26 Ocak 2016
TL’YE GÜVEN SIFIRLANDI
Bankalardaki döviz mevduatı bir yılda yüzde 39 artarken, TL mevduatındaki artış yüzde 13’te kaldı. Kurun düşeceğine dair umudu kalmayan dolara koştu.
Ekonomideki kırılganlıklar, siyasi gerginlikler ve Merkez Bankası’nın bağımsızlığı endişeleriyle Türk Lirası’nda değer kaybı artarken bankalardaki döviz mevduatı da yükselişe geçti. Dolar kuru 26 Ocak 2015’te 2.3556 seviyesindeydi. Dün ise 3.01 civarında seyretti. Buna göre dolar/TL son bir yılda yüzde 28 yükseldi. Aynı dönemde Avro kuru 2.6520’ten 3.2546 seviyelerine çıktı. Yani Avro’daki yükseliş yüzde 23 oldu.
Dövize hücum
Kurlardaki yükselişin etkisiyle şirketler de vatandaş da dövize koştu. Merkez Bankası’nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistikleri TL’den kaçış eğilimini doğruladı. Son bir yılda bankalardaki toplam döviz mevduatı yüzde 22 artarken, TL cinsi mevduatta artış yüzde 13’te kaldı. Bankalardaki toplam yabancı para mevduatında artış ise yüzde 39’a ulaştı.
Son verilere göre; 15 Ocak itibarıyla bankalarda TL cinsinden toplam 731 milyar 95 milyon 131 bin liralık döviz mevduatı bulunuyor. Bankalardaki yabancı para mevduatı ise aynı tarihte 530 milyar 948 milyon 862 bin liraya ulaştı. TL cinsinden mevduat bir yılda 85 milyar 176 milyon 121 bin lira arttı. Aynı dönemde bankalardaki yabancı para mevduatı 149 milyar 97 milyon 631 bin lira artış gösterdi. Döviz mevduatındaki artış TL mevduatını neredeyse ikiye katladı.
Merkez sorunu
Diğer yandan bankalara yatırılan toplam mevduatın yüzde 42’si yabancı para cinsinden. Toplam mevduat içinde yabancı para cinsinden mevduatın payı azalırken bu, artan güven ve istikrar ortamının bir göstergesi olarak görülüyordu. Şimdi ise tablo tam tersine döndü.
Seçim sonrasında yatırımcılar için en büyük soru işareti Merkez Bankası’nın serbest bir şekilde politika yürütüp yürütemeyeceği üzerineydi. ABD Merkez Bankası (Fed) kararının ardından Merkez’in tutumu bağımsız bir şekilde hareket edemediğini gösterdi. Enflasyon beklentileri yükselirken, gevşek para politikası risk oluşturmaya devam ediyor. Bu da kur ve enflasyonda yukarı yönlü harekete neden oluyor. Kur yükseldikçe de TL’den kaçış hızlanıyor.
Gözler Fed açıklamalarında
Haftanın en önemli gündem maddesi Merkez Bankası’nın bugün açıklayacağı enflasyon raporu olacak. Enflasyonun bu yıl da asgari ücret zammı ve vergi artışları nedeniyle yüzde 7.5 olan Orta Vadeli Plan beklentisinin üzerinde oluşacağı öngörülüyor. Öte yandan Merkez Bankası verilerine göre, 8 Ocak’ta 94.92 milyar dolar olan brüt döviz rezervi 15 Ocak itibarıyla 93.65 milyar dolara geriledi.
Bu hafta küresel piyasalarda ise bu akşam başlayacak ve yarın sona erecek Fed toplantısı izlenecek. Burada Fed’in faizleri mart ayında artırıp artırmayacağına yönelik bazı sinyaller vermesi beklenebilir (şubat ayında toplantı yok). Ancak piyasa beklentileri Fed’in mart ayını pas geçeceği yönünde. Enflasyon ve son işsizlik maaş başvurusu verilerindeki son durum, Fed’in üzerinde durduğu bu iki önemli verinin tahminler doğrultusunda ilerlemediğini göstermekte. Bu açıdan Fed’in gelecek hafta hem bu sorunlara değinmesi, hem de küresel piyasalardaki son dalgalanmaya ilişkin yorumlarda bulunması beklenebilir. Faiz artırımı konusunda ise mart ayına yönelik bir sinyal vermesi düşük bir olasılık.
