TÜFE İLE ÜFE ARASINDAKİ MAKAS AÇILDI
Normal olarak tüketici fiyatı, üretici fiyatının uzantısıdır. En az üretici fiyatı kadar artar. Aksi halde üretici zararına üretim yapıyor duruma düşer.

Mart ayındaki fiyat hareketleri açıklandı: – Tüketici fiyatı yüzde 0
Mart ayındaki fiyat hareketleri açıklandı:
– Tüketici fiyatı yüzde 0.42 arttı.
– Üretici fiyatı yüzde 1.22 arttı.
Normal olarak tüketici fiyatı, üretici fiyatının uzantısıdır. En az üretici fiyatı kadar artar. Aksi halde üretici zararına üretim yapıyor duruma düşer.
Yıllık fiyat artış oranlarına göre, 2010 Mart’ından 2011 Mart ayına fiyat artış oranları da TÜFE ve ÜFE’de farklı:
– Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 3.99 oldu. (Tarihi rekor diyerek sevinç yarattı!)
– Üretici fiyatında yıllık artış oranı yüzde 10.08 gibi iki haneli bir rakamda devam ediyor.
Bu gelişme geçen ekim ayından bu yana devam ediyor.
Önemli bir bilgiyi daha arz edeyim.
– Tüketici fiyatları, vergili (içinde KDV ÖTV olan) fiyatlardır.
– Üretici fiyatlarında vergi yoktur. Eskiden “Üretici Fiyatları“ yerine, “Toptan Eşya Fiyatları” esas alınırdı. “Toptan Eşya Fiyatı” da vergili fiyat idi.
Makas er geç kapanacak
İşte bu nedenle TÜFE ile ÜFE arasındaki makasın açılması önemlidir. Bu makas açık kalamaz. Bir süre sonra kapanır. O zaman üretici fiyatlarındaki artış, tüketici fiyatlarına yansır.
Üretici fiyatı neden tüketici fiyatından daha yüksek çıkar?
– Üretici maliyet artışlarını fiyata yansıtamaz. Çünkü talep yoktur. Ürettiğini satamamaktadır. Kârdan fedakârlık eder. Hatta bir süre zararına satmayı göze alır.
Ama bir süre… Devam ederse batar.
– 2010 yılı son 3 aylık göstergeler tüketici talebinde canlılığı işaret etti. Tüketici talebindeki artış 2011 yılının ilk 3 ayında devam etti. Bunun içindir ki Merkez Bankası tedbirler alıyor. Tüketimdeki artışı frenlemeye çabalıyor. Demek ki içeride tüketici talebi canlı. Buna rağmen tüketici fiyatlarındaki artışın, üretici fiyatlarının gerisinde kalmasını izah etmek çok, hem de çok güç.;
Örneğin tarım kesiminde üretici fiyatlarında yıllık artış yüzde 10.54 oranında, 12 aylık ortalama artış yüzde 18.0 oranında. Gıdanın temel girdisi tarım ürünleri olduğuna göre, bu fiyat artışının tüketicinin kullandığı gıda maddelerine de yansıması beklenir. Gıdada da artış var ama tarımdaki üretici fiyatları ölçüsünde değil. Gıda maddelerinde tüketici fiyatları yıllık olarak yüzde 3.47 oranında, 12 aylık ortalamada yüzde 8.78 oranında artmış görülüyor.
TÜFE ile ÜFE arasındaki makas hiçbir zaman açık kalamaz. Er geç, ÜFE artışı TÜFE’ye yansır. Demek ki, önümüzdeki aylarda tüketici fiyatlarında ciddi
artışlar olabilecek.