VATANDAŞ İŞTEN UMUDUNU KESTİ
Yılı tek haneye inerek açan işsizlik kâğıt üzerinde düşerken, vatandaşın iş arama umudunu yitirmesi ve iş aramaktan vazgeçmesi gerçek işsizliği 8.3 milyona taşıdı.
Asgari ücretin belirlendiği ve ekonomide resesyon etkilerinin dikkat çektiği Ocak 2023’te Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işsizliğin tek haneye düştüğünü duyurdu. Verilere göre, ocakta işsiz sayısı 166 bin kişi azalarak, 3 milyon 424 bin kişiye indi, işsizlik oram ise 0.5 puan azalarak yüzde 9.7 ile 5 ay sonra tekrara tek haneye düştü. Buna karşılık iş aramaktan vazgeçen veya umudunu yitirenlerin çekilmesi ile gerçek işsizlik oranındaki çıkış ise sürdü. Vatandaşın iş aramayı bıraktığına işaret eden, âtıl işgücü oranı bu yıl ocak ayında bir önceki aya göre 0,6 puan arttı ve yüzde 21,9 oldu. Aralık 2022’de 8 milyon 95 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı bu artış ile birlikte Ocak 2023’te 8 milyon 353 bine yükseldi. Kâğıt üzerinde tek haneye inen işsizlik oranına karşılık bu veriler, istihdam piyasasından çekilmenin sürdüğünü ve gerçek işsizliğin yüzde 22’ye dayandığını ortaya koydu.
UÇURUM BUYUYOR
Verilerde dikkat çekici bir gelişme ise kadın ve erkek işsizliği arasındaki uçurumun büyümesi oldu. İşsizlik oram Ocak 2023’te erkeklerde yüzde 7.7 olurken, kadınlarda ise yüzde 13.7 olarak tahmin edildi. İstihdamda da kadın çalışanlar erkeklerin yarısı kadar bile yer alamadı. 21.5 milyon olan erkeklerde istihdam, kadınlarda ise 10.2 milyon seviyesinde kaldı. Toplamda ise istihdam edilenlerin sayısı 2023 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre 354 bin kişi artarak 31 milyon 837 bin kişi oldu. Genç nüfusta mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oram 0,5 puan arttı ve yüzde 20,2 oldu. İşgücü ise aynı dönemde bir önceki aya göre 188 bin kişi artarak 35 milyon 260 bin kişiye ulaştı.
BİR AYDA 185 BİN KİŞİ MAAŞ KUYRUĞUNDA
İŞSİZLİK maaşı başvurularının yer aldığı İŞKUR verilerine göre yılın ilk ayında işsizlik maaşına yapılan başvuru sayısı 185 bin 17 oldu. Bu sayı 2022 Ocak döneminde ise 165 bin 170 seviyesindeydi. Ocak 2023’te işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı ise 88 bin 251 oldu. Geçen yılın tamamında 1 milyon 707 bin 850 kişinin başvurduğu işsizlik maaşını alabilenlerin sayısı 812 bin 506’da kaldı.
3 MİLYON İŞSİZ ÖDENEKTEN YOKSUN KALDI
Geniş tanımlı işsizlik oranı ile dar tanımlı işsizlik oranı arasındaki puan farkı da açılıyor. DİSK-AR’ın raporunda işsizliğin düşmediği belirtilirken, Aralık 2022’de 8 milyon 95 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısının Ocak 2023’te 8 milyon 353 bine yükseldiği belirtildi. Bu rakamın pandemi öncesinden daha kötü olduğunun vurgulandığı raporda, “Ocak 2023’te resmi işsizlerin sadece yüzde 13.5’i işsizlik sigortası alabildi. 3 milyonu aşkın işsiz, işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı, işsizlerin yaklaşık yüzde 87’si ödenekten yararlanamadı” denildi.