Türkiye’deki hayvan varlığı, 2020’de yıllık bazda yüzde 1.6-11.6 aralığında artarken et fiyatlarındaki zam yüzde 30’u buldu. Dışa bağımlı girdiler pahalılığı artırıyor.

Ülkedeki hayvan varlığı arttığı halde yüksek maliyetler nedeniyle et fiyatlarında düşüş sağlanamadı. İç piyasada yükselen fiyatları ithalatla düşürmeye çalışan hükümet, TL’nin değer kaybıyla bunu da yapamadı. Et ve Süt Kurumu (ESK) verilerine göre Türkiye’deki perakende kıyma fiyatları, ABD ve İngiltere ile yarışır hale geldi. Buna bağlı olarak da et tüketimi hızla düştü. Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği’nin tahmini verileri, Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin 2016’da yıllık toplam 37.2 kilo kırmızı et tüketirken 2020’de 28 kilo tüketebildiğini ortaya koyuyor.

YÜZDE 30 ZAM

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜK) Hayvansal Üretim İstatistiklerine göre ülkedeki büyükbaş hayvan sayısı, Aralık 2020’de yıllık bazda yüzde 1.6 artarak 18 milyon 158 bin başa çıktı. Küçükbaş hayvan sayısı ise yüzde 11.6 artarak 54 milyon 113 bin başa yükseldi. Ancak bu artışa rağmen kırmızı et fiyatlarındaki yükseliş neredeyse yüzde 30’u buldu.

TÜİK’e göre hayvan varlığının arttığı 2020 Aralık’ta, 2019 Aralık’a göre dana eti 46.2 TL’den 51 TL’ye yükseldi. Aynı dönem aralığında koyun eti 53 TL’den 64 TL’ye çıkarken beyaz et 11 TL’den 14.4 TL’ye çıktı. Et fiyatlarındaki pahalılıktan dolayı tüketiminin arttığı belirtilen sakatat ise 2019 Aralık’ta 40.8 TL iken 2020 Aralık’ta 53.3 TL’ye ulaştı.

ESK’ye göre ise 2020 Ocak’ta ABD’deki perakende kıyma fiyatları 50.3 TL (5.61 Avro), İngiltere’de 51.5 TL (5.93 Avro) iken Türkiye’de 49.1 TL.

Et fiyatlarındaki artışın temel sebebi, dışa bağımlı olunan girdilerin yüksek kurdan dolayı sürekli zamlanması… ESK verilerine göre girdilerde yalnızca aylık artışlar yüzde 10’u buluyor.

Sektör temsilcilerine göre artan hayvan varlığı kadar yem üretimi de artırılmalı. Çiftçinin sürekli artan maliyetler altında ezilmemesi için destek verilmeli.