VERGİDE AZAMİ ÜCRETTE ASGARİ
Asgari ücretliler gelirlerinin önemli bir kısmını vergi olarak ödüyor. Hükümetin önümüzdeki yıl için öngördüğü asgari ücret zammı ise sadece yüzde 3.
TOPLAM VERGİ GELİRLERİNİN GSYİH’YA ORANI YÜZDE 24.6. YUK İSE YİNE İŞÇİ VE EMEKÇİLERİN SIRTINDA
Vergide azami ücrette asgari
Son yıllarda uygulanan vergi politikaları Türkiye’de toplanan vergiyi arttırdı ancak bu artış yine emeğiyle geçinenlerin sırtına yıkıldı; onların belini büktü. Öyle ki Türkiye artık toplanan verginin GSYİH’ye oranında ABD’yi bile geçti. Avrupa ülkelerine kıyasla oran hâlâ düşük görünse de doğrudan ve dolaylı vergiler adeta adaletsizliğin ön kaynağı haline geldi.
OECD’nin son istatistiklerine göre, 2009 yılı itibarıyla toplam vergi gelirlerinin Gayri Safi Yurt içi Hasıla’da (GSYİH) kapsadığı oran itibariyle Türkiye, ABD’yi geçti.
ANKA’nm haberine göre, Ekonomik işbirliği ve Kalkınma TEŞKİLATının (OECD) "1965-2010 Gelir İstatistikleri, 2011 Baskısı" yayınlandı. Buna göre 2009 itibariyle, toplam vergi gelirlerinin GSYİH’ya oranı sıralamasında Danimarka 34 OECD ülkesi arasında ilk sırada yer aldı. Danimarka’da toplam vergi gelirlerinin GSYİH’ya oranı yüzde 48 oldu. Danimarka’yı İsveç, İtalya ve Belçika gibi Avrupa ülkeleri takip ediyor.
Son sıradaysa vergi gelirleri GSYİH’nin yüzde 17.4’üne ulaşabilen Meksika bulunuyor.
2009 yılında ABD’de toplam vergi gelirlerinin GSYİH’ya oranı yüzde 24.12 oldu. ABD vergi gelirlerinde 34 ülke arasında 32’nci sırada yer aldı. ABD’den sonra vergisinin GSYİH’ya oranı en düşük ülkeler Şili ve Meksika oldu.
Toplam vergi gelirlerinin GSYİH’ya oranı yüzde 24.6 şeklinde hesaplanan Türkiye ise sıralamada 3Tinci sırada yer alarak ABD’nin üzerine çıkmış oldu.
OECD gelir istatistiklerinin önceki veri yılı 2007’de Türkiye yüzde 24 vergi oranıyla, sıralanan 30 ülke arasında sondan ikinci yani 29’uncu idi. ABD ise yüzde 30’a yaklaşan vergi oranıyla Türkiye’nin üzerinde 27’nci sırada yer almıştı.
CEFA İŞÇİYE SEFA SERMAYEYE
Peki, toplanan bu vergileri kimler ödüyor? Parası çok olan, yani toplam gelirin çoğuna el koyan sermaye mi yoksa kıt kanaat geçinen emekçiler mi? İstanbul Serbest Muhasebeci MALİ Müşavirler Odası’mn (İSMMMO) raporuna göre 5 milyon asgari ücretli, Türkiye’nin en büyük 90 dev firması kadar vergi ödüyor. 6 milyon 750 bin civarındaki tüm ücretlilerin ödediği vergi ise Türkiye’deki 652 bin şirketin ödediği vergiden bile fazla. Bu rakamlar Az kazanandan az, çok kazanandan çok’ ilkesinin lafta kaldığını da ortaya koyuyor.
ASGARİ ÜCRETLİ BİN 63 LİRA ÖDÜYOR
Gazetemizde daha önce yayımlanan rapor, emekçiler üzerindeki doğrudan ya da dolaylı vergi yükünün arttığını ortaya koydu. Rapora göre 2010 yılının tamamında 4 milyon 738 bin asgari ücretli ortalama bin 63 TL vergi ödeyerek, kamunun kasasına 5 milyar 38 milyon TL aktardı. Bu şu anlama geliyor. Asgari ücrete mahkum edilen milyonlarca işçinin ürettiği mal ve hizmetler aralarında Ford, Mercedes-Benz Türk, Oyak Renault, Arçelik, Yapı Kredi, Vakıflar Bankası, HSBC, Aygaz, Petrol Ofisi gibi dev şirketlere kâr olarak dönüyor ancak aynı şirketlerin ödediği vergi asgari ücretlilerinki ile neredeyse aynı. 22 milyar 649 milyon TL vergi ödeyen diğer ücretliler ise, asgari ücretlilerle beraber, toplamda 12 milyar TL vergi ödeyen 100 firmanın iki katından fazla vergi ödedi.
Ücretlilerin toplam ödediği vergi ise tüm şirketlerin ödediği vergi miktarına ulaştı. Buna göre yaklaşık 6 milyon 750 bin ücretli, 652 bin şirketten daha fazla vergi ödedi.
TÜRK-İŞ: YÜZDE 3 ARTI 3 KABUL EDİLEMEZ
Türkiye işçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel EĞİTİM SEKRETERİ isa Gök, 2012 yılı programında yer verilen, "Asgari ücretin 2012 yılı Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 oranında arttırılması" öngörüsünün kabul edilemez nitelikte olduğunu belirterek, "Günde bir simit parası asgari ücret artışını bu komisyonda görev yapan hiç kimsenin savunacağına ihtimal vermiyoruz. Komisyon iradesini ortadan kaldıran bu yaklaşıma asgari ücret tespit komisyonunda görev yapan işveren kesiminin de karşı çıkması gerektiğini düşünüyoruz" dedi.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik başkanlığında 2012 yılı asgari ücret zam oranını belirlemek üzere bir araya geldi. Toplantıda işçi kesimini temsil eden Türk-lş heyetine başkanlık eden Türk-lş Genel EĞİTİM SEKRETERİ isa Gök, Komisyon’un son 3 yıldır Çalışma Genel Müdürü başkanlığında toplandığını hatırlatarak, Komisyon’un bu yıl Bakan Çelik başkanlığında toplanması nedeniyle duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
ASGARİ ÜCRET GÜNLÜK 22 TL
Asgari ücretin günün geçim koşullarına intibakının yapılmasını isteyen Gök, "Bugün geçerli olan günlük net asgari ücret sadece 22 liradır. Bu tutar ile temel ve zorunlu ihtiyaçların karşılanması bir yana sağlıklı ve dengeli beslenebilmek bile mümkün değildir.
Var olan asgari ücret tutarını temel alarak, hedeflenen enflasyon ya da birkaç puan üzerinde bir zamla asgari ücreti belirlemek, yoksulluğun sürdürülmesi anlamına gelmektedir" dedi.
Öte yandan, 2012 yılı programında yer verilen, "asgari ücretin 2012 yılı Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 oranında arttırılması" öngörüsünün kabul edilemez nitelikte olduğunu sözlerine ekleyen Gök, "Günde bir simit parası asgari ücret artışını bu komisyonda görev yapan hiç kimsenin savunacağına ihtimal vermiyoruz. Komisyon iradesini ortadan kaldıran bu yaklaşıma asgari ücret tespit komisyonunda görev yapan işveren kesiminin de karşı çıkması gerektiğini düşünüyoruz" diye konuştu.