05 Ağustos 2019
TOROSLAR’DAN ÜZÜM ÜRETİCİLERİ: FABRİKANIN, TÜCCARIN İNSAFINA TERK EDİLDİK
Bu yıl da üzüm üreticilerinin payına ‘hüsran’ düşmüş.
Tarsus’tan Toroslar’ın tepesindeki Çamlıyayla ilçesine giderken yol boyunca üzüm bağları size eşlik eder. Çünkü Keşbükü, Dedeler, Ulaş, Killik, Meşelik, Beylice ve daha onlarca köy üzüm üretimiyle uğraşmaktadır. Üzüm sezonunun sonuna gelindiği bugünlerde, o köyleri ziyaret ettik. İlk durağımız Dedeler köyüydü. Üzüm üreticileriyle görüştükten sonra anladık ki bu yıl da üzüm üreticilerinin payına ‘hüsran’ düşmüş. Üreticiler anlatıyor:
‘NE KADAR ÜZÜM EKTİYSEM DEVLET O KADAR DESTEK VERSİN’
MEHMET YALÇIN: 1994 yılında Yalova incisi üzümü ektim. İki yıl sonra ürün aldım. O zaman üzümün kilosunu 8.5 kuruştan sattım. Aradan 23 yıl geçmiş hâlâ kilosunu 8.5- 9 kuruşa satıyorum. O zaman gübrenin torbası 10 liraydı, şimdi 100 lira. Bir litre ilacı 1 liraya alıyorduk şimdi 6.5 lira. 40 dönüm üzüm bağım var. Devlet gübre ve mazot desteği veriyor. Aldığım topu topu 500 lira. Biz böyle destek istemiyoruz! Ne kadar üzüm ektiysem kilo başına yardım etsinler. Herkes bunu istiyor.
‘İLAÇLAR DENETİMSİZ KALİTESİZ, ETKİLİ OLMUYOR’
MEHMET YILMAZ:Dört dönüm üzüm bağım var. 5 bin lira masraf ettim, 3 bin liraya toptan verdim, 2 bin lira borçlandım. Traktörün deposunu 370 liraya dolduruyoruz. Yılda 20 kez ilaç sıkıyoruz, ilaçlar denetimsiz ve kalitesiz, etkili olmuyor.
‘20 KURUŞUMUZ DA ARACIYA GİDİYOR’
TURAN TOPÇU:Biz iki yere ürün satıyoruz. Biri tüccar, diğeri şarap fabrikası. Fiyatları bunlar belirliyor. Fabrika bizden ürün alıyor ancak faturayı bize kesmiyor. Birkaç tane aracıyla anlaşmış, ürünü götürdüğümüzde kilo başına 800 kuruş veriyor, ancak faturayı aracılara bir liradan kesiyor, yani bizim 20 kuruşumuz aracıya gidiyor. Yani bizim durumumuz fabrika ve tüccarların insafına kalmış.
‘BİR ARAYA GELMEK ZORUNDAYIZ’
HÜSEYİN CAHİT: Bir araya gelmediğimiz sürece hep hüsrana uğrayacağız. Kooperatif kurmamız gerekiyor, ancak bize önderlik eden yok, doğrusu sahipsiziz.
ÜRETİCİNİN ACİL ÖNLEMLERİ
Üzüm üreticileri acilen yapılması gerekenleri de şöyle sıraladılar:
-Destekler direkt üreticiye yansımalı. Eken de ekmeyen de destek alıyor. Tarım müdürlüğünde çok sayıda personel var, bunlar ne iş yapar, gelip yerinde incelesinler.
-İlaç ve gübreler denetlenmeli, kuytu köşelerde ilaçlar üretiliyor. Bu ilaçların ne kadar faydası var yılda kaç kez atmamız gerekiyor. Bunu Ziraat Odaları, Tarım İl Müdürlükleri denetlemeli.
-Fiyat, Tüccarın ve fabrikaların insafına bırakılmamalı. İçinde üreticilerin de olduğu Ziraat Odası, Tarım Müdürlüğü, Valilik ve Belediye yetkilerinden oluşan bir komisyon belirlemeli.
-Kooperatifleşmemiz için Ziraat Odalarımız bize yardımcı olmalı ve fiyat belirlemesinde kooperatiflerimiz söz sahibi olmalı. Gereksiz festivaller ve şenlikler düzenleyip gereksiz para harcıyorlar. O paraları üreticiye dağıtsalar yaramıza biraz merhem olur.
