Çalışma Bakanlığı işkolu istatistiklerini açıkladı. Türk-İş´te 3, Hak-İş´te 6, DİSK´te 11 sendika yüzde 1´lik, 29 bağımsız sendika da yüzde 3´lük işkolu barajının altında kaldı. Sendikaların yüzde 50´den fazlası toplu sözleşme yetkisini kaybetti.

Çalışma Bakanlığı işkolu istatistiklerini açıkladı. Türk-İş’te 3, Hak-İş’te 6, DİSK’te 11 sendika yüzde 1’lik, 29 bağımsız sendika da yüzde 3’lük işkolu barajının altında kaldı. Sendikaların yüzde 50’den fazlası toplu sözleşme yetkisini kaybetti.

ÇALIŞMA Bakanlığı sendikal işkolu istatistiklerini açıkladı. Toplam 92 sendikadan 49’u yüzde 1’lik işkolu barajını aşamadı. Türk-İş’te 3, Hak-İş’te 6, DİSK’te 11 sendika barajın altında kaldı. Bazı sendikalar işkolu barajını yüzde 1.01 veya yüzde 1.1 gibi bıçak sırtı oranlarla geçebildi. Bakanlık, "taşeronda örgütlü oldukları" gerekçesiyle, Dev Sağlık-İş’in on bin üyesinin tamamını yok saydı.

İstatistiklere göre 1 milyon 2 bin işçi sendikalı.Türk-İş üyesi 33 sendikadan 30’u barajı aşarken, üç sendika (Orman-İş, Deri-İş ve TGS) barajı aşamadı. Hak-İş üyesi 14 sendikadan 8’i barajı aştı. DİSK üyesi 15 sendikadan ise sadece 4’ü barajı aşabildi. Dev Sağlık-İş, Sosyal-İş, Nakliyat-İş, Limter-İş barajı aşamayan sendikalardan.

İstatistikler sendikaları biçti

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 6356 sayılı yeni Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu gereğince Ocak 2013 sendikal işkolu istatistiklerini açıkladı. Bakanlık tebliği dünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.

Bakanlık istatistiklerine göre toplam işçi sayısı 10 milyon 882 bin, sendikalı işçi sayısı 1 milyon 2 bin, sendikalaşma oranı ise yüzde 9.2. Sendikal istatistikler adeta sendikaları biçti. Böylece 6356 sayılı yasanın ilk olumsuz sonuçları ortaya çıkmış oldu.

Çok sayıda sendika yüzde bir işkolu barajı altında kalırken, bazı sendikalar barajı kıl payı geçebildi. Toplam 92 sendikadan 43’ü işkolu barajını aşarken 49 sendika işkolu barajını aşamadı. Üç konfederasyona üye 62 sendikadan 20’si barajı aşamadı.

Türk-İş üyesi 33 sendikadan 30’u barajı aşarken, üç sendika (Orman-İş, Deri-İş ve TGS) barajı aşamadı. Hak-İş üyesi 14 sendikadan 8’i barajı aşü. DİSK üyesi 15 sendikadan ise sadece 4’ü barajı aşabildi. DİSK üyesi Dev Sağlık-İş, Sosyal-İş, Nakliyat-İş, Banksen, Limter-İş ve Gıda-İş de barajı aşamayan sendikalar arasında.

Özellikle Dev Sağlık-İş’in durumu önem arz ediyor. Çünkü Bakanlık taşeron işçilerin üyeliklerini kabul etmediği için, Dev Sağlık-İş’in on bin civarında üyesinin yok sayıldığı biliniyor.

BAĞIMSIZLARIN BARAJI YÜZDE 3

Sendikaların toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için birinci koşul işkolu barajını aşmaları. İşkolu barajı 6356 sayılı yasa ile aşamalı bir şekilde uygulanıyor. Baraj, 15 Eylül 2012 tarihine kadar Ekonomik ve Sosyal Konseye (ESK) üye konfederasyona üye olmuş sendikalar için Temmuz 2016’ya kadar yüzde bir, Temmuz 2018’e kadar yüzde 2 olarak uygulanacak.

1 Temmuz 2018 sonrasında ise işkolu barajı yüzde 3 olarak uygulanacak. Türk-İş, Hak-İş ve DİSK, ESK üyesi olduğu için bu konfederasyonlara üye sendikalar aşamalı baraj sistemine tabi. Bağımsız sendikalar ise doğrudan yüzde 3 işkolu barajına tabi. Toplam 69 sendika şu anda yüzde 3’ten az üyeye sahip.

2018’DE YÜZDE 2’YE ÇIKACAK

Ocak 2013 istatistiklerinde bazı sendikaların işkolu barajını yüzde 1.01 veya yüzde 1.1 gibi bıçak sırü oranlarla geçtiği görüldü. Öte yandan Ocak 2013 istatistiğinde barajı geçen sendikaların büyük bölümünün yüzde 3’ün altında kaldığı görüldü. Barajı aşan 42 sendikanın 20’si işkolunda yüzde 3’ten az üyeye sahip.

Eğer 2018’e kadar bu sendikalar ciddi bir üye artışı sağlayamazsa 2016 ve 2018’de pek çok sendikanın yetki kaybetmesi gündeme gelecek. Toplam 69 sendika şu anda yüzde 3’ün altında üyeye sahip.

BİR DÖNEM HAKLARI KALDI

Yasanın geçici 6. Maddesine göre Ocak 2013 istatistikleri açıklanmadan toplu iş sözleşmesi prosedürünü başlatan sendikalar bu istatistiklerden etkilenmeyecek. Ayrıca toplu iş sözleşmeleri Ocak 2013 istatistiklerinden önce imzalanmış ve istatistiklerin yayımı tarihinden sonra sona erecek olan sendikalar için bir sonraki toplu iş sözleşmesiyle sınırlı olmak üzere toplu iş sözleşmesi ve yetki işlemleri 2009 istatistiklerine göre yapılacak.

Böylece Ocak 2013 istatistiklerinde barajı aşamayan bazı sendikaların bir dönem daha toplu iş sözleşmesi yapabilmelerine olanak tanınmış olacak. Böylece Deri-İş ve Sosyal-İş gibi sendikalar bir dönem daha toplu iş sözleşmesi yapabilecek. Yeni istatistikler ile üç işçi konfederasyonunun üye sayıları ve temsil oranları şu şekilde:

Türk-İş 696 bin üye (yüzde 69.4),

Hak-İş 164 bin üye (yüzde 16.4),

DİSK 100 bin üye (yüzde 10).

Türk-İş üyesi sendikaların yeni üye sayıları Türk-İş’te dengeleri değiştirecek nitelikte. Örneğin Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu’nun başkanı olduğu Tes-İş’in üye sayısı 122 binden 46 bine geriledi. Bu durum Türk-İş’te delege dağılımı ciddi bir biçimde değiştirecek.

SENDİKALAŞMA YÜZDE 59.9’DU

Ocak 2013 istatistikleri ile yıllardır açıklanan sendikal istatistiklerin hayali olduğu da ortaya çıktı. En son 2009 yılında açıklanan istatistiklere göre toplam işçi sayısı 5.4 milyon, sendikalı işçi sayısı 3.2 milyon ve sendikalaşma oranı yüzde 59.9 idi. Bu istatistikler hayali idi. Gerçekle uzaktan yalandan bağlantısı yoktu.

Ancak Çalışma Bakanlığı yıllarca bu istatistikleri yayımlamakta ısrar etti. Yeni istatistiklerin Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine uygun olarak gerçek işçi sayılarına dayalı olarak açıklandığı belirtiliyor. Yeni istatistikler eskiye göre daha sağlıklı olmasına karşın hatalar tümüyle ortadan kalkmadı. Taşeron işçilerin üyeliklerinin keyfi olarak dikkate alınmaması önemli bir sendikal hak ihlalidir ve istatistikleri olumsuz etkilemektedir.

SGK VERİSİ DE SORUNLU

Öte yandan toplam işçi sayısı açısından da sorunlar devam etmektedir. Bakanlık işçi sayısını 10 milyon 882 bin olarak açıklamaktadır. Oysa SGK 2012 Elam verilerine göre zorunlu sigortalı sayısı 10.7 milyondur.

Ocak 2013 istatistiklerinin ortaya koyduğu en önemli gerçek Türkiye’ deki düşük sendikalaşma oranları ile sendikal işkolu barajlarının sendikal hak ve özgürlükleri ihlal ettiğidir. Yüzde bir barajı bile sendikaların bir çoğunu yetkisiz bırakırken önümüzdeki yıllarda uygulanacak yüzde 3 barajı sendikaların ezici çoğunluğunu yetkisiz bırakabilir.

Bu nedenle işkolu barajının kaldırılması zorunludur. AKP hükümeti ise sendikal barajlarda ısrar ederek sendikal haldarı ihlal ediyor. Ocak 2013 istatistikleri sendikasızlaştırma tehlikesinin büyüklüğü için önemli bir işarettir.