21 Haziran 2018
SEÇİM BÜTÇEYİ VURDU
Seçimlerden önce yol inşaatı ile bakım ve onarımı için bütçeden müteahhitlere 5 ayda yapılan ödeme 10 milyar lirayı geçti. Geçen yıl bu rakam 3 milyar liraydı.
Erken seçim kararı alan hükümet, kamu bütçesini adeta seçim yatırımlarına seferber etti. Seçimlerin öncesinde yeni yol inşaatları ve mevcut yolların bakım ve onarımı için bütçeden müteahhitlere 5 ayda aktarılan para 10 milyar lirayı aştı. Seçimin gündemde olmadığı geçen yıl ise bu yollara harcanan kaynak 3 milyarı bile bulmamıştı. Seçimlerle birlikte bütçeden vatandaşlara yapılan sosyal ve ekonomik harcamalarda da patlama yaşanırken, devletin posta ve telgraf harcamalarında da büyük artış meydana geldi.
MALİye Bakanlığı’nın açıkladığı 2018 yılı Ocak-Mayıs bütçe gerçekleşme verileri, hükümetin erken seçime çok önceden karar verip bütçe harcamalarını seçime göre dizayn ettiği izlenimi veriyor. Hükümet aynı şekilde ani bir kararla geçen yılın sonuna doğru taşeron işçilerin kadroya alınması sürecini başlatmış, bu sürpriz karar, erken seçim sinyali olarak algılanmıştı. Seçim öncesi, posta ve telgraf giderleriyle kağıt harcamalarındaki artış da dikkat çekti. Bu yılın ilk 5 ayında bütçeden posta ve telgrafa yapılan harcama, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33.3 artarak 165 milyon liradan 220 milyon liraya çıktı. Aynı dönemde devlet yaklaşık 3.5 milyar liralık kağıt ve kağıt ürünü satın aldı. Geçen yıl ilk 5 ayda 1.4 milyarlık kağıt devlete yetmişti. İlk 5 ayda özel sektörden kiralanan uçaklar için yapılan ödeme de 53.4 milyon lirayı buldu.
YOLLAR ŞANTİYEYE DÖNDÜ
Seçim öncesi en dikkat çekici kamu harcamalarından biri de duble yollara yapıldı. İlk 5 ayda yol müteahhitlerine bütçeden aktarılan kaynak, geçen yılın aynı dönemine göre tam 3.2 kat birden artarak 2.9 milyar liradan 9.5 milyar liraya fırladı. Yeni yol yapımının yanı sıra mevcut yolların bakım ve onarımı için bütçeden harcanan para da geçen yıla göre 12.2 kat gibi olağanüstü düzeyde artarak 57 milyon liradan 693 milyon liraya yükseldi. 10 milyar lirayı aşan bu duble harcama sayesinde, seçimlerde hükümete büyük oy kazandıran yollar seçim öncesinde adeta şantiyeye döndü.
23.5 MİLYAR İNŞAATA GİTTİ
Devlet, yeni yol inşaatları da dahil olmak üzere ilk 5 ayda kamu binalarının inşası için bütçeden 22 milyar 579 milyon lira harcama yaptı. Geçen yıl kamu inşaatları için sadece 9.6 milyar liralık ödenek kullanılmıştı. Bu kaynağın yaklaşık 20 milyar lirası direkt müteahhitlere ödendi. Mevcut binaların onarımı için harcanan 1 milyar 80 milyon lira da dahil edildiğinde, inşaata aktarılan kaynak 23.5 milyar lirayı aştı.
HÜKÜMET KESENİN AĞZINI AÇTI
Vatandaşlara yapılan harcamalarda da yüzde 39’a varan düzeyde artış oldu. Geçen yılın ilk 5 ayında bütçeden hane halkına 19 milyar kaynak aktaran hükümet, bu yılın aynı döneminde kesenin ağzını daha da açtı ve 26.4 milyar lira dağıttı. Çiftçilere yapılan ödemeler 7.9 milyardan 10 milyar liraya, barınma amaçlı aktarımlar 31 milyona, yiyecek yardımları 487 milyona, sosyal amaçlı aktarımlar 4.3 milyar liraya, ailelere yapılan ekonomik amaçlı aktarımlar 5.6 milyara, yapılan diğer yardımlar da 3.5 milyar liraya çıktı. Seçim öncesi bazı belediyelere de 60 milyon lira borç verildi. Geçen yıl aynı dönemde belediyelere para aktarılmamıştı.
