Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, önceki gün gerçekleştirdiği basın toplantısında kıdem tazminatı fonunun hükümetin programın da yer aldığını hatırlattı. Çelik, fonu savunmak için hükümetinin kullandığı söylemi yineleyerek "mevcut yapıda zaten herkesin kıdem tazminatını alamadığını, herkesin alabileceği bir sistemin programda yer aldığını" söyledi. Çelik, tarafların itirazları üzerine bir mutabakat sağlayarak şimdiye kadar gündeme almadıklarını ancak taşeron işçilik sorununu görüşülürken kıdem tazminatının da bu konuya bağlı olarak gündeme geleceğini bildirdi.

Fon ve 20 hak kaybı

AKP hükümeti, çalışanların ancak yüzde 8’inin kıdem tazminatından yararlandığını iddia ediyor. Ulusal Demokratik İşçi Hareketi (UDİH) hükümetin hazırladığı son taslakla ilgili geniş bir değerlendime yapmıştı. UDİH, öncelikle bu rakamın gerçekçi olmadığını belirterek, çalışanların yaşayacağı hak kayıplarını 20 maddede anlattı. Kıdem tazminatının fona devredilmesinde esas amacın, işverenin yükünü hafifletip kolay işçi çıkarmasını sağlamak olduğunu vurgulayan UDİH, fon uygulaması gelirse, 20 konuda hak kaybı söz konusu olacağını ifade etti. İşte bu hak kayıpları:

1- Askeri giden işçi kıdem tazminatını alamayacak.
2- Evİenen kadın işçi, bir yıl içinde işinden ayrılırsa tazminat yok.
3- İşyerinde bir yıllık kıdemi olan işçi işten çıkarılırsa tazminat ödenmeyecek.
4- 15 yıllık sigortalı ve 3.600 gün prim ödeyen işçi, emeklilikte yaş şartını beklemek için işten ayrılırsa tazminat alamayacak.
5- İşçi haklı bir nedenle işten ayrılırsa (geçerli sağlık nedeni, işverenin tacizi, kötü muamelesi gibi) tazminat hakkı kalkıyor. Ayrıca işçinin iş koşullarındaki değişikliği kabul etmemesi, 20 gün ücret öden memesi halinde işi bırakması gibi ne denlerle de tazminat hakkın dan yoksun kalacak.
6- Kıdem tazminatı miktarı azalacak. İşverenin fona ödediği prim miktarı yüzde 8.3’ten yüzde 3’e düşecek. Artık işçi, son aldığı ücret üzerinden değil, fona yatırılan prim miktarının yıllık ortalaması üzerinden tazminat alacak.
7- Ancak 10 yıl sonra kısmi bir tazminat alınacak, miktarı da belirsiz.
8- İşten çıkarılma kolaylaştığı için sendikalaşma büyük darbe yiyecek.
9- Çalışan emeklinin de kıdem tazminatı hakkı kalkıyor.
10- Esnek ve güvencesiz çalışmaya karşı direnç azalacak. Tazminatın caydırıcı özelliği kaybolacak.
11- Tazminattaki faiz ödemesi ortadan kalkacak.
12- Fon öncesi tazminattan sorumlu işveren, tazminatsız işten çıkarmanın yollarını arayacak.
13- Tazminatı ödenmeyen işçiye mahkeme yolu kapanıyor.
14- Tazminatın tamamı ancak emeklilikte alınabilecek. Emeklilik çok uzadığından mezarda kıdem tazminatı söz konusu.
15- Devlet, fonu 10 yıl süreyle istediği gibi kullanabilecek. İşveren fona prim ödemezse yaptırım yok.
16- 4 kişilik fon yönetiminde işçinin bir oy hakkı var.
17- Özel İstihdam Bürolarına kiralık işçi çalıştırma yetkisi gelecek, böylece işçiyi kiralayan şirketin kıdem tazminatı ödeme sorumluluğu bulunmayacak.
18- Q Kaçak 10 milyon işçinin tazminat hakkı tamamen kalkacak, çalışanların yüzde 43’ü kayıt dışı çalışıyor.
19- Kıdem tazminatı bir anlamda işçinin geçim güvencesi olduğu için kişi ailesiyle birlikte açlığa, işsizliğe mahkûm olacak.
20- Sıra memurların emekli ikramiyesinin kalkmasına gelecek