Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
11 Mayıs 2023
SANAYİ ÜRETİMİNİ SEKTEYE UĞRATAN DA DEPREM, CANLANDIRACAK OLAN DA…

Sanayi üretimi, şubat ayında deprem etkisiyle yaşanan çöküşün ardından martta kendine gelir gibi oldu. Şubatta takvim etkisinden arındırılmış hesaplamaya göre geçen yılın yüzde 8.2 altında kalan üretim, martta geçen yılla neredeyse aynı düzeyde gerçekleşti. Bu yılın mart ayındaki üretim, geçen yılki üretimin yalnızca yüzde 0.1 altında kaldı.

SANAYİ ÜRETİMİNİ SEKTEYE UĞRATAN DA DEPREM, CANLANDIRACAK OLAN DA…

Mart ayındaki sanayi üretimi, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış hesaplamaya göre ise şubattaki üretimden yüzde 5.5 daha fazla gerçekleşti.

Hep vurguluyoruz; aydan aya olan değişimler kuşkusuz önemli bir gösterge ama olabildiğince büyük fotoğrafa bakmak gerekir. Şubattaki dalgalanmanın böylesine keskin olmasının nedeni de belli zaten, deprem felaketi. Ne var ki, deprem felaketi ve ondan kaynaklanan üretim düşüşü bir istatistiki veri olarak geride kalmış değil. Bunun etkileri devam edecek.

İlk çeyrekteki durum

Deprem yüzünden şubatta ve şubat baz alınarak hesaplanan martta çok keskin dalgalanma gördük. O yüzden ilk çeyreğe bakmakta yarar var.

Sanayi üretimi herhangi bir arındırma işlemine konu olmamış endekse göre bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın yüzde 0.5 altında kaldı. Aynı dönemler itibarıyla takvim etkisinden arındırılmış endekse göre gerileme ise yüzde 1.3 oldu.

Bu oranlar ilk çeyrek büyümesine ilişkin belirgin bir olumsuzluğa işaret ediyor. Her ne kadar sanayi üretimindeki değişim GSYH kapsamındaki sanayi sektörüne bire bir yansımıyorsa da arada sağlam bir bağ kuşkusuz var. Dolayısıyla ilk çeyrekte sanayiden GSYH’ye pek katkı geleceği beklenmemeli.

Bir de son bir yıldaki üretim değişimine bakalım…

Bu yılın mart ayı itibarıyla son bir yılda gerçekleşen sanayi üretimi, önceki bir yıldaki üretime göre yüzde 3.5 arttı. Bu oran herhangi bir arındırma işlemine konu olmayan ham endekse göre yapılan hesaplamayı gösteriyor.

Takvim etkisinden arındırılmış hesaplamaya göre ise son bir yıldaki üretim önceki bir yıldaki üretime göre yüzde 2.8 artış gösterdi.

Yıllık büyüme temposu yüzde 5

TÜİK sanayi üretimine ilişkin verileri 2015 yılını 100 kabul ederek hesaplıyor. Dün yapılan açıklamaya göre bu yılın mart ayında oluşan takvim etkisinden arındırılmış endeks 146. Yani yaklaşık sekiz yıllık dönemde sanayi üretimi yüzde 46 artış göstermiş.

Buna göre sanayi üretiminde kaydedilen yıllık artış temposu yüzde 5 düzeyinde bulunuyor.

Sanayi üretiminin her yıl yüzde 5 artması Türkiye için ne kadar yeterlidir, elbette tartışılır.

Deprem üretimi olumlu etkileyecek

Depremde çok büyük bir yıkım yaşadık. Şimdi imar vakti. Bu kısmen başladı da… Ancak daha yapılacak çok iş var.

Deprem bölgesi adeta tümüyle yeniden inşa edilecek. Bir dizi yatırım yapılacak. Binlerce konut ve işyeri inşaatı, bunlarla ilgili milyarlarca liralık altyapı yatırımı söz konusu.

İşte bu durum ister istemez sanayi üretimini de etkileyecek, üretim artacak. Hatırlanacaktır; depremden hemen sonra tepki de çeken bir gelişme olmuş ve borsada işlem gören çimento şirketlerinin hisse senetlerinde çok hızlı bir artış yaşanmıştı. Sanki depremin üstünden üç beş gün geçtikten sonra inşaatlar başlayacakmış gibi bir algı oluşmuştu.

Bölge yeniden ayağa kaldırılırken tabii ki yalnızca çimentoya ihtiyaç duyulmayacak. Bir inşaatın, bir altyapı yatırımının neleri gerektirdiği ortada. Bu yatırımlar sanayinin hemen hemen tüm alanlarını olumlu yönde etkileyecek ve üretimde artış görülecek.

İşsizlik verileri anlamını yitirdi

TÜİK, işgücü istatistikleriyle ilgili olarak şubat verileri için olduğu gibi mart verileri için de deprem felaketi yüzünden sağlıklı bir çalışma yürütemedi.

TÜİK mart ayı işgücü istatistiklerini açıklarken bu duruma yine vurgu yaptı ve hanehalkı işgücü araştırmasının mart ayı anket uygulamasının Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye’de yapılamadığını belirtti. Şubat ayı için bu illere ek olarak Gaziantep, Kilis ve Malatya’da da anket yapılamamıştı. Anket çalışması biraz olsun oturtuldu ve üç ilde mart ayı için anket gerçekleştirilebildi.

Ancak yine de bu bölgede sağlıklı bir anket yürütülmesi ve sağlıklı bir sonuç elde edilmesi kabul etmek gerekir ki, zor.

İşgücü istatistiklerinin sonuçlarında ise kayda değer bir değişiklik yok. Şubat için yüzde 10 olarak ölçülen işsizlik oranı aynı düzeyde kaldı. 15-24 yaş grubundaki genç nüfusun işsizlik oranı ise yüzde 19.4’ten yüzde 20.1’e çıktı.

KAYNAK Alaattin AKTAŞ / Ekonomim.com
DİĞER HABERLER
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE

OCAK’TA açıklanan 17 bin 2 TL’lik asgari ücrette döviz kurları nedeniyle meydana gelen kayıp 1.612 TL’ye ulaştı. En düşük memur maaşı ise 3 bin 94 TL eridi. 10 bin TL’lik en düşük emekli maaşı ise 399 dolardan 310 dolara geriledi.

YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU
YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU

Derinleşen ekonomik kriz ve hayat pahalılığı yaşlıları yoksulluğa mahkûm etti. TÜİK verilerine göre yaşlılarda yoksulluk patlaması yaşandı. Ülkedeki yaşlılarda yoksulluk oranı 4 yılda yüzde 7,5 arttı.

İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR
İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, gelecek aylarda istihdamın seyrinin, büyümedeki yavaşlamanın keskinliği ve süresine bağlı olarak şekilleneceğine dikkat çekerek, “İşsizliğin Türkiye ekonomisinde yeniden kritik sorunlardan biri olması ihtimal dahilinde” uyarısında bulundu.

ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?
ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?

Ekonomik kriz derinleştikçe toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin ücret ve yan ödemelerinin ödenmesinde giderek artan sıkıntılar yaşanacağı açıkça görülüyor.