REKOLTE TARTIŞMASI SORUNLARI GÖLGELİYOR
Fındıkta her yıl yaşanan rekolte tartışması sektörün sorunlarını geri plana itiyor. İhracatçı 2023 hedefi için 1 milyon ton üretime ihtiyaç olduğunu, bunun için de verimliliğin artması gerektiğini söylüyor
Türkiye geçen 12 aylık dönemde 2.8 milyar dolarlık fındık ve fındık ürünleri ihracatı gerçekleştirdi. Geçen sezon kurların yükselmesi, fındık rekoltesinin az olması nedeniyle fiyatın 22 TL’ye kadar çıkması fındık ihracatını rekora taşıdı. Fındık ihracatçıları 2023 hedefinin aşılması nedeniyle yeni hedefi 2.5 milyar dolardan 4 milyar dolara yükseltti.
Türkiye İhracatçılar Meclisi ile Eylül ayı ihracat verilerinin açıklandığı Düzce’nin Akçakoca ilçesinde İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören ve Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı İlyas Edip Sevinç ile sohbet etme fırsatı bulduk.
REKOLTE BİLMECESİ
Kaliteli, rekabetçi, sürdürülebilir fındık üretiminin önemine dikkat çeken Ali Haydar Gören, 2023 hedefini gerçekleştirebilmek için yılda 1 milyon ton kabuklu fındık üretmek gerektiğini söyledi. Rekolte tartışmalarına da değinen Gören, TZOB ve Tarım Bakanlığı’nın rekolte tahminlerine saygı duyduklarını belirterek, bu yılki 733 bin tonluk rekolte tahminlerinin en doğru tahmin olduğunu savundu.
Gören’e, geçen yıl Tarım Bakanlığı’nın açıkladığı 412 bin tonluk rekolte dikkate alındığında geçen sezon için açıkladıkları rekolte tahmininin (512 bin ton) çok yukarılarda kaldığını hatırlattığımızda, Bakanlığın açıkladığı rakamın tartışmalı olduğunu şöyle açıkladı: 217 bin 500 ton iç fındık ihraç ettik. Kabuklu fındık bunun 2 katı 435 bin ton eder. 75 bin ton iç piyasa tüketimi. 510 bin ton eder. 20-30 bin ton önceki yıldan kalma olsa 480-490 bin ton rekolte vardı.
Bu bilgiye göre Tarım Bakanlığı’nın açıkladığı rekolte de gerçekçi değil.
‘ALİVRE SATIŞ YAPILMIYOR’
Türkiye’de don vs. gibi nedenlerle üründe kayıp olmadığı takdirde oluşacak rekolteye ilişkin bilgi veren Gören, “Türkiye’de 700 bin hektar ekim alanı var. 1 dönüm alandan don gibi ekstrem bir durum olmaması halinde ortalama 100 kg ürün elde edilebilir. Bu hesapla üretim ortalama 700 bin ton olur” dedi. 1 milyon ton üretim için yıllık yüzde 4 verim artışı gerektiğini anlatan Gören ve diğer fındık ihracatçıları kendilerinin rekolteyi yüksek göstererek fiyatı düşük tutmak gibi bir gayelerinin olmadığını söyledi.
Rekolte tartışması yüzünden kaliteli, sürdürülebilir üretim ve verim artışı gibi asıl konuların gölgede kalmasından yakınan ihracatçılar, alivre satışın yapılmadığını, geçen yılki 22 TL’lik fiyatı da üretici ve alıcıların belirlediğini ifade ettiler.
İhracatçılar, bu yılki fındık fiyatının kaç lirada şekilleneceğine ilişkin ise yorum yapmaktan kaçındılar. Edindiğimiz bilgilere göre Tarım Bakanlığı’nın rekolte konusunda tarafları bir araya getirmemesi veya rekolte konusunda tek yetkili olmaması durumu devam ederse rekolte tartışması sürecek.
SARAY’IN FINDIK OYUNU!
Akçakoca’da konuştuğumuz bir fındık broker’ı fındığın 8-9 TL’ye kadar düşmesinin bekleneceğini söyledi. Seçim yaklaştı-ğında ise Erdoğan’ın talimatıyla müdahale alımı yapılacağını öne süren broker, ‘’Bundan sonra fiyat 15 TL’ye çıkacak. Üreticinin gönlü olunca oylar alınacak. Fındıkta bu sene seçim taktiği izleniyor. Bir milletvekili için milyar dolar vermeye hazırlar çünkü’’ şeklinde iddialarda bulundu.