Türkiye İstatistik Kurumu’nun işgücü istatistikleri verilerine göre temmuzda işsizlik oranı yüzde 13.4 oldu.

 

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 369 bin kişi azalarak 4 milyon 227 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0.5 puanlık azalış ile yüzde 13.4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0.6 puanlık azalış ile yüzde 15.9 oldu.

 

İşten çıkarma yasağı dolayısıyla işsizliğin artmadığı varsayımında bulunsak bile ücretsiz izne gönderilenler, kısa çalışma ödeneği kapsamında olanlar hem gelir kaybı yaşıyor hem de salgının yarattığı ekonomik iklimin sonunda iş güvenceleri belirsiz. Kaldı ki işten çıkarma yapamayan işverenlerin ücretsiz izne başvurduğu varsayımında bulunursak dağ gibi bir işsizlik sorunuyla karşı karşıya olduğumuzu düşünebiliriz. Verilerde salgınla alınan önlemlerin etkisi bir tek kayıtdışı çalışmada görünmüyor. Kayıtdışı çalışmanın düşüşte olması, kayıtdışı çalışanların işsiz kaldığına işaret ediyor.

 

Öte yandan iş bulma ümidini kaybedenler ve bazı nedenlerden dolayı iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, geçen yıl verisiyle karşılaştırdığımızda, hayli artış gösterdi. 2019’da çalışmaya hazır olup iş aramayanların sayısı 2 milyon 354 binken Temmuz 2020’de 4 milyon 201 bine yükseldi. TÜİK’e göre işsiz sayısı geçen yıla göre 369 bin azalırken, ümitsiz işsizler 1 milyon 847 bin arttı. İşsiz sayısına ümitsiz işsizleri de ekleyince 8 milyon 428 binli bir işsiz ordusuyla karşı karşıya olduğumuzu anlıyoruz.

 

 

İstihdam da ise aylardır süren düşüş temmuzda da devam etti. İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Temmuz döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 254 bin kişi azalarak 27 milyon 263 bin kişi, istihdam oranı ise 2.9 puanlık azalış ile yüzde 43.5 oldu. Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 361 bin, sanayi sektöründe 246 bin, hizmet sektöründe 761 bin kişi azalırken inşaat sektöründe ise 114 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 19.4’ü tarım, yüzde 19.6’sı sanayi, yüzde 6.1’i inşaat, yüzde 54.9’u ise hizmet sektöründe yer aldı.

 

 

İşgücü 2020 yılı Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 622 bin kişi azalarak 31 milyon 491 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 3.5 puanlık azalış ile %50,3 olarak gerçekleşti.

 

 

Görünmeyen çalışanlar görünmeyen işsizlere dönüştü. Temmuz 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.3 puan azalarak yüzde 32.7 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıtdışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.1 puan azalarak yüzde 20.1 oldu. Söz konusu veriler, kayıtdışı çalışanların, salgın döneminde işsiz kaldığına işaret ediyor.

 

Genç nüfusta her 4 gençten en az biri işsiz. Yaklaşık her 3 kişiden biri de ne eğitimde ne istihdamda. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.2 puanlık azalışla yüzde 25.9, istihdam oranı ise 4.5 puan azalarak yüzde 30.4 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 6.8 puanlık azalışla yüzde 41.0 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.4 puanlık artışla yüzde 29.8 oldu.

 

 

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0.5 puan azalarak yüzde 13.6 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 75 bin kişi azalarak 4 milyon 207 bin kişi olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı ise bir önceki döneme göre 0.8 puan artarak yüzde 42.6 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 540 bin kişi artarak 26 milyon 648 bin kişi olarak tahmin edildi.

 

 

Ekonomist Enver Erkan verilere ilişkin değerlendirmesinde “Türkiye’de Temmuz ayında işsizlik oranı, geçen yılın aynı ayında yüzde 13.9 iken 0.5 puan azalarak yüzde 13.4 olarak gerçekleşti. Bir önceki ay ile kıyaslandığında ise arındırılmamış işsizlik oranının değişmediği görülmektedir” dedi.

 

Erkan, şunları kaydetti: “Yaz aylarında işsizlik oranı mevsimsel olarak, genel olarak turizm ve tarım sektörlerinin yardımları ile azalış gösterir. Nisan-Mayıs dönemindeki kısmi kapanmanın Haziran’dan sonra ekonomik normalleşme ile artan faaliyet, bunun yanında uygulanmakta olan devlet destekleri Kovid-19 salgının istihdam piyasası üzerindeki gerçek etkilerinin rakamlara yansımamasını sağlamıştır. İşsizlik verilerinin 3 ay geriden gelmesi itibariyle, biz Ekim ayında olmamıza rağmen güncel veride yaz mevsimselliğinin de etkisiyle işsizlik oranı düşük kalmıştır. Ekonomik faaliyette normalleşme ve devlet destekleri devam ediyor, ancak özellikle ekonomik desteklerin devreden çıkması ve işten çıkarma yasağının kalkması durumlarının istihdam tarafında gerçek anlamda bir kayba sebep olması beklenir. Mevcut konumda ise, pandemi belirsizliğinin devamı ve vaka sayılarının yüksek seyretmesi çerçevesinde firmaların istihdam artırmaması işsizlik oranının yüksek kalmasına neden olacaktır.”