TAŞERONDA İŞ CİNAYETİ 11 KAT DAHA FAZLA
Türkiye Taşkömürü Kurumu´nun (TTK) bir taşeron firmaya ihale ettiği Kozlu kömür ocağında meydana gelen iş kazası, daha doğrusu iş cinayeti sonucunda 8 işçi yaşamını yitirdi.
Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) bir taşeron firmaya ihale ettiği Kozlu kömür ocağında meydana gelen iş kazası, daha doğrusu iş cinayeti sonucunda 8 işçi yaşamını yitirdi.
AKP, 2004’ten itibaren Zonguldak bölgesinde TTK’ya ait kömür ocaklarının işletilmesini özel sektöre, taşeron firmalara vermeye başlamıştı. Bu taşeron firmalar, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini bir maliyet unsuru olarak gördüklerinden gereken önlemleri almamış, aşırı kâr hırsıyla esnek ve güvencesiz çalışma koşullarını yaygınlaştırarak iş cinayetlerine yol açmışlardır. Bir kamu kurumu olan TTK’da örgütlü Genel Maden İşçileri Sendikası’nca Mayıs 2010’da hazırlanan "İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi: İyi ve Kötü Uygulamalar” isimli raporda ölümlü iş kazalanna ilişkin veriler bulunuyor.
Bu verilerde özel sektör, yani taşeron firmalan ile TTK’daki ölümlü iş kazaları karşılaştırılıyor. Raporda, 2000-2009 yıllarını kapsayan dönemdeki veriler karşılaştırıldığında, "100 bin ton üretime isabet eden ölüm oranlarında özel ocaklann çok yüksek (yaklaşık 6 katı) olduğu görülmektedir” deniliyor. Ancak verilerin yer aldığı ilgili tabloya bakıldığında; 10 yıllık ortalamanın karşılaştırılması halinde özel ocaklarda 100 bin ton üretime isabet eden ölüm oranının 2.84, TTK’da ise 0.27 olduğunu saptadık.
Bu iki oranın karşılaştırılması durumunda ise, özel ocaklardaki ölümlü iş kazasının yaklaşık 11 kat daha fazla olduğu görülüyor. Yani, taşeron firmalardaki ölümlü iş kazaları, daha doğrusu iş cinayetleri, sendikalı işyerlerine göre 11 kat daha fazla oluyor. Zaten TTK’nın taşeronu Star Madencilik şirketinin işlettiği Kozlu kömür ocağına ilişkin 2011 tarihli Sayıştay raporunda da, "İhaleyi kazanan firmanın bir inşaat firması olduğu, daha önce kömür madenciliği ile ilgili bir faaliyeti bulunmadığı, firmanın iş güvenliğine ilişkin gerekli önlemleri almadığı, vahim bir olayla karşılaşılmamasının tamamen tesadüf olduğu” belirtiliyor.
Bu kömür ocağında çalışan işçiler de, 1.000 lira ücret alıyor. Genel Maden-İş Sendikası, bu işyerinde 2010 yılında örgütlenmeye çalışıyor, ancak işveren "inşaat işi yapıyorum” diyerek sendikal örgütlenmeyi engelliyor, konu yargıya intikal ediyor, Zonguldak İş Mahkemesi, işçi lehine karar vermesine rağmen işveren karan temyiz ediyor, dava şu aşamada Yargıtay’da bulunuyor. Sendika, 2004 yılından itibaren taşeron uygulamasına itiraz etmesine ve Haziran 2005’te taşeron şirketi Karadon maden ocağına sokmamasına rağmen ilin valisi ve emniyet kuvvetleri sendikanın bu girişimini engelliyor. 17 Mayıs 2010’da da Karadon bölgesinde Yapı-Tek isimli taşeron şirketin işlettiği kömür ocağında 30 işçi hayatını kaybediyor.
Kozlu’daki son facia da, Karadon ‘dakine benzer nedenler yüzünden meydana geliyor. Artık iş kazalan, bir "taammüden cinayet", yani bilerek adam öldürme noktasına gelmiş durumda. DİSK-AR’ın araştırmasına göre, 2002-2011 döneminde, yani AKP iktidarında kömür madenlerindeki iş kazaları yüzde 40 artış gösteriyor. Aslında iş cinayetlerinin katili belli: Özelleştirme ve taşeronlaştırma. AKP, şimdi yeni bir yasa hazırlayarak asıl işi de taşerona vermeyi amaçlıyor. Hey sendikalar ne zaman tam anlamıyla ayağa kalkacaksınız???