2015 yılında en az 4 bin 362 işçi hak arama mücadelesi verdiği için işini kaybetti. İşçilerin direnişi işyeri önünde de devam ettirmesi dikkat çekti

EMEK Çalışmaları Topluluğu’nun hazırladığı rapor çalışma hayatına ilişkin çarpıcı verileri ortaya koydu. Bir grup akademisyen, araştırmacı ve sendika uzmanı tarafından oluşturulan topluluğun raporuna göre, 2015 yılında en az 4 bin 362 işçi hakkını aradığı için işten çıkarılırken aynı yıl bin 116 işçi sınıfı eylemi tespit edildi. Bunlardan 31’i dayanışma eylemi, 95’i ise genel eylem niteliğinde oldu. Kalan 990 eylemin bazıları aynı işyerinde aynı sorun ya da talepler etrafında gerçekleştirildi. Topluluk, bir işyerinde aynı sebeple, birden fazla eylem yapılmış ise bunları tek bir "işyeri temelli eylem" olarak saydı. Buna göre 2015 yılında basına yansıyan 628 işyeri temelli eylem gerçekleşti.

EN ÇOK EYLEM OCAKTA

En çok işyeri temelli eylemin gerçekleştiği ay, 127 eylemle Ocak ayı oldu. Bursa’da Reno işçilerinin öncülük ettiği ve farklı illerdeki fabrikalara da yayılan Metal Fırtına’nın zirve yaptığı Mayıs ayı 117 eylemle ikinci sırada yer aldı. Eylemlerin sayısı, seçimlerin ve terör olayların ülke gündemine damgasını vurduğu yılın ikinci yarısında keskin bir şekilde düştü ve Temmuz sonrasında 50 bandının altında seyretti. Rapora göre, 628 işyeri temelli eylemin yüzde 45’ini özel sektöre çalışan kadrolu işçiler, yüzde 17’sini kamu taşeronu işçiler, yüzde 17’sini memurlar, yüzde 14’ünü ise özel sektör taşeronu işçiler gerçekleştirdi.

EYLEM SEBEBİ: İŞTEN ATILMA

628 işyeri temelli eylemin yüzde 43’ünde işverene yönelik basın açıklaması, yüzde 24’ünde fiili grev, yüzde 19’unda kamuoyuna yönelik basın açıklaması, yüzde 16’sında ise işyeri önünde kalıcı direniş oluşturdu. 628 işyeri temelli eylemin yüzde 31’inde işten atma, yüzde 21’inde işteyken ücret gaspı, yüzde 19’unda toplu iş sözleşmesi, yüzde 15’inde sendikalaşma, yüzde 13’ünde düşük ücret, yüzde 10’unda ise sendikaya tepki, eylem nedenleri arasında yer aldı. 628 işyeri temelli eylemin yüzde 58’i bir gün veya daha az bir süre içerisinde gerçekleşirken, yüzde 5’i dört aydan uzun süre sürdü. Tüm işyeri temelli eylemlerin ortalama süresi 20 günü buldu. 628 işyeri temelli eylemin yüzde 28’inde en az bir (resmi ya da fiili) grev gerçekleşti. Grevlerin ortalama süresi 9 günü buldu. Resmi grevlerde ortalama süre 30 güne çıkarken, fiili grevlerde bu süre 3 güne ulaştı. Özel kadrolu işçilerin yaptıkları eylemlerin yüzde 44’ünde üretimi durdurma ya da yavaşlatmaya yönelik bir eylem yapılmışken, aynı oran kamu işçilerinde yüzde 16’ya düştü. Kamu taşeronu işçilerin eylemlerinin yüzde 46’sında işçiler var olan haklarını geliştirmeyi yüzde 54’ünde ise var olan haklarını savunmayı hedefledi. Bu oranlar özel sektör taşeronu işçilerde sırasıyla yüzde 12 ve yüzde 88.

METAL İŞKOLUNDA FIRTINA

2015 yılında emekçilerin basına yansıyan bir eylem gerçekleştirdiği sendikal örgütlenme süreçlerinde en az 2 bin 258 işçi sendikalaştığı için işten atıldı. İşçilerin bir sendikanın dahli olmaksızın kendi başlarına hak aradıkları aym nitelikteki süreçlerde ise en az 2 bin 104 kişi daha işten çıkarıldı. 2015’te toplam en az 4362 işçinin hakkını aradığı için işine son verildi. İşyeri temelli eylemlerin yüzde 23’ü metal işkolunda, yüzde 16’sı genel işler işkolunda, yüzde ll’i ise inşaat işkolunda gerçekleşti. 628 işyeri temelli eylemin yüzde 43’ü bir işçi sendikası tarafından, yüzde 16’sı bir memur sendikası tarafından, yüzde 4’ü ise sendika dışı kurumlar tarafından gerçekleştirilti. Yüzde 36’sı ise herhangi bir kurumun dahli olmadan emekçilerin kendi insiyatifiyle gerçekleşti. Sendikaların gerçekleştirdiği eylemlerin yüzde 39’u DİSK’e, yüzde 27’si Türk-İş’e, yüzde 24’ü ise KESK’e bağlı sendikalar tarafindan yapıldı.