02 Ekim 2019
ZAM SAĞANAĞI DURMUYOR
TÜRK milleti artık zam haberlerini akşam saatlerinde almaya alıştı. Önceki akşam Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu saat 19.30’da elektrik fiyatına yüzde 14,9 oranında zam yapıldığını açıkladı.
TÜRK milleti artık zam haberlerini akşam saatlerinde almaya alıştı. Önceki akşam Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu saat 19.30’da elektrik fiyatına yüzde 14,9 oranında zam yapıldığını açıkladı. Böylece 2018 yılının ağustos ayından bu yana doğal gaz ve elektrik tüketim fiyatına 5’er kez zam gelmiş oldu. Bir yılda elektrik fiyatına yüzde 57, doğal gaz fiyatına da yüzde 57 zam yapıldı. Toplamda vatandaş 10 defa zam haberi aldı. Tüm bu süre zarfında ise doğalgaz ve elektriğe sadece bir kez indirim geldi. Geçen yıl ortalama 400 lira kalorifer parası ödeyen bir aile bu yıl yüzde 57 zamlı doğal gaz fiyatıyla 628 Lira ısınma parası ödeyecek. Özetle kış ayları aile bütçesindeki deliği daha da büyütecek. İşte son 1 yıl içerisinde doğal gaz ve elektrik fiyatına gelen zamlar…
ELEKTRİK KÖTÜ ÇARPTI
01 AĞUSTOS 2018: Ağustos ayındaki elektrik zammı akşam saatlerinde duyurulmuştu. Buna göre konutlarda yüzde 9, sanayide ise yüzde 14 olmak üzere elektrik fiyatlarına zam yapılmıştı.
01 EYLÜL 2018: EPDK elektrik fiyatlarını sanayide yüzde 14, konutlarda ise yüzde 9 artırmıştı. Tarife Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında gece yayımlanmıştı.
01 EKİM 2018: 2018yılını kapatmadan bu tarihe kadar elektrik fiyatları bir kez daha artırıldı. Meskenlerde kullanılan elektriğe yüzde 9, sanayi için kullanılan elektriğe ise yüzde 18 oranında zam yapıldı.
01 TEMMUZ 2019: Tekrarlanan İstanbul seçimi sonrası elektrik fiyatı 1 Temmuz itibarıyla yüzde 14,98 zamlanmıştı.
01 EKİM 2019 EKİM (Dün): Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca (EPDK), dün itibarıyla elektriğe yüzde 14,9 zam yapılacağı bildirildi.
DOĞAL GAZ YAKIP KAVURACAK
01 AĞUSTOS 2018: BOTAŞ, doğalgaza konutlarda ve küçük ile orta ölçekli işletmelerde yüzde 9, büyük işletmelerde yüzde 14 zam yapıldığını duyurmuştu.
01 EYLÜL 2018: Doğalgaz fiyatına yüzde 9 oranında zam yapılmıştı.
01 EKİM 2018: BOTAŞ’ın, doğalgaza 1 Ekim’den geçerli olmak üzere konutta yüzde 9, sanayide yüzde 18,5 zam yaptığı bildirilmişti.
31 TEMMUZ 2019: 1 Ağustos’ta da konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 14,97, sanayi bölgeleri için ise yüzde 13,73 oranında zam yapılmıştı.
31 AĞUSTOS 2019: Doğalgaz fiyatına yüzde 14,90 zam yapıldı. Böylece son gelen zam ile birlikle faturaya yüzde 32 zam gelmiş oldu!
Otogaz fiyatı 27 kuruş artırıldı
Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGIS), otogaza dün gece yansından itibaren geçerli olmak üzere 27 kuruş zam yapıldığını duyurdu. Artış pompa fiyatlarına yansıyacak. Tüm yaz boyunca fiyatı en sık değişen ürünler arasında benzin ve motorin vardı. Yaz boyunca İse toplamda 6 kez zam yapılırken 7 kez de indirim gerçekleşti. Buna göre, benzinde ve motorinde son indirim 9 Ağustos’ta yapılırken bunu 19 Ağustos ve 27 Ağustos tarihlerinde gelen zamlar izledi.
Simitte %17 artış
Mal ve hizmetlere zamlar hızlandı. Fakirin simidine de yüzde 17 zam geldi. 1,5 liradan satılan simit, elektrik fiyatına önceki akşam gelen son yüzde 15’lik zamdan sonra, dün sabah itibariyle 1,75 liraya satılmaya başlandı. Karnıını doyurmak için bir çay, bir simit yiyen kişinin ödeyeceği en az ücret 5 lira oldu. Aylık bir simit bir çay harcaması 150 liraya çıktı. Asgari ücretin 2 bin 20 lira olduğu ülkemizde, bir asgari ücretlinin sadece simit çay harcaması maaşının 10’da birine yaklaştı.
YEREL SEÇİMLERDEN SONRA SAĞANAK GİBİ YAĞDI
23 Haziran 2019 yerel seçimlerinin yoğun gündemiyle başlayan 2019 yazı, seçimden sonra peş peşe gelen zamlarla geçti. Seçim öncesi ulufe gibi hemen hemen her sektöre dağıtılan hibe krediler, bütçe açığını yüzde 90’a yakın artırınca, seçim sonrası hemen her ürüne hükümet zam yapmaya vergileri artırmaya başladı. Maaşlara yapılan zamlar, enflasyonun altında kalması nedeniyle eleştirilirken çaydan doğalgaza birçok farklı üründe gidilen fiyat artışı da tartışma konusu oldu. 25 Haziran 2019 tarihinde Çay işletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR), işçi ve işletme maliyetlerindeki artışı gerekçe göstererek kuru çaya %15 oranında zam yapıldığını açıkladı. Bununla birlikte yine aynı gün, Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ tarafından yapılan açıklama ile şeker fiyatlarına 25 Haziran 2019 itibarıyla %16’lık bir zam uygulanacağı belirtildi.
Ancak çayda fiyat artışı %15 ile sınırlı kalmadı. 20 Ağustos 2019’da ÇAYKUR tarafından yapılan açıklama ile çayda ikinci kez %15’lik bir fiyat artışına gidildi.
Temmuz ayının ilk haftasında ise sigara ve alkol ÖTV’lerine ilişkin bir düzenlemeye gidildi. Yapılan düzenleme ile 50’lik bir biranın ÖTV’si 42 kuruş artarken, 70’lik rakı 7,27 lira ve 70’lik şarap ise 58 kuruş zamlandı.
Bununla birlikte, yılbaşında ÖTV’si zamlanan sigara ürünlerinde yeniden ÖTV tutarı artırıldı. Yılbaşında yapılan 4 liralık ÖTV zammının 2 lirası sigara fiyatlarına yansımamıştı. Ancak temmuz başında yapılan zam ile sigara fiyatları 50 kuruş arttı. Yapılan düzenleme ile sigara başına belirlenen asgari maktu vergi tutarı 0,2676 liradan 0,2895 liraya yükseldi. Böylelikle paket başına asgari maktu vergi, 5 lira 35 kuruştan 5 lira 79 kuruşa çıktı. Bir paket sigara 18 liraya yükseldi.
Ancak sigaraya yapılan zam, temmuz ayı ile sınırlı kalmadı. 15 Ağustos 2019’da asgari maktu vergi tutarına bir kez daha zam yapıldı.
Bu yaz çok konuşulan bir diğer fiyat artışı, yurt dışından getirilen telefonlardan alınan kayıt harçlarına uygulanan zam oldu. 2017 yılında 149,2TL olan harç miktarı, %905 artarak bin 500 TL’ye çıktı.
Benzer şekilde, yurt dışına çıkış harcına da geçtiğimiz temmuz ayında zam yapıldı. Resmi Gazetede yayınlandığı üzere, 1 Ağustos 2019 itibarıyla yurt dışına çıkış harcının 50 TL olacağı belirtildi. Açıklanan bu zam ile daha önce 15TL olan yurt dışı çıkış harcına tam %233’lük bir zam yapılmış oldu,
Ağustos sonunda ulaşım ücretlerinde de fiyat artışları gündeme geldi. İstanbul’da taksi ücretlerine %25 artırıldı. Bununla birlikte ulaşımda yapılan bir diğer fiyat artışı ise okul servislerine ilişkindi. İstanbul, Ankara ve İzmir’de önümüzdeki eğitim dönemi için belirlenen ücretler ağustos ayı sonunda açıklandı. Buna göre her üç ilde de servis ücretlerinde ortalama %13’lük bir artış söz konusu oldu. Öğrencileri ilgilendiren bir başka konu ise Kredi Yurtlar Kuruntunun yurtlarına yapılan zamlar. 21 Ağustos 2019’da açıklandığı üzere, yüzbinlerce öğrencinin kaldığı KYK yurtlarında %20’lik bir fiyat artışına gidildi.
