Yeni Orta Vadeli Program’a göre, tüm özel sektör çalışanlarını kapsayacak Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) 2026’nın ikinci yarısında devreye girecek.

Yeni Orta Vadeli Program’a (OVP) göre  Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) 2026’nın ikinci yarısında başlayacak.

Daha önceki OVP’lerde önce 2024 yılının dördüncü çeyreğinde hayata geçirilmesi planan düzenleme bir önceki OVP’de 2025’in son çeyreği olarak değiştirilmişti. Son OVP ile birlikte ise TES yeniden ertelenirken 2026 yılının ikinci çeyreğine işaret edildi.

Tamamlayıcı emeklilik sistemi nedir?

TES, emeklilikte oluşacak gelir kaybını telafi etmek amacıyla ek emeklilik gelirinin oluşmasını ve hane halkı tasarruflarının artırılmasını amaçlayan bir sistem olarak kurgulandı.

OVP’ye göre Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) işverenlerin de katkısıyla ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği TES kurulacak.

Buna göre, OKS katılımcılarına Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) yer alan emeklilik fonlarına erişim imkanı tanınacak ve bu kapsamda fon tutarı ve katılımcı sayısında artış sağlanacak.

Katılımda zorunluluk olacak mı?

2026’nın ikinci yarısında başlaması planlanan sisteme tüm özel sektör çalışanları dahil edilecek. Kapsam dahilindeki tüm çalışanlar karma TES’e dahil olacak, sonra dileyen kişi isteğe bağlı TES’e geçiş yapabilecek.

Çalışanlar en az 10 yıl boyunca sistemde kalmak zorunda olacak.

TES’in  yürürlüğe girmesiyle tüm çalışanların kıdem tazminatına tabi geçmiş döneme ilişkin hakları aynı şekilde korunacak. Çalışanın bu tarihten önceki çalışma sürelerine ilişkin kıdem tazminatına ilişkin hakları güvenceye alınarak karma TES’e geçiş yapılacak.

Her ay maaşlardan zorunlu kesinti yapılacak

Kıdem tazminatı sisteminde brüt ücretinin yüzde 8,33’ünü kıdem tazminatı olarak alan işçi, karma TES’te yüzde 5,33’ü kıdem tazminatı, yüzde 3’ü işveren katkısı olmak üzere toplamda yüzde 8,33’lük hakka sahip olacak.

Yüzde 3’lük işveren katkısı bireysel fon hesabında toplanacak.

Sistemden kısmi ve tamamen çıkışlar hangi şartlarda olacak?

60 yaşını doldurmamış katılımcılara, talep edilmesi halinde, bir defaya mahsus olmak üzere evlilik, bir defaya mahsus olmak üzere işsiz kalınması, ilk konut edinimi ve ağır hastalık gibi sebeplerin her biri için, başvuru tarihindeki bireysel emeklilik hesabındaki birikim tutarının yüzde 10’unu ve çoklu yararlanım halinde kısmi çekiş hallerinin tamamı için her halükarda kısmi çıkış oranının yüzde 20’sini geçmemek üzere defaten ödeme yapılabilecek.

Cayma ve ayrılma hakkı bulundurmayan bu sistemden tamamen çıkış, emeklilik dönemi sona erdiğinde, çalışanın ölümü veya maluliyet durumlarında olacak. Çalışan, emekli olduğunda kendisine bağlanacak aylık süresi bittiğinde sistemden çıkmış olacak.

Emeklilik şartları neler?

TES ikinci basamak emeklilik sistemi olarak kurgulandı. Dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamındaki birinci sütun emeklilik sistemiyle ayrışıyor. Çalışan emeklilik yaşı geldiğinde SGK’den emekli olacak, ayrıca 60 yaşına geldiğinde TES kapsamında ikinci emekli aylığını alacak. Kişi, iki emekli aylığını da herhangi bir kesinti, oransal azalma olmadan aynı anda alabilecek.

Tamamlayıcı emeklilik yaşı 60 olarak belirlendi fakat emekli olmak için herhangi bir süre şartı bulunmuyor. Çalışan adına ödenen katkılar kişinin bireysel fon hesabında yer aldığı için her çalışan emeklilik yaşını doldurduğunda hesabındaki birikime hak kazanmış olacak. Başka bir deyişle 5 yıl çalışana da 30 yıl çalışana da 60 yaşını doldurduğunda bireysel fon hesabındaki birikim kapsamında ödeme yapılacak.

BES güncellenecek

Yeni OVP’ye göre BES’teki standart emeklilik yatırım fonları, katılımcıların birikimleri için daha fazla katma değer üretecek şekilde yeniden tasarlanacak.

BES’ten kısmen ödeme alınabilecek durumlar, bedelli askerlik, hac ibadeti gibi yeni alanları içerecek şekilde genişletilecek.

Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES’e katılımlarını ve sistemde kalmalarını teşvik edici uygulamalar hayata geçirilecek.