YOKSULLAŞAN VATANDAŞIN GIDASI MAKARNA VE EKMEK
Yıllık enflasyon son 17 ayın en yüksek seviyesine çıkıp, işsiz ya da kısa çalışma ödeneğine mahkûm kalan milyonlarca vatandaş da artık eti hayal eder duruma gelip karbonhidratla beslenince, TÜİK’in sepetinde de ekmek ve makarnanın ağırlığı arttı, etinki azaldı.

Salgınla birlikte son yıllarda artan ekonomik krizle yoksullaşmanın etkisi, gıda sepetinde yer alan maddelerin ağırlıklarındaki değişimde de görüldü. Ekmeğin ağırlığı yüzde 2,17’den yüzde 2,47’e, makarnanın ağırlığı yüzde 0,15’den yüzde 0,16’ya, pirincin ağırlığı yüzde 0,30’den yüzde 0,36’ya yükseldi. Dana etinin ağırlığı yüzde 2,14’den yüzde 2,01’ye kuzu etinin ağırlığı yüzde 0,97’den yüzde 0,98’ye, tavuk etinin ağırlığı yüzde 0,83’den yüzde 1,14’e, sakatatın ise ağırlığı yüzde 0,03’den yüzde 0,05’e yükseldi.
TÜİK’in açıkladığı yüzde 14.97 yıllık enflasyon son 17 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Ekmek ve makarnanın sepetteki ağırlığı artarken dana etinin ağırlığı azaldı. Ocak ayı zam şampiyonu mandalina oldu. TÜİK verilerine göre, son 1 yılda ekmek fiyatları yüzde 17,78, makarna fiyatları yüzde 20,53 artış gösterdi. Ekmek ve makarnadaki artış oranı yüzde 14,97 olan enflasyon oranının belirgin şekilde üzerine çıktı.
Merkez Bankası’nın ise 2021 yılı için enflasyon beklentisi yüzde 9,4. Merkez Bankası’nın hedefinin gerçekleşmesi için aylık enflasyonun yıl boyunca yüzde 0,7 düzeyinde gerçekleşmesi gerekiyor. Ocak’ta aylık enflasyon yüzde 1,68 seviyesinde gerçekleşti.
Geçen ay en fazla fiyat artışı yüzde 26,77 ile mandalinada yaşandı. Pazarda kilosu 6-7 lira arasında değişen kış meyvesi mandalinanın fiyatı TÜİK’e göre ortalama 5 lira 40 kuruş. Aralıkta ise 4 lira 30 kuruştu. Mandalinadaki fiyat artışını yüzde 25,5, otoban geçiş ücreti, yüzde 21,29 ile salatalık izledi. 2020 yılının ocak ayına göre ise en çok zamlanan meyve portakal oldu. Yine kış meyvesi olan portakalın fiyatı bir yıl içinde yüzde 70’e yakın zamlandı. Artan gıda harcamalarının sepet içerisindeki payı da artırıldı. Salgın ve ekonomik kriz nedeniyle geliri azalan milyonların gıda harcamaları artarken giyim, eğitim, lokanta ve otel harcamaları azaldı. Geniş kesimlerde meydana gelen bu değişim TÜİK’in hesaplamalarına da yansıdı. Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 22,77’den yüzde 25,94’e çıkarıldı. Öte yandan salgın sürecinde önemi artan sağlığın ağırlığı ise yüzde 2,80’den yüzde 3,25’e yükseltildi.
Salgın ve son yıllarda ekonomik krizle artan yoksullaşmanın etkisi, gıda sepetinde yer alan maddelerin ağırlıklarındaki değişimde de görüldü. Tavuk etinin ağırlığı yüzde 0,83’den yüzde 1,14’e, sakatatın ağırlığı yüzde 0,03’den yüzde 0,05’e yükseldi.