Gelişmiş ülkelerin borsalarında, 2010’dan bu yana en sıkıntılı ay bitti. Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik sorunları da ağırlaşıyor. Capital Economics’in Gelişen Piyasalar (GP) uzmanı, Neil Shearing’e göre “GP’de merkez bankalarının sert faiz artırımlarına karşın, dövizlerin, piyasaların düşmeye devam etmesi, yeni potansiyel olarak daha kaygı verici bir aşamaya işaret ediyor”

Merkez Bankası, haftanın, hatta ayın baş aktörü oldu. Döviz başını alıp gittikçe gözler Merkez’i aradı, ne olacak diye…Önceki gün 2.40 TL’ye yaklaşan dolar yeniden Merkez’i müdahaleye çağırdı. Yapılan açıklamada para kurulunun gece yarısı olağanüstü toplanacağı gibi bir haberle döviz geri itildi ve 2.30 TL’ye kadar düşürüldü.

Döviz piyasaları rekora doymuyor. Dün hem dolar hem Euro yeni tarihi zirvelerine ulaşmıştı. Dolar 2.2230 TL, Euro ise 3.02 TL´ye ulaşarak dün çifte rekora ulaşmıştı.
Ancak piyasalar kapandıktan sonra da doların yükselişi sürdü. Uluslararası döviz piyasalarında dolar / TL kuru dün akşam saatlerinde 2.23 TL sınırını da geçti. Dün akşamüstü siyasi arenada yaşanan hareketlilikler ilerleyen saatlerde dolar/TL kuruna da yansıyınca dolar gece 23:50´de 2.2360 TL´ye ulaştı.

Türkiye ekonomisi için yaşamsal önemi olan yabancı yatırım girişi nasıl gelişti, kısa vadeli yatırımları olan yabancıların tutumu ne oldu ve bu, döviz fiyatlarına ne yönde etki yaptı, ileride nasıl etkileyecek? Bu sorular, hemen her gün tartışılıp konuşuluyor. Özellikle dövizle borcu olan, ithalat- ihracat yapan ya da dövizle harcaması olan herkesi yakından ilgilendiriyor.

AKP rejiminin ‘tatlı hayat’ döneminde, özellikle TÜSİAD’da örgütlü büyük sermaye, döviz kazandırmaktan çok, döviz harcatan iç pazara dönük birikim politikalarına sesini çıkarmadı. Kemal Derviş-IMF işbirliğinde 2001 krizi aşıldı.Ama bu, topluma büyük bedeller ödetti.

Yılbaşından bu yana petrol fiyatlarının yüzde 17 artması ve döviz kurundaki yükselişe paralel, benzin fiyatlarına 10 günde 3. kez zam yapıldı. Yüksek vergi, tüketicinin ödeyeceği faturayı daha da ağırlaştırıyor.

Türkiye ekonomisi, yabancı kaynakla büyüyor, yabancı kaynak çekilirse küçülüyor. Döviz açığı, yani cari açığı 77 milyar doları bulan Türkiye, ancak yabancı kaynak girişi ile bu açığını kapatıyor.

Madalyonun parlak yüzü büyüme, karanlık yüzü cari açık, yani döviz açığı. 2009’da yaşanan yüzde 5 oranındaki daralmanın ardından gerçekleşen 2010 ve 2011 (ortalama yüzde 8-8.5) büyümesi ile ayağa kalkan Türkiye ekonomisinin 2012’de de büyüme ihtirası yerinde.

Merkez Bankası, enflasyon hedefini tutturmak, bunun için de döviz kurunu ne yapıp edip terbiye etmek için, bol keseden döviz rezervlerini harcayıp duruyor.

Merkez Bankası önce 50 milyon dolar, hemen ertesi günü 60 milyon dolarla döviz satış ihalelerine yeniden başlarken son 2 gündür piyasanın sürpriz bir satıcısı daha var.

AKP iktidarları döneminde iyice pekişen dış kaynağa, özellikle dış kaynağın sıcak para biçimine dayanan ekonomik büyüme modeli, ona bağlı olarak, dış ticaret ve döviz dengesi ve yine ona bağlı olarak şekillenen bütçe-maliye dengeleri, artık sürdürülebilir olmaktan çıkıyor.

Döviz kuru yoğun sıcak para akışı altında sürekli ucuzlamaya devam ediyor. Ucuzlayan döviz ithalat talebini arttırdıkça dış ticaret açığı büyümekte; bunun sonucu olarak da cari işlemler dengesindeki bozulma daha da derinleşmekte.