İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi nisan ayında en az 249, yılın ilk dört ayında en az 735 işçinin çalışırken hayatını kaybettiğini tespit etti. Ölümlerde Kovid-19, ezilme/göçük, trafik/servis kazası, yüksekten düşme, boğulma, patlama/yanma ve intihar nedenleri öne çıktı.

Yüzde 63’ü ulusal basından; yüzde 37’si yerel basın, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, meslek örgütleri ve sendikalardan edinilen bilgilere dayanarak hazırlanan rapora göre nisan ayında en az 249 işçi çalışırken yaşamını yitirdi.

Yılın ilk dört ayına bakıldığında; ocak ayında en az 203 işçi, şubat ayında en az 139 işçi, mart ayında en az 144 işçi ve nisan ayında en az 249 işçi olmak üzere 2021’de şimdiye kadar en az 735 işçi ölümlü iş kazalarında hayatını kaybetti.

Nisanda yaşamını yitiren 249 emekçinin 214’ü işçi ve memurlardan oluşan ücretli kesimden, 35’i çiftçi ve esnaftan oluşan kendi nam ve hesabına çalışanlardan oluştu. Ölenlerin 19’u kadın işçi, 230’u erkek işçiyken kadın işçi ölümleri tarım, ticaret, eğitim, sağlık ve belediye işkollarında gerçekleşti.

Nisanda 8 çocuk işçi çalışırken can verdi. Çocuk işçi ölümleri tarım, inşaat ve konaklama işkollarında yaşandı. Çiftçi ve esnaf ile tarım, maden, kimya, ağaç, ticaret, büro, eğitim, ticaret, inşaat, enerji, taşımacılık, sağlık, spor, güvenlik ve belediye alanlarında çalışan 95 emekçi ise 51 yaş ve üstündeydi. 5’i Suriyeli, 5’i Pakistanlı ve 1’i Bulgaristanlı olmak üzere 11 göçmen/mülteci işçi de hayatını kaybetti.

YALNIZCA 24’Ü SENDİKALI

Ölen işçilerden maden, kimya, eğitim, büro, metal, gemi, sağlık ve belediye işkollarında çalışan 24’ü sendikalılardan oluştu. Ölümler en çok ticaret/büro/eğitim, tarım/orman, inşaat/yol, belediye/genel işler, sağlık, taşımacılık, konaklama, metal, güvenlik ve madencilik işkollarında gerçekleşti. En fazla ölüm nedenleri ise Kovid-19, ezilme/göçük, trafik/servis kazası, yüksekten düşme, boğulma, patlama/yanma ve intihar oldu. Kovid-19 nedenli ölümler en çok ticaret/büro/eğitim, sağlık, belediye/genel işler ve güvenlik işkollarında meydana geldi.

14 yaş ve altı yaş grubunda 4 işçi, 15-17 yaş grubunda 4 işçi, 18-27 yaş grubunda 17 işçi, 28-50 yaş grubunda 114 işçi, 51-64 yaş grubunda 77 işçi, 65 yaş ve üstü yaş grubunda 18 işçi yaşamını yitirirken 15 işçinin yaşı ise tespit edilemedi. Ölümlü iş kazaları şehirlere göre şöyle dağılım gösterdi: 39 işçi İstanbul’da; 15 işçi Kocaeli’de; 12 işçi İzmir’de; 8 işçi Ankara’da; 7’şer işçi Gaziantep, Hatay, Konya, Malatya, Mersin, Samsun, Tekirdağ ve Zonguldak’ta; 6’şar işçi Adana ve Manisa’da; 5’er işçi Bursa, Osmaniye ve Şanlıurfa’da; 4’er işçi Afyon, Aydın, Çanakkale, Eskişehir, Kayseri, Kütahya ve Sakarya’da; 3’er işçi Adıyaman, Balıkesir, Bartın, Edirne, Elazığ, Erzincan, Isparta ve Karaman’da; 2’şer işçi Çankırı, Denizli, Diyarbakır, Giresun, Kahramanmaraş, Kilis, Muğla, Nevşehir, Siirt ve Sivas’ta; 1’er işçi Ağrı, Amasya, Antalya, Bilecik, Bolu, Burdur, Çorum, Gümüşhane, Karabük, Kırklareli, Mardin, Niğde, Ordu, Rize, Şırnak, Tunceli, Uşak, Yalova, Brezilya ve Fransa’da çalışıyordu.

SALGINDA 5 ÖNLEM ÖNERİSİ

İSİG Meclisi salgın döneminde işçiler için alınması gereken bir dizi önlem önerisinde bulundu:

1- İşten çıkarma yasağı uzatılsın, işverenlerin Kod-29 gibi yollarla işçileri işten çıkarması, zorunlu ücretsiz izin ve zorunlu yıllık izin dayatması yasaklansın. Çalışma saatleri, ücretler ve haklarda bir kayıp olmaksızın en çok günlük 6 saat olacak biçimde sınırlandırılsın. Çalışma süresinin kısaltıldığı

işyerlerinde işverenlerin, bu süreleri işçilerin izinlerinden düştüğü hukuksuz uygulamalarına son verilsin.

2- Kişisel hijyen ve korunma malzemeleri işçilere (ve halka) ücretsiz olarak dağıtılsın. İşçilerin sağlık taramaları ve temaslı takibi yoğunlaştırılsın ve işyerlerinin denetimi yapılsın. İşverenlerin vaka sayılarını gizlemesinin önüne geçecek düzenlemeler yapılsın. İşyeri-ev bulaş riski takip edilsin. Vaka sayısının belirli bir oranın üzerinde olduğu işyerleri kapatılsın.

3- Alınan karar ve tedbirlerin kamunun bir bölümünde değil, özel sektör, kayıtdışı sektör ve 50’den az çalışanı olan işyerlerinde uygulanması ve yaptırımı sağlansın, gerekli önlemlerin alınmadığı işyerleri için aktif bir ihbar, denetim ve ceza mekanizması oluşturulsun.

4- Sağlık ücretsiz ve herkesçe erişilebilir hale getirilsin. Başta testler olmak üzere tüm sağlık hizmetleri kamu hastanelerinde ve özel hastanelerde ücretsiz olarak yapılsın. Kendisi ve yakını virüs nedeniyle karantinaya alınan işçi hastalık süresi kapsamında olsun ve bu süredeki gelir kaybı önlensin.

5- Aşılama sürecine tüm çalışanlar dahil edilsin ve ivedilikle aşılama gerçekleştirilsin. İlaç şirketlerinin kârı değil, kamu yararı düşünülsün. Halk sağlığı için aşılarda patent hakkı kaldırılsın.