15 Mayıs 2020
SANAYİYE VİRÜS DARBESİ
Büyümenin öncü verisi kabul edilen sanayi üretimi, martta koronavirüsün etkisiyle beklentilerin üzerinde düştü. Daralma, yıllık bazda yüzde 2, aylık bazda yüzde 7.1’i buldu.
Salgının sanayi üretimindeki olumsuz etkisi netleşmeye başladı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı Sanayi Üretim Endeksi Mart 2020 verileri, yıllık bazda artması beklenen sanayi üretiminin, koronavirüs etkisiyle daraldığını ortaya koydu. Buna göre, sanayi üretimi 2020 Mart’ta yıllık bazda yüzde 2, aylık bazda ise yüzde 7.1 daraldı.
Beklenti, aylık yüzde 4 düşüş, yıllık yüzde 1.6 artış olması yönündeydi. Sanayi üretimi, üst üste altıncı ayda da büyüme göstererek şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.5 artmıştı. Covid-19 salgınının yol açtığı ekonomik faaliyetteki yavaşlama sebebiyle mart ayında sanayi üretiminde büyümenin yüzde 1.8’e gerilemesi bekleniyordu ancak eksiye geçerek daralması beklenmiyordu.
AYNI KALDI
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2020 Mart’ta madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.6, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1.9 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0.9 azaldı.
Bu alt sektörlere aylık bazda bakıldığında ise, madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 2.2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 7.5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 5.7 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 2020 yılı birinci çeyreğinde ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4.4 arttı.
Bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise aynı kaldı. Öte yandan TÜİK, katma değer vergisi (KDV) beyannamelerinden elde edilen verilerin de kullanıldığını belirtti. 2020 Mart, nisan ve mayıs ayları KDV beyannamelerinin verilme süreleri belirli sektörler için temmuz sonuna ertelenmişti.
Türkiye’de ilk vakanın tespitinin ardından martın ikinci yarısından itibaren salgın sürecinde alınan tecrit önlemleri ile birçok işyeri kapatılmış, bazı fabrikalar geçici olarak üretime ara vermişti. Nisan ve mayıs ayı sanayi üretim verileri, pandeminin etkisini tam olarak yansıtması açısından önemli olacak.
