Enflasyonda ocak ayında gıda fiyatları kaynaklı etki bekleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ocak ayı enflasyon oranlarını 4 Şubat Pazartesi günü açıklayacak. Merkez Bankası’nın uzmanlarla yaptığı görüşmeler neticesinde hazırladığı ocak ayı beklenti anketinde aylık tüketici enflasyonunun yüzde 1.16 olması bekleniyor. Foreks anketine göre ise manşet enflasyonun ocak ayında yüzde 1.12 oranında olması ve yıllık enflasyonun da yüzde 20.47 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. GCM Yatırım Ekonomisti Ender Erkan ocak ayı enflasyonuna ilişkin hazırladığı notta, “GCM Yatırım Araştırma Departmanı olarak bizim beklentimiz ocak ayında enflasyonun yüzde 1.10 oranında artması ve yıllık enflasyonun da yüzde 20.4 olması yönündedir” dedi.
ÜRETİCİNİN MALİYETİ ARTTI
Ekonomide özellikle 2018’in son çeyreği ve bu yılın ilk çeyreğinde etkin olan zayıf iç talep görünümüne karşın, maliyet kanalında görülen baskının enflasyonu yukarı yönlü etki etmeyi sürdürdüğüne dikkat çeken Enver Erkan, şunları söyledi: “Bu noktada ocak ayındaki en önemli olumsuzluğu gıda fiyatları tarafında görmeyi beklemekteyiz. Son dönemde gündem olan taze sebze ve meyve fiyatlarında görülen oynaklığı ele aldığımızda; üreticilerin maliyet artışlarının ve buna sebep olarak etmenlerin etkin olmayı sürdürmesi önemli bir etken… Gübre, mazot, zirai ilaç fiyatlarında yaşanan yüksek senelik artışlar fiyatları etkilerken, bir yandan da üretim kanalında ortaya çıkan sıkıntılar fiyatların yükselmesine neden olmaktadır. Mevsimsel şartlar ve olumsuz hava koşulları, arzı etkiliyor ve fiyatların yükselmesine neden oluyor. Buna ek olarak Akdeniz bölgesinde, özellikle Antalya’da yaşanan sel felaketi, hortum, doğal afet etkisini de fiyatlar üzerinde gerek ocak ayında, gerekse de takip eden ayda görebiliriz. Bu kapsamda narenciye fiyatları, üretim olumsuz etkilendiği için yükselebilir.”
DOMATESE DİKKAT EDİN!
Dünya Gazetesi Yazarı Alaattin Aktaş da Twitter hesabından paylaştığı değerlendirmede, Çukurova ve Antalya’yı perişan eden sel, rüzgar ve hortumun tarım ürünü fiyatlarını özellikle şubatta yukarı iteceğini bildirdi. Aktaş, “Zaten bu ay da meyve sebzeye yüklü zamlar geldi. Ocak için domates fiyatlarına dikkat. TÜFE’de (tüketici fiyatları endeksi) yüzde 0.8 ağırlığı olan domates TÜFE’yi tek başına 0.4 puan artırabilir” uyarısı yaptı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar cuam günü yaptığı basın toplatısında, “Üreticimizin maliyetlerini azaltamadığımız, üretici-market makasını daraltamadığımız takdirde gıda fiyatlarında ucuzluk hayaldir” dedi.
Bayraktar yaşanan afetlerle ilgili de şu bilgileri verdi: “Çiftçimiz, ürün toplamak için bile tarlasına, bahçesine giremiyor. Yağışlar nedeniyle ürüne ilaç ve gübre atamayan üreticilerimiz var. Ürün kaybının önemli boyutlarda olduğu görülüyor. Tam mevsimi olmasına rağmen, Ocak ayında, mandalina, portakal gibi kimi ürünlerde üreticiden markete fiyat farkı 5-6 kata ulaşmıştır. Tarımın yapısal sorunları çözülmeden, üretici örgütleri gelişmiş ülkelerde görüldüğü şekilde bir yapıya dönüştürülmeden hal yasasını değiştirsek bile sorunumuzu çözemeyiz.”
Diğer yandan İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) açıkladığı ocak ayı fiyat gelişmelerine göre İstanbul’da perakende fiyatlar aylık yüzde 1.14 ve yıllık yüzde 18 arttı.
