Mart ayı, milyonlarca çalışan için de karar ayı olacak. Bu ay son kez verileceği açıklanan kısa çalışma düzenlemesinde, taleplere bağlı olarak bir değişiklik olup olmayacağı, önümüzdeki günlerde belli olacak. Ücretsiz izin ve işten çıkarma yasağının ise bir veya iki ay daha uzatılması beklenirken, asgari ücret ve normalleşme desteklerine ilişkin kararlar da önümüzdeki günlerde alınacak.

Koronavirüs salgınıyla birlikte kapsamı genişletilen kısa çalışmada, ocak ayı itibariyle, 1 milyon 313 bin 537 kişi bulunuyor. Tam bir yıldır uygulamada olan kısa çalışmadaki kolaylaştırıcı düzenlemelerin, mart sonu itibariyle bitirileceği açıklandı. Ancak bu tarihin ötelenmesi, şu anda çalışma dünyasının ortak gündemini oluşturuyor. Hafta içinde işçileri temsilen Türk-İş, işverenleri temsilen TİSK, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’la görüştü. Bu görüşmede de iki tarafın ortak görüşü olarak, kısa çalışma uygulamasının uzatılması ve kısa çalışma, ücretsiz izin ve işten çıkarma yasağının eş zamanlı olarak uygulamadan kaldırılması talep edildi. İş dünyasından da kısa çalışmanın uzatılmaması durumunda, istihdamın olumsuz etkileneceği ve özellikle hizmetler sektöründeki işletmelerin henüz buna hazır olmadığı açıklamaları geliyor.

DURUM FARKLI

İşten çıkarma yasağı ve ücretsiz izinde ise farklı bir takvimlendirme üzerinde çalışılıyor. Her iki düzenleme de 17 Mart’ta bitiyor. Ancak genel eğilim, bu iki düzenlemenin Nisan veya Mayıs ayı ortasına kadar uzatılması. İki aylık bir uzatmanın daha olası olduğu belirtiliyor. Ocak ayı verilerine göre, 883 bin kişi ücretsiz izinde bulunuyor. Bu kişilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan nakdi ücret desteği ödemesi yapılıyor. Ödeme miktarı da bin 420 TL. Sadece kısa çalışma uygulamasının bitirilmesi, ücretsiz izin ve işten çıkarma yasağının sürmesi durumunda, bazı işletmelerin çalışanlarını ücretsiz izne kaydırabileceği belirtiliyor.

YENİDEN DÜZENLENEBİLİR

Kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulamasını bitiren işletmelere de normalleşme desteği veriliyor. Bu da prim desteği olarak uygulanıyor. Normalleşen işverenlere işçi başına günlük 44,72 TL, aylık bin 341.56 TL’ye kadar destek sağlanıyor. Ancak yasaya göre, destek ödemeleri en fazla haziran ayı sonuna kadar verilebiliyor. Kulislerde ise, istihdamı korumak için, normalleşme desteğinin süresinin uzatılması için adım atılabileceği vurgulanıyor.

2.5 AYDIR BEKLENİYOR

2021 yılı asgari ücreti belirlenirken, tüm asgari ücretli çalışanlar için, yıl boyunca, her ay için 70 TL’lik destek verileceği açıklanmıştı. Bu desteğin verilebilmesi için yasal bir düzenleme yapılması gerekiyor. Ancak bugüne kadar bu düzenleme de yapılmadı. Mart sonuna kadar bu yasal değişikliğin de yapılması gerekiyor. Halen Türkiye’de 7 milyon civarında asgari ücretli çalışan bulunduğu tahmin ediliyor.

KAYNAK İŞSİZLİK FONU

Verilen tüm destekler için, işçi, işveren primleri ve kamu desteği birikimlerinden oluşan İşsizlik Fonu kullanılıyor. İşsizlik Fonu’ndaki birikim de 9 Şubat itibariyle, 100 milyar TL’nin altına indi ve fonun varlığı 97,6 milyar TL oldu.