Market raflarında etiket değişiminin hızına yetişilemiyor.

Mart ayından itibaren halkın temel ihtiyacı olan 11 ürünü takip ettik. 9 ay önceye göre fiyatlardaki değişim yüzde 34 ile yüzde 47 arasında. Artış lideri ise bir zamanlar tüketmek için kampanyalar yapılan yeşil mercimek.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun yüzde 21.31 olarak açıkladığı enflasyon oranı, markette her gittiğinde farklı etiketle karşılaşan tüketiciyi ikna edemiyor. Mağaza Market Sendikası çalışanları haftada en az iki kez etiket değiştirirken en büyük zamların temel ihtiyaçlarda olduğunu açıkladı. Gazete olarak Naci Ağbal’ın görevden alındığı mart ayından beri takip ettiğimiz 11 üründeki etiket değişimine göre ise enflasyondaki artış yüzde 34 ile 47 arasında. Listenin şampiyonu ise yeşil mercimek.

Türkiye, döviz kurları ve enflasyonda Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın görevden alınmasından sonra hızlı bir yükseliş trendi yaşıyor. Faiz indirimleri konusunda kararlı olduğu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan hükümetin düşük değerli TL politikası ise çarşıya pazara etiketlerdeki zıplama ile yansıyor. Piyasadan gelen bilgilere göre pazartesi gününden itibaren kırtasiye ürünlerine yüzde 50, süt ve süt ürünlerine yüzde 35 olmak üzere birçok ürüne yüzde 80’e kadar varan zamlar gelecek.

Barkod Market İşçileri Dayanışma Ağı sözcüsü Gülbin Demirel’in verdiği bilgiye göre haftada iki olan fiyat değişimleri artık neredeyse günlük. Ayrıca birkaç ay önceki fiyat değişimlerinde zam tutarlarının 1-3 TL aralığında olduğunu hatırlatan Demirel, “Şu anda ise fiyat değişince en az 5 ile 20 TL aralığında birden artış oluyor” diyor.

Demirel, ayrıca, toplu satışı önlemek için eskiden 10 adetten fazla satışın yasak olduğunu ancak şimdi bu sayının beş düşürüldüğünü ekliyor ve “Bu konuda denetimleri de artırdılar” diyor.

Cumhuriyet olarak biz de ekonominin ısınmaya başladığı mart ayından itibaren seçtiğimiz bazı ürünlerdeki fiyat hareketlerini izledik. Sembolik enflasyon sepetimizde 23 Mart günü 45 lira 50 kuruşa satılan 16 rulo tuvalet kâğıdı, 4 Aralık itibarıyla yüzde 30 artışla 64 lira 90 kuruşa çıkmış durumda. 6 lira 45 kuruşa satılan 100 gramlık Türk kahvesi yüzde 34’lük artışla 9 lira 75 kuruşa satılırken artışın şampiyonluğunu ise 1990’lı yıllarda depolarda dolu olduğu için neredeyse bedava dağıtılan, diyetisyen Ayşe Baysal’a kampanyalar yaptırılan yeşil mercimek aldı. Artık ithal edilmek zorunda olan yeşil mercimeğin kilosu Mart’ta 15.25 TL’ye satılırken yüzde 47 artarak 28.50 TL’ye çıktı.

TAKLİT ÜRÜNE İLGİ

Yurttaşların sağlıklı gıdaya ucuz fiyatlarla erişemediğini söyleyen Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal, “Raflardaki fiyatlar, halkı, gıdada daha ucuz maliyetli tağşiş ve taklit gıdalara yöneltiyor. Bu durum da özellikle içinde bulunduğumuz pandemi döneminde halkın sağlığını tehlikeye atıyor. Ekonomideki iniş çıkışların faturası açlık ile mücadele eden yoksul tüketiciye kesiliyor, faturayı onlar ödemek zorunda kalıyor. Yanlış ekonomi politikaların olması, ulusal bir tarım politikamızın olmaması doğal olarak raflara yansıyor. Bu nedenle de bize gelen tüketici şikâyetleri sürekli artıyor” dedi.