Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
26 Mart 2010
VAHŞİ SÖMÜRÜYE RAĞMEN SANAYİ TOPARLANAMIYOR

AKP anayasa taslağı, her nedense 12 Eylül Anayasası´nın işveren kesiminin istekleri doğrultusunda tersyüz ettiği çalışma yaşamı ile ilgili alana dokunmuyor. Varsa yoksa, yüksek yargı… AKP´nin hıkdeyicileri, taslak tartışması yaparken 12 Eylül´ün budadığı sendika, toplusözleşme, grev hakkı ile ilgili tadilata hiç değinmiyorlar.

VAHŞİ SÖMÜRÜYE RAĞMEN SANAYİ TOPARLANAMIYOR
 Vahşi Sömürüye Rağmen Sanayi Toparlanamıyor AKP anayasa taslağı, her nedense 12 Eylül Anayasası’nın işveren kesiminin istekleri doğrultusunda tersyüz ettiği çalışma yaşamı ile ilgili alana dokunmuyor. Varsa yoksa, yüksek yargı… AKP’nin hıkdeyicileri, taslak tartışması yaparken 12 Eylül’ün budadığı sendika, toplusözleşme, grev hakkı ile ilgili tadilata hiç değinmiyorlar.

12 Eylül’den miras, öyle bir dikensiz gül bahçesi var ki, yeniden dikenleştirmenin âlemi var mı? Tabii yok. Ama, antisendikal düzen, her zaman olduğu gibi 2009 krizinin de bütün yükünü çalışan sınıfa yıktı ve reel ücretler tarihi biçimde geriledi, 300 binden fazla insan işini kaybetti.. Tarihi bir yoksullaşma!.. Reel ücretleri geriletme, tensikatla işçi azaltıp aynı işi daha az çalışana yaptırma ilkelliği, 2001 krizinde olduğu gibi, bu krizde de uygulanıyor. Ama, bugün ve yarın değineceğim bu vahşete rağmen, sanayi toparlanamıyor.

Son Merkez Bankası raporu, düşürülen ücretlere ve istihdama rağmen kapasite kullanımının yüzde 68’e ulaşamadığını gösteriyor. … Şimdi dönüp reel ücretlerde kriz öncesinin fotoğrafına bakalım. TÜİK, yani Türkiye İstatistik Kurumu, 2008 için, 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerini temsilen 20 bin kadar işyerine ücret anketi uygulamış ve ücretlilerin eline ayda geçen brüt parayı sormuştu. TÜİK anketine göre, 2008’de ücretliler ayda ortalama yaklaşık 1.500 TL brüt ücret almışlardı. Bunun yüzde 20’si vergiye gitse, elde 1.200 TL net aylık ücret kalıyordu.. Ortalama 1.500 TL brüt ücret, toplu iş sözleşmesi olan azınlık işyerlerinde 2.700 TL, ama sendikasız yerlerde 1.300 TL’ye düşüyordu.

Toplusözleşme, 12 Eylül Anayasası cenderesi sayesinde, toplamı 13 milyonu bulmuş işçi ve memurların ancak yarım milyonunun yararlandığı bir lüks. Çalışma Bakanlığı verilerine göre, 2005-2009 döneminde, adına toplusözleşme akdedilen işçi sayısının yıllık ortalaması sadece 416 bin kişi!.. Peki bu ücret perişanlığının başına kriz yılı 2009’da ne geldi ? … TÜlK’e göre, 2009’da yüzde 6.5 oranında tüketici enflasyonu yaşandı. Ama, ücretler, TÜFE enflasyonu kadar zam da alamadı. 2005 yılı baz(=100) alındığında, sanayide reel ücretlerin 2008’e kadar yüzde 10 arttığı, kriz yılı 2009’da ise yüzde 9’un üstünde gerilediği görülüyor. Sayıları 4 milyonun üstünde olan sanayi işçilerinin reel gelirinin yüzde 9 daralmasında, sanayide yaşanan küçülme önemli bir rol oynadı. Reel Ücretlerde Gerileme: 2006 – 2009, % Kaynak; TÜİK, Hazine Müsteşarlığı. Yoğun tensikatların yaşandığı sanayide, işverenler krizi de fırsat bilerek nominal ücretleri bile geri çektiler. Çalışanlar, "ya tenzilat-ya tensikat" cenderesine sıkıştırıldılar. Sonuçta, 2009 reel ücretleri, 2008’e göre tarihi bir gerileme yaşadı ve yüzde 9.2 oranında düştü. Sanayi işçisi, 2005-2008 döneminde sağlamış göründüğü reel gelir artışını bir yılda, krizde kaybetti. Önemli bir daralma yaşayan inşaat sektöründe de TÜİK verilerine göre, 2009’da reel ücretler yüzde 12.9 geriledi. İnşaat sektöründe ücretler, sektörün patlama yaptığı 2005 sonrası yıllarda toplam yüzde 18 dolayında artmıştı. Ancak krizle birlikte yaklaşık 1.3 milyon ücretliyi istihdam eden inşaat sektöründe iş hacmi düştü, projeler askıya alındı. Bu durum, ücretlere de yansıtıldı ve reel ücretler yüzde 13’e yakın kayba uğradı.

Ticaret, bankacılık, ulaştırma-haberleşme, turizm gibi alt sektörleri içeren hizmetler sektörü, (kamu dışında) 4 milyon dolayında ücretli istihdam ediyor. Hizmetler sektörünün tamamında 2005’ten 2008’e kadar reel ücretler yüzde 20 artmıştı. Ama 2009’da ulaşılan reel ücret, ticaret-hizmet sektöründe de artmadı, tersine yüzde 1’e yakın azaldı. Yeniden büyüme ivmesi yakalamak için başvurulan reel ücretleri geriletmeye, istihdamı düşürme operasyonu eşlik ediyor. Yarın da bu önleme ve sonuçlarına değineceğim. 

Mustafa SÖNMEZ – CUMHURİYET

DİĞER HABERLER
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE

OCAK’TA açıklanan 17 bin 2 TL’lik asgari ücrette döviz kurları nedeniyle meydana gelen kayıp 1.612 TL’ye ulaştı. En düşük memur maaşı ise 3 bin 94 TL eridi. 10 bin TL’lik en düşük emekli maaşı ise 399 dolardan 310 dolara geriledi.

YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU
YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU

Derinleşen ekonomik kriz ve hayat pahalılığı yaşlıları yoksulluğa mahkûm etti. TÜİK verilerine göre yaşlılarda yoksulluk patlaması yaşandı. Ülkedeki yaşlılarda yoksulluk oranı 4 yılda yüzde 7,5 arttı.

İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR
İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, gelecek aylarda istihdamın seyrinin, büyümedeki yavaşlamanın keskinliği ve süresine bağlı olarak şekilleneceğine dikkat çekerek, “İşsizliğin Türkiye ekonomisinde yeniden kritik sorunlardan biri olması ihtimal dahilinde” uyarısında bulundu.

ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?
ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?

Ekonomik kriz derinleştikçe toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin ücret ve yan ödemelerinin ödenmesinde giderek artan sıkıntılar yaşanacağı açıkça görülüyor.