Yüksek enflasyon karşısında asgari ücretle geçinmeye çalışan milyonlarca vatandaş için bu yıl yapılacak zam her zamankinden daha önemli. Çünkü bir yandan döviz kurundaki artışla birlikte eriyen maaşlar, diğer yandan 2019’da derin bir reel sektör krizi beklentisi çalışanların geçim endişesini artırdı.

 

10 milyona yakın çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri 6 Aralık Perşembe günü başlıyor. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplanmadan önce Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) ve Doç. Dr. Aziz Çelik, Türkiye’deki asgari ücret gerçeğini ortaya koyan kapsamlı bir rapor açıkladı. Türkiye’deki brüt asgari ücretin dolar bazında Çin düzeyine yaklaştığını ve ucuz işgücü cennetine dönüştüğünü belirten rapor, Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde asgari ücrete göre en yüksek cumhurbaşkanı maaşının olduğu 4’üncü ülke konumunda olduğunu da ortaya koydu. Asgari ücretin satın alma gücü açısından Türkiye, OECD ülkeleri arasında 18’inci sırada yer alıyor.

 

 

Asgari ücret döviz karşısında ciddi düzeyde eridi. 2008 başında aylık 441 dolar olan net asgari ücret 2018 yılında 302 dolara geriledi. Asgari ücretin işverene maliyeti de dolar cinsinden geriledi. 2008 yılı başında 636 dolar olan asgari ücretin işverene maliyeti 2018 Aralık ayı itibarıyla 448 dolara geriledi. Asgari ücretin dolar karşısında yaşadığı kayıp, Türkiye’de işgücü maliyetini dolar cinsinden düşürdü. Bu yıl bizde brüt asgari ücret 383 dolara gerilerken, Çin’de 306 dolara yükseldi. 2016’da iki ülke arasında 185 dolar fark varken, bu yıl 77 dolara geriledi.

 

Siyasi lider maaşları ile asgari ücret karşılaştırması yapan DİSK-AR’a göre, Türkiye’de cumhurbaşkanının maaşı brüt asgari ücretin 25.4 katı. Bu oranla Türkiye, OECD içinde asgari ücrete göre en yüksek cumhurbaşkanı maaşının olduğu 4’üncü ülke. Çek Cumhuriyeti’nde cumhurbaşkanı asgari ücretin 2.2 katı maaş alırken, Meksika’da bu değer 152 kata yükseliyor. Asgari ücretlilerin toplam çalışan sayısına oranı da ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor.

 

Türkiye, Avrupa Birliği ülkeleri ile karşılaştırıldığında en yoğun asgari ücretli çalışanın bulunduğu ülke. Eurosat verilerine göre, bu oran Türkiye’de yüzde 43 civarında. Bu oranla ilk sırada olan Türkiye’yi Slovenya yüzde 19.1, Romanya yüzde 15.7, Portekiz yüzde 13, Polonya yüzde 11.7 ile takip ediyor. İspanya’da bu oran yüzde 1 iken, Belçika yüzde 0.4 ile en düşük asgari ücretli oranının bulunduğu ülke konumunda.