Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
30 Eylül 2022
SALGIN DÖNEMİNDE GIDA SANAYİNDE YAŞANANLAR!

Pandemi, hiç düşünmediğimiz şeyleri düşündürmesi, yaşamadığımız durumları yaşatmasının yanı sıra iki yıldır, sağlığın yanı sıra gıdayı dünya gündeminin en önemli sektörü durumuna getirdi.

SALGIN DÖNEMİNDE GIDA SANAYİNDE YAŞANANLAR!

Yaşadığımız gıda israfı, bilgi kirliliği ve iklim değişiklikleri riskleriyle boğuşan gıda sanayinin, Covid-19 pandemisi ile birlikte sağlık faktörünü de yaşadığını belirten TÜGİS Başkanı Necdet Buzbaş, söz konusu çalışmayla, 2019 ve 2021 yılları arasındaki verileri ortaya koyduğunu ve yorumsuz olarak sektörün genel durumunu ortaya koyduklarını söyledi.

Pandeminin öne çıkardığı iki başlık: Sağlık ve Gıda

Pandemi, hiç düşünmediğimiz şeyleri düşündürmesi, yaşamadığımız durumları yaşatmasının yanı sıra iki yıldır, sağlığın yanı sıra gıdayı dünya gündeminin en önemli sektörü durumuna getirdi. Gerçekten de gıda fiyatları, sadece Türkiye’de değil küresel olarak da Covid-19 salgınının etkisini gösterdiği 2020 yılından bu yana sürekli yükselerek, ekonomilerde enflasyonun artışını da hızlandırdı.

Gıda ve içecek sektörü deyince şunları anlamalıyız: Et ürünleri, su ürünleri, içecekler, meyve sebze ürünleri, yağlar, süt ürünleri, unlu mamuller, çikolata ve şekerleme gibi diğer ürünler ile yemler.

Sektörün stratejik durumunu anlamak için bir de şöyle bakmak gerekiyor: Gıda ve içecek sanayii 85 milyon Türkiye nüfusu yanı sıra, 5 milyon sığınmacı, 40 milyon turist ve dünyanın dört bir tarafına gönderilen ihracat ürünlerini de hesaba katarsak neredeyse 120 milyon nüfusu besleyecek bir büyüklüğe ulaşıyor. Unutmayalım ki pandemide bile 6.6 milyar dolar dış ticaret fazlası veren bir sektörden bahsediyoruz.

Gıda sektörü verileri, pandemide nasıl seyretti?

Peki, herkesin evine kapandığı, maske taktığı, tedarik sorunlarının yaşandığı bu süreçte sektörde istihdam, kapasite, ciro, değer, ihracat ve ithalat gibi veriler nasıl bir seyir izledi?

Dünya toplam işlenmiş tarım ve gıda ürünleri ticareti 2017- 2020 döneminde 1.7 trilyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu yıllarda artış yüzde 6,02 düzeyinde ilken, Covid-19 salgınının en etkili dönemi olan 2019-2020 yıllarında ticaret hacmi yavaşlayarak ancak yüzde 2,03 oranında arttı.

Buna karşılık, pandemi sürecinde hane halkı tüketim harcamaları içinde gıda ve içecek ürünlerine olan talep arttı. Malum pek çok ülkede marketlere hücum yaşandı ve evlere gıda stoku yapıldı. Haliyle eve kapanmayla birlikte ev dışı tüketim azalırken, hane halkı tüketim arttı. Özellikle ev dışı daha çok tüketilen içecek ürünlerinde bu azalma iyice hissedildi.

Salgın Yıllarında Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii

Salgın Yıllarında Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii raporundan aldığım belli başlı notlar şöyle:

Türkiye’de toplam işyeri sayısı içinde gıda sanayi işyerinin oranı 2017-2020 döneminde yüzde 1,54 – 1,60 arasında ilken, imalat sanayi içindeki bu oran yüzde 12,33 – 13,07 olarak belirlenmiş. İşyeri sayısının en fazla olduğu alt dallar başında yüzde 75 ile un ve unlu ürünler sanayii geliyor. Unutmayalım ki Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçerken var olan değirmen sayısı 50 bin civarındaydı. Bu gelenek hala etkisini sürdürüyor. Ardından meyve ve sebze sanayi ile süt ve süt ürünler sanayii geliyor.

İncelenen dönemde gıda ürünleri imalatı işyeri sayısı 47 bin 617’den 52 bin 869’a, içecek imalatı işyeri sayısı da 595’ten 657’e yükselmiş. En fazla işyeri artışı su ürünleri ve meyve ve sebze sanayinde gözlendi. Meyve ve sebze sağlıklı beslenmeye dönüş olarak yorumlanırken, su ürünlerindeki olumlu artışa dair herhangi bir görüş dile getirilmedi.

Haliyle işyeri artınca, istihdamda da artış gözlendi. Söz konusu yıllarda istihdam yüzde 4,56 artışla 514 binden 537 bine yükselmiş. İçecek sanayinde yüzde 0,74’lük azalmaya rağmen…

Türkiye’de hane halklarının en çok harcama yaptığı alan 2020 yılında yüzde 24,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler oluşturdu. Bu oran 2019 yılında yüzde 21,9 olarak gerçekleşmişti.

Haliyle bu tüketim artışı cirolara da yansıdı. Gıda ve çiçek sektöründe 2017 yılında 36 milyar 554 milyon TL olan katma değer, 2020 yılında 64 milyar 475 milyon TL değere ulaştı. Ancak et ve et ürünlerinde oransal olarak düşme yaşandı. Bu sağlıklı beslenmeden mi, yoksa et ürünlerinin aşırı fiyat artışından mı kaynaklandığı yorumunu size bırakıyorum.

Hem ciro, hem istihdam artışına rağmen sektörde kapasite kullanım oranı 2018 yılında yüzde 73 olan değerden 2020 yılında yüzde 71.60’a geriledi.

Gıda sektörünün Ar-Ge girişimleri

56 ARGE merkezine sahip olan gıda sektöründe yeni teknolojiler ile yeni ürünler geliştirme konusunda potansiyel taşıdığı bir süreç yaşanıyor. Söz konusu Ar-Ge merkezlerinin sektörün kapasite kullanımı düzeyinin artmasına katkı sağlaması da beklentiler arasında. Ayrıca iklim değişikliklerinin en fazla etkilendiği tarım ve hayvancılık sektörüne bağlı olan gıda sanayinin iklim sürecini sağlıklı yönetmesi için ciddi bütçeler ayırması gerekiyor.

Raporun sunumunda TÜGİS yönetim kurulu üyelerinden Okyar Yayalar ve İrfan Demiryol da hazır bulundu. Olin yağlarının başkanı olan Okyar Bey, ÇEVKO’nun başkanlığını da yürütüyor. Ar-Ge konusu üzerine o da, bu yıl ayçiçek yağı çekirdeklerinin yağ veriminin arttığını söyledi. Bu iklime bağlı olduğu gibi seçilen tohum cinsleriyle de bağlantılı.

Yeni yatırımlar konusundaki örnekler verilirken iki jelatin ve bir gıda enzim tesisinin kurulduğuna değinildi. İrfan Bey, bu üretimlere rağmen, Rusya’nın 500 ton jelatin talebine cevap veremediklerini hatırlattı.

Gıda ve içecek sanayi yeni yatırımlar için önemli potansiyel vaat ediyor.

Rusya-Ukrayna savaşının etkileri

2022 yılı itibariyle sektörün tekrar normal çalışma periyoduna girmesi beklenirken, Rusya – Ukrayna savaşı patlak verdi. Öyle ki dünya için yaşanmamış bir niteliği olan bu bölgesel savaşın yeni küresel bir enerji ve gıda krizine soktuğu görüldü. Bu savaş veya herhangi yeni bir pandemi sebebiyle, dünyanın uzun olmayan bir dönemde tekrar gıda krizine girme ihtimali var.

Sektörün mevcut görünümünün temel göstergeleri bunlar. Mevcut fotoğraftan öte, önemli olan bu yaşananlardan ve durumdan nasıl bir sonuç alınacağı ve yeni çözümler konusunda neler yapılacağını görmektir.

BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) başta olmak üzere, uluslararası kuruluşlar gıda güvenliği ve sürdürülebilir bir yapı kurmak için küresel olarak yeni yapılar ve kurullar getirmelidir. Aksi takdirde hiçbir devlet, kurum ve kişi sorumluluktan kurtulamayacaktır.

Not: Raporun tamamına alttaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.tugis.org.tr/wp-content/uploads/2022/09/tugis-salgin-yillarinda-turkiye-gida-ve-icecek-sanayi.pdf

KAYNAK Gıda Hattı
DİĞER HABERLER
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’

Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılınca 140 gün önce direnişe başlayan Polonez işçilerinin, Çatalca’dan Ankara’ya “Anayasal Hak Yürüyüşü” çevik kuvvet tarafından engelleniyor.

YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR
YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR

Polonez işçisi aylardır devam ettiği direnişi Ankara’ya taşımaya karar verdi. Bugün saat 11’de Çatalca Adliyesi önünden Ankara’ya yürüyüş başlayacak.

POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR
POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR

Sendikaya üye olduğu için hukuksuzca işten çıkarılan 146 işçi, ‘Anayasal Hak Yürüyüşü’nde ilk adımı saat 11.00’de Çatalca’daki Polonez fabrikasından atacak.

POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR
POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR

Ürdünlü işveren anayasayı çiğnedi; sendikaya üye işçileri işten attı. Yetkililer çözüm üretmedi. Çoğunluğu kadın 146 işçi, Ankara yürüyüşü için ilk adımı yarın atacak.