazıyorum, ama son dönemde Prof. Dr. Mehmet Pala ile sıklıkla sorguladığımız konulardan biri de toprakların işleme düzeninin yeniden yapılandırılması ihtiyacıdır.

Ülkemizin kalkına çabalarında “faz değiştirmesi” gerektiğini söyleyenler artıyor. Değişikliğin odaklarından biri de gıda arzı güvenliği açısından toprak işleme düzeni olmalıdır.

Kalkınma üzerinde çalışanların ortak görüşlerinden birini şöyle özetleyebiliriz: Elinin menzilindeki kaynaklarını etkin ve verimli kullanamayan toplumlar, dışardan sağlanacak kaynakları da gerektiği gibi değerlendiremez.

Sahip olduğumuz topraklar, uğruna can verilen, varlığı korumanın, geliştirmenin ve sürdürülmenin vazgeçilemez kaynağıdır.

Topraklar toplumun ortak değeridir; tapu toprağın mülkiyeti değil, işleme hakkını koruyan belgedir.

“Gıda arzını güven altına alma” bütün toplumların ivedi ve kritik sorunudur; toprak işleme sorununu çözmeden gıda sorununu çözmek mümkün değildir.

Topraklarımızın “mülkiyetini değil, işleme düzenini” sorgulamanın tam zamanıdır. Toprak-temelli sağlıklı bir gelecek yaratmak için neler yapılması gerektiğine ilişkin “zihin netliği” sağlamalıyız.

Neden?

1- Topraklarımız 1850’lı yıllardan bu yana tapu-odaklı işleme hakkı nedeniyle çok küçük parçalara bölünmüştür. Zeytin üreticisinin tanımıyla, “Dedelerimiz tarla tarla, babalarımız dönüm dönüm, bizler ağaç ağaç, çocuklarımız dal dal bölüşme aşamasına geldik.” Toprakların “aşırı parçalanması”, küçük ölçekli geçimlik işletmeleri sürdürebilir olmanın dışına itmiştir. Toprak-odaklı küçük işletmelerin gelirleri, aileden bir kişinin çalıştığı sanayi ya da hizmet işletmelerinin ödediği yasal “asgari ücreti” bile karşılayamaması kırsaldan göçü hızlandıran etkenlerden biridir.

2- Sanayi Devrimi sonrasında yaklaşık iki yüzyıllık süreçte, “gelişmiş toplumlarda” kırsal nüfusun oranı, toplam nüfusun yüzde 5’inin altına indi. Bu süreç hızlanarak bugün de işliyor. Kırsal kesimde yaşanan hızlı göç tarımsal üretimde geleneksel bilgiye sahip çalışan bulabilmeyi her geçen gün biraz daha zorlaştırıyor. Dünya genelindeki gelişmeler kanıtlıyor ki, “kırsala geri dönüş” konusunda verilen teşvikler, duygusal çağrılar ve popülist söylemler etkili olamıyor.

3- Topraklarımızı işleyerek “gıda güvenliği” sağlamak için “işgücü-odaklı üretim” , mekanizasyona dayalı “endüstriyel üretime” kayıyor. Bu eğilim, teknoloji-odaklı uygulamalar nedeniyle “rekabet-odaklı ölçeklendirmeyi” belirleyici değişken haline getiriyor. Coğrafya, iklim, topoğrafya, sulama, ilaçlama, gübreleme, diğer işleme etkinliklerini dikkate alan, toprak-bitki etkileşimini de gözden uzak tutmayan “tarımsal işletme ölçeklendirmesi” politikalarını ve uygulamalarını netleştirmeden başarılı sonuçlar yaratılamıyor.

4- Tarımsal üretimde işgücü sorununu çözmek için gerek şart haline gelen “teknoloji ikamesi” işletme ölçeklerini belirleyen değişkenlerden bir diğeri. Teknolojinin ürettiği araç-gereçler çoklu fonksiyonları nedeniyle belli ölçeklerin altındaki toprak işlenmesinde verimli kullanılamıyor. Toprak-ürün- iklim-topografya-bitki etkileşiminin yarattığı ekosisteme göre “dinamik ölçeklendirme” yapmadan, tarımsal işletmelerde üretkenliği ve verimliliği gerektiği düzeylere çıkarmak mümkün olamıyor.

5- Kırsal nüfusun göç eğilimi, teknoloji- tarım ilişkilerinin değişmesi, gıda ihtiyacını güven altına almak için ülkelerin korumacı anlayışının yaygınlaşması dikkate alınması gereken değişkenlerdir. Toprak mülkiyeti, işletme hakkı, tarımsal işletmelerin ölçeklendirilmesi, tarımsal altyapıların bütünlüğünün dikkate alınması, lojistik olanakları, perakende yapıları gibi değişkenler de “toprakları işleme düzenini” sorgulamayı gerektiriyor. Toprak işleme sorunlarını, sorgulanmış varsayımlara dayalı yeni bir “zihni modelle” ele almalıyız.

6- Toprak mülkiyetini koruyarak işleme hakkının yeniden düzenlenmesi, dar anlamda politik etkileri nedeniyle siyasi partilerin göze alamayacakları sorunlarımızdan biridir. “Toprakların işleme düzeni, ülkenin birikim yeteneğini koruyarak uzun dönemli geleceğini güven altına almanın” gerek şartıdır; sorgulama siyaset üstü anlayışla ve “beka” sorunu olarak ele alınmalıdır.

7- Toprak-odaklı ölçeklendirme sorununu çözmeden tarımsal üretimle ilgili diğer bütün önlemlerin beklenen etkiyi yaratmayabilir. Torak işleme düzeni yeniden yapılandırılmazsa, destek sistemlerinin yaratmak istediği sonuçlara ulaşamayacağını bilmeliyiz. Toprak düzeniyle ilgili düşüncelerin “doğru” ya da “yanlış” olduğuna ilişkin önyargı, yerleşik doğru, kalıp düşünce, kör inanç, ezber, ideolojik saplantı ya da başka bir etkenin tuzaklarına yakalanmamalıyız. Yurttaşın mülkiyet hakkını koruyarak “hizmette ölçeklendirme” olanaklarını iç ve dış koşullardaki değişmeleri dikkate alarak değerlendirmeliyiz. Hizmette ölçeklendirme, toprakların mülkiyeti korunarak, toprağı verimli işlemenin gereklerini yerine getirmedir. Geçimini topraktan sağlamayanların mülkiyetindeki topraklar ortak olma, kiraya verme ya da satış yoluyla rekabet edebilir ölçekte tarımsal işletmeler oluşturmak için değerlendirilmelidir. Herkesin katıldığı toprak genişliğine ve özelliğine göre payını alacağı sistem kurulmalıdır.

Bu bir “sorgulama” çağrısıdır; “doğrusu budur” iddiası değildir. Hep birlikte gözlemlerimizi, malumatlarımızı, bilgilerimizi, anladıklarımızı paylaşırsak, düşünce alanımızı büyütür, yaşamın gerçekliğine daha yakın düşünceler üreterek toplumsal gücün desteğini de alarak bu temel soruna çözümler üretebiliriz.

KAYNAK Rüştü BOZKURT / Ekonomim
DİĞER HABERLER
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’

Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılınca 140 gün önce direnişe başlayan Polonez işçilerinin, Çatalca’dan Ankara’ya “Anayasal Hak Yürüyüşü” çevik kuvvet tarafından engelleniyor.

YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR
YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR

Polonez işçisi aylardır devam ettiği direnişi Ankara’ya taşımaya karar verdi. Bugün saat 11’de Çatalca Adliyesi önünden Ankara’ya yürüyüş başlayacak.

POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR
POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR

Sendikaya üye olduğu için hukuksuzca işten çıkarılan 146 işçi, ‘Anayasal Hak Yürüyüşü’nde ilk adımı saat 11.00’de Çatalca’daki Polonez fabrikasından atacak.

POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR
POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR

Ürdünlü işveren anayasayı çiğnedi; sendikaya üye işçileri işten attı. Yetkililer çözüm üretmedi. Çoğunluğu kadın 146 işçi, Ankara yürüyüşü için ilk adımı yarın atacak.