Yeni Koronavirüs (Kovid-19) Nedeniyle Dışsal Etkilerden Kaynaklanan Dönemsel Durumlar Kapsamındaki Zorlayıcı Sebep Gerekçesiyle Kısa Çalışma Uygulanan İşyerleri İçin Kısa Çalışma Ödeneğinin Süresinin Uzatılması Hakkındaki Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlandı. Kararla Sosyal Koruma Kalkanı kapsamında 26 Mart 2020’de başlatılan kısa çalışma ödeneği uygulaması, mevcut faydalananlar için iki ay daha uzatıldı. Böylece, başladıkları tarih esas alınarak işverenlerin büyük bir bölümü kısa çalışma ödeneğinden 31 Ekim’e kadar yararlanmaya devam edecek.
Türkiye İsçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Hak-İş İsçi Sendikaları Konfederasyonu (Hak-İş) ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), geçen hafta yaptıkları ortak açıklamayla 6 maddelik taleplerinde kısa çalışma ödeneğinin 2020’nin sonuna kadar uzatılmasını istemiş, Ankara Ticaret Odası (ATO) da destek vermişti.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken de dün yaptığı açıklamada kısa çalışma ödeneğinin uzatılmasının sevindirici olduğunu belirtti. Ancak "İş yapamayan esnaf ve sanatkarlar için bu süre yıl sonuna kadar uzatılmalı" talebinde bulundu. Palandöken, yazılı açıklamasında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından etkilenen esnaf ve sanatkarlar için acil yardım yapılması gerektiğini bildirdi.
Palandöken, salgından etkilenen esnaf ve sanatkarların yaralarının vakit kaybetmeden sarılması gerektiğinin altını çizerek, şunları kaydetti: "Kovid-19 salgınının ülkemizde görülmeye başlandığı marttan bu yana kapalı olan kantinci, servisçi, nargileci ve eğlence mekanı işletmecileri gibi esnafımız ile 1 Haziran itibarıyla açılmalarına rağmen yasaklar sebebiyle müşteri kaybeden kahvehaneci ve kıraathane işletmecisi esnafımız başta olmak üzere, zor durumda olan esnaf ve sanatkarlarımıza acilen karşılıksız maddi yardımda bulunulmalı."
İŞÇİ VE İŞVERENLERDEN 6 MADDELİK TALEP
Türkiye İsçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Hak-İş İsçi Sendikaları Konfederasyonu (Hak-İş) ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), önceki gün yaptıkları ortak açıklamada, "kısa çalışma ödeneği uygulaması 2020 yılı sonuna kadar uzatılsın" talebinde bulundu.
Türk-İş Genel Başkanı Ergun Atalay, Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan ve TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol imzasıyla yapılan ortak açıklamada, talepler şunlar:
1-Yeni düzenlemede de belirtildiği gibi kısa çalışma ödeneğinin yıl sonuna kadar sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatılması.
2-Kısa çalışma ödeneği uygulamasından sistem dışında kalanların yararlanabilmesi için ödeneğe erişimin kolaylaştırılması.
3-Çalışma barışı ve sosyal adaletin korunması amacıyla kısa çalışma ödeneği ile çalışanın ücreti arasındaki farkı ödemeyi üstlenen işverenler için getirilecek teşvik mekanizması ile işverenin fark ödemesi hususunun özendirilmesi.
4-İşveren tarafından kısa çalışma ödeneği kapsamındaki çalışana yapılan ücret farkı ödemelerine gelir vergisi muafiyeti sağlanması.
5-İŞKUR tarafından bazı is yerlerinde kısa çalışma ödeneğinden sehven yapılan ve işverenle çalışanın kusurunun bulunmadığı fazla ödemelerde, geri ödeme hususunun isçi – işveren ilişkilerini bozmayacak şekilde ISKUR tarafından giderilmesi, tarafları mağdur etmeyecek bir çözümün bulunması.
6-İstihdamını koruyan ve toplu is sözleşmesi ile çalışan işletmelerin, normalleşme sürecinde ilave teşviklerle desteklenmesi."
TEMMUZDA 1.6 MİLYON ÇALIŞAN FAYDALANDI
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, kısa çalışma ödeneğine ilişkin dün yaptığı yazılı açıklamada, normal faaliyetine başladığı için uzatmadan faydalanmak istemeyen veya daha önce uygulanan çalışılmayan süreleri azaltmak isteyen işverenlerin bu durumu İŞKUR İl Müdürlükleri ile Hizmet Merkezlerine bildirmeleri gerektiğini belirtti. Selçuk, şu bilgileri verdi:
"Kısa çalışma uygulamasının ilk başladığı tarihten itibaren 3 milyon 576 bin 805 kişi kısa çalışma ödeneğinden yararlandı. Temmuz ayında 1 milyon 595 bin 467 kişi ödenekten yararlanmaya devam etti. 1 milyon 981 bin 338 çalışan için işverenler normalleşme süreciyle birlikte kısa çalışma talebinde bulunmadı."
712 MÜFETTİŞ TEFTİŞTE
Normal çalışma saatlerine geçen işyerleri için "Normalleşme Desteği" adı altında desteklerini sürdüreceklerini belirten Bakan Selçuk, "Normal çalışma saatine geçen işyerlerimiz de bu desteğimizden yararlanabilecek" ifadesini kullandı. Bakan Selçuk, salgın nedeniyle yapılan kısa çalışma başvurularında ödemelerin, uygunluk tespiti sonucu beklenmeden yapılması yönünde yasal düzenleme yapıldığını anımsatarak şunları kaydetti:
"Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş müfettişlerince 23 Mart tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneği talebinde bulunan işyerlerinin uygunluk tespiti incelemeleriyle beraber, bu işyerlerinde uygunluk tespitine aykırı uygulama olup olmadığına ilişkin teftişlere de 712 iş müfettişi ile aralıksız olarak devam edilmektedir."