AKP iktidarının yeni istihdam yaratma karnesi zayıfla dolu. Her yıl sağladığı ekonomik büyüme ile övünen iktidar işsizin derdine deva olamadı. AKP’nin iktidara geldiği 2002’de devletten iş bekleyen kişi sayısı 464 bin iken bu sayı Şubat 2018 itibarıyla yüzde 421 artışla 2 milyon 418 bine yükseldi. Arada geçen sürede Türkiye nüfusu ise yüzde 23 artışla 65 milyondan 80 milyona çıktı.
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verileri AKP döneminde işsizlikteki dramatik yükselişi ortaya koydu. Okuryazar olmayanından, doktoralısına kadar milyonlarca kişi iş bulma umuduyla devletin kapısına dayandı. 2001 krizi döneminde İŞKUR’a başvuran işsiz sayısı 718 bin 665 kişi iken bu sayı AKP’nin iktidara geldiği 2002’de 464 bin 228 kişi oldu. Bu yıldan sonra işsizler ordusu büyüdü. 2008 kriziyle birlikte İŞKUR’da kuyruğua giren işsiz sayısı 1 milyon 275 bine dayanırken 2017 sonu itibarıyla bu sayı 2 milyon 599 bin kişiyi buldu. En son açıklanan Şubat 2018 verilerine göre ise 2 milyon 418 bin kişi iş bekliyor.
76 bin emekli
Devletten iş bekleyenlerin büyük bölümü gençlerden oluşurken, geçim sıkıntıları nedeniyle iş arayan emekli sayısında ise ciddi artış var. 2002’de AKP iktidarından iş bekleyen emekli sayısı 12 bin 535 iken bu sayı şu anda yüzde 500 artışla 76 bin 279’a dayanmış durumda. 2002’de Türkiye’de 23 milyon 818 bin işgücü varken 2017 sonunda bu sayı 31 milyon 579 bin kişiye fırladı.
İŞKUR’a Şubat 2018’de 331 bin 464 kişi iş başvurusunda bulunurken sadece 83 bin 449 kişi işe yerleştirilebildi. Kayıtlı toplam 2 milyon 418 bin işsizin yüzde 51’ini erkekler, yüzde 49’unu kadınlar oluştururken, işsizlerin yüzde 33’ü ise 15-24 yaş grubunda yer alıyor. İş bekleyenlerin 674 kişisi doktora derecesinde eğitime sahipken 12 bin 729’u yüksek lisans ve 317 bin 576’sı da lisans mezunu. İş bekleyenler arasında 1 milyonu aşkın kişi ise ilkokul mezunu.
Güvencesizlik yaygınlaşıyor
Ocak 2018’de istihdam seferberliğinin ikinci fazında işverenlere istihdam teşviklerinin artarak süreceğinin ilan edilmesiyle istihdamda güvencesiz istihdam artışı sürüyor. Kasım 2016’da 423 bin olan çırak, stajyer ve kursiyer sayısı Kasım 2017’de yüzde 261 artarak 1 milyon 107 bine yükseldi. Son bir yılda zorunlu sigortalıların oranı yüzde 91’den yüzde 87’ye geriledi. Çırak, stajyer ve bursiyerlerin oranı yüzde 2.1’den yüzde 6.8’e çıktı.