Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
03 Aralık 2021
PİYASADA TL GEÇMİYOR

İnşaat yapan bir arkadaş anlatıyor… ”Demir almak istedim. İlk gün henüz fiyat belirlenmedi. Saat 15,00’te belli olur. Dediler. Saat 15.00 oldu. Kur aşırı haraketli yarın bakalım dediler. Demiri iki gün sonra alabildim.”

PİYASADA TL GEÇMİYOR

Tershaneden fiyat alan başka birisi anlatıyor… ”Montaj için fiyat istedim. Euro olarak verdiler. Oysaki montaj maliyeti içinde ithal girdi yüzde 10 dolayındadır. Yüzde 90 işçiliktir.” Yani işçilikte Euro’ya bağlandı.

Önceleri Türkiye’de çift para sistemi vardı. Şimdi fiilen TL kalktı. Piyasa TL kabul etmiyor. Artık tek para olarak dolar veya Euro kabul ediyor.

Milli Parası olmayan bir ekonominin iktisat politikası olmaz ve bu durum sürdürülemez.

Merkez Bankası, önce kuru piyasa belirler, müdahale etmeyeceğiz dedi. Sonra 500 milyon dolar satacağını söyledi. Ama 500 milyon dolar kuru etkilemez. Etkili olması için 10 milyar doların üstünde bir satış yapması gerekir. Kaldı ki hem net rezervi eksi, hem de satsa bile geçici olur. Zira bir yandan Cumhurbaşkanı isteyerek, ”yeni bir politika deniyoruz… Kur artarda düşerde, düşük faiz devam edecek ”diyerek, kur artışını körüklüyor. Öte yandan Merkez Bankası bağımsız değil ve yarın ne yapacağı da belli değil. MB’ye olan güven de dip yapmış. TL’ye hâkim değil.

Cumhurbaşkanı tek başına kuru bilinçli olarak artırdığı için ve bunu politika olarak benimsediği için, iktidar açısından çözüm diye bir sorun yoktur. Cumhurbaşkanı çözümü düşük faiz yüksek kur olarak görüyor.

Böyle bir politika, normal bir ekonomide denenebilir. Ama yine de kur şokları bozucu etki yapar. Türk ekonomisinin içinde bulunduğu konjonktürde, üretimi dışa bağımlı olan bir ekonomide, Milli paranın geçmediği bir ekonomide, tek çözüm yolu, TL’nin geçerli para olması için faizleri artırmak ve IMF’ye gitmektir. IMF’den gelecek 100 milyar dolar ancak kurları etkiler.

Denenen politikanın ilk etkisi; ithal girdi ve içerde dolarla işlem yapılması nedeniyle önceden bindirmeli enflasyondur. Enflasyonun yaratacağı sorunlardan birisi, TÜİK’in enflasyonu ne kadar doğru açıklayacağı konusunda toplumda oluşan kuşkulardır. Toplum; açıklanan enflasyonun yaşadığı enflasyondan çok farklı olduğunu görünce, devlete karşı güven sorunu oluşuyor.

İkincisi, ücret ve maaşlar, açıklanan enflasyona göre düzeltildiği için, işçi ve mamurun satın alma gücü düşüyor. Dahası büyüme var deniliyor ve fakat işçi ve memura büyümeden pay verilmiyor. Kabaca maaş ve ücretler hiç olmazsa mutfak enflasyonu kadar yüzde 30 ve büyüme yüzde 7 olarak, yüzde 37 ile yüzde 40 arasında artırılmalı ve asgari ücret vergi dışı tutulmalıdır.

Üçüncüsü; üretimde yavaşlamadır. Sanayici, depodaki malını satmıyor. Bekletiyor. Çünkü kurdaki hızla artış nedeni ile aynı malı yerine koyamayacağını biliyor. Mamafih, yazın hareketlenen üretim, dördüncü çeyrekte eksi değere düşebilir.

TL bu kadar hızlı değer kaybederse ve kriz derinleşirse, içerde Döviz borcu olanların ödeme sorunu ve bankaların dönmeyen kredilerinde risk daha da artar. Bankalar da zora girebilir. Türkiye’ dış borçlarında temerrüt yaşayabilir.

İnşallah bu sorunları yaşamayız. Ama risk büyüktür. Aslı sorun da ekonomik sorunlar nedeniyle Türkiye’nin zayıf görünmesi ve komşu ülkelerden gelebilecek dış tehdittir.

KAYNAK Esfender Korkmaz / Yeniçağ
DİĞER HABERLER
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE

OCAK’TA açıklanan 17 bin 2 TL’lik asgari ücrette döviz kurları nedeniyle meydana gelen kayıp 1.612 TL’ye ulaştı. En düşük memur maaşı ise 3 bin 94 TL eridi. 10 bin TL’lik en düşük emekli maaşı ise 399 dolardan 310 dolara geriledi.

YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU
YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU

Derinleşen ekonomik kriz ve hayat pahalılığı yaşlıları yoksulluğa mahkûm etti. TÜİK verilerine göre yaşlılarda yoksulluk patlaması yaşandı. Ülkedeki yaşlılarda yoksulluk oranı 4 yılda yüzde 7,5 arttı.

İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR
İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, gelecek aylarda istihdamın seyrinin, büyümedeki yavaşlamanın keskinliği ve süresine bağlı olarak şekilleneceğine dikkat çekerek, “İşsizliğin Türkiye ekonomisinde yeniden kritik sorunlardan biri olması ihtimal dahilinde” uyarısında bulundu.

ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?
ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?

Ekonomik kriz derinleştikçe toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin ücret ve yan ödemelerinin ödenmesinde giderek artan sıkıntılar yaşanacağı açıkça görülüyor.