30 Temmuz 2012
TÜRKİYE’DE TÜTÜN ÜRETİMİ VE POLİTİKALAR
Tütün ve tütün ürünleri üretimi ve ticaretinin sosyo-ekonomik açıdan önemini sürdürdüğü Türkiye’de, konunun tütün kontrolü boyutu da giderek önem kazanmaktadır.
GİRİŞ
Tütün ve tütün ürünleri üretimi ve ticaretinin sosyo-ekonomik açıdan önemini sürdürdüğü Türkiye’de,
konunun tütün kontrolü boyutu da giderek önem kazanmaktadır.
Bu itibarla, Türkiye’de tütün üretimi ve üreticiliğinin mevcut durumuna ve geleceğine tütün kontrolü yasa ve kurallarının etkisinin değerlendirilmesi konusu güncelliğini korumaktadır.
TÜRKİYE’DE TÜTÜN VE TÜTÜN MAMULLERİ ÜRETİMİ VE TİCARETİ
Tütün Üretimine İlişkin Veriler Türkiye’de tütün üretimi, 1962 yılından bu yana ilk defa 2006 ürününde 100.000 tonun altına (98.137 ton) düşmüştür. Üretim, 2010 ürününde 53.018 tona, 2011 ürününde ise 45.398 tona (1930 yılı üretimi 47.336 ton) gerilemiştir. Halen tarla döneminde olan 2012 yılı üretiminin 2011 ürününe göre % 15- 20
oranında fazla olacağı tahmin edilmektedir.
2010 ürününde toplam 852 üreticide 1.858.617 kilogram Virginia ve Burley tipi tütün üretimi gerçekleşmiştir.
Adıyaman, Bitlis, Muş, Hatay illeri başta olmak üzere ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki bazı illerde sarmalık kıyılmış tütün mamulü ticaretine konu olan kayıtdışı tütün üretimin 10-15 milyon kilogram arasında gerçekleştiği tahmin edilmektedir.
2002 yılında yürürlüğe giren 4733 sayılı Kanunla birlikte tütünde “destekleme” alımları kaldırılmış ve geçen 10 yıllık süre zarfında tütün üreticilerinin sayısı 405.882’den 50.669’a düşmüştür. Tütün üreticilerin yaş ortalaması 50 civarında olup genç nesil zorluğu dolayısıyla tütün üreticiliğini bemimsememektedir. Son 5 yılın ortalaması alındığında, üretici başına düşen yıllık gelirin 4.500 TL civarında olduğu hesaplanmaktadır.
Tütün üreticileri, Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu kapsamında sadece 3 yerde (Denizli-Tavas, Samsun-Bafra ve Bitlis Merkez) üretici birliği kurarak örgütlenebilmiştir.
30/05/2012 tarihi itibari ile TAPDK’dan Tütün Ticareti Yetki Belgesi (TTYB) alan toplam 53 gerçek ve tüzel kişi bulunmaktadır. Bunlardan 16’sı 2011 yılında tütün üreticileri ile yazılı sözleşme yapmıştır.
Kaynak: Mustafa SEYDİOĞULLARI TAPDK-Uzman (Tütün ksperi), msseydi@hotmail.com
DEVAMINI OKUMAK İÇİN PDF SİMGESİNE TIKLAYINIZ
