Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) politikasının yanlışlığı, “Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumları Mezunlarının İzlenmesi” raporuyla gözler önüne serildi.

Milli EĞİTİM Bakanlığı’nın (MEB) politikasının yanlışlığı, “Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumları Mezunlarının İzlenmesi” raporuyla gözler önüne serildi. Mesleki ve teknik liselerde verilen eğitimin öğrencilere kazandırdığı mesleki beceriler ile bunların iş hayatına uygunluğunu, mezunların istihdam ve memnuniyet durumlarını belirlemek amacıyla hazırlanan rapor, 32 bin 734 mezunun görüşlerine başvurularak düzenlendi.

MEB’in, imam hatip liseleriyle birlikte bütçeden en çok payı ayırdığı meslek liselerinde verilen eğitimin üniversiteye girişteki yetersizliği MEB Mesleki ve Teknik EĞİTİM Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı raporla somutlaştı. Raporda, meslek lisesi mezunlarının, okullarında verilen eğitimin yükseköğretime girişe hazırlanma konusunda yetersiz kaldığı düşüncesi paylaşıldı. Ankete katılan mezun öğrencilerin yalnızca 9 bini verilen eğitimin yeterli olduğunu düşünürken 18 bin mezun, “EĞİTİM üniversiteye hazırlık için yetersiz” dedi.

Mezunlar iş bulamıyor

Raporda meslek lisesi mezunlarının istihdamlarına ilişkin elde edilen bulgular da paylaşıldı. Araştırma kapsamına alınan 32 bin meslek lisesi mezununun 20 bine yakınının hiç çalışmadığı ortaya çıktı. Verilere göre mezunların yüzde 22,47’si bir dönem çalıştığını, yüzde 22,95’i ise halen çalışmakta olduğunu ifade etti. Mezunların büyük kısmı bir tanıdık aracılığıyla iş bulduğunu belirtirken KPSS puanıyla bir işe yerleştiğini söyleyenlerin oranı yüzde 5,66’da kaldı.

“İşsiz kalmama uğruna…”

Araştırma kapsamına alınan meslek lisesi mezunlarından çalışanların işyerlerinde aldığı ücrete ilişkin soruya verdiği yanıtlar da vahim tabloyu gözler önüne serdi. Çalışanların veya önceden çalışmış olanların yüzde 53,36’sının asgari ücret, yüzde 14,74’ünün asgari ücretin iki katına kadar ücret aldığı, sadece yüzde 6,30’unun ise asgari ücretin iki katı veya daha fazla ücret aldıkları belirtildi. Asgari ücretin de altında ücret aldığını ifade eden mezun meslek liselilerin oranı yüzde 25,60 oldu. Meslek lisesi mezunlarının düşük ücretle çalıştırılmasına ilişkin Genel Müdürlük şu yorumu yaptı:

“Bu dağılım, ülkemizde meslek lisesi mezunu olup asgari ücretin altında bir gelirle çalışmakta olanların bulunduğunu göstermesi açısından manidardır. Meslek lisesi mezunlarının bir bölümünün, mezun oldukları alanda çalışmamalarının nedeni olarak bu durum görülebilir. Bu durum ayrıca bireylerin işsiz kalmama uğruna bu şartlarda çalışmayı kabul ettiklerini de göstermektedir. Bu sonuçlar daha önceki e-mezun raporlarıyla karşılaştırıldığında mezunların aldıkları ücretlerde önemli bir değişikliğin olmadığını göstermektedir."

Öğrenciler tavsiye etmiyor

Sınavla öğrenci alacak “nitelikli” liselerin yarısına yakınını oluşturan meslek liselerinden mezun olanların, mezun oldukları alanı tavsiye etmedikleri de anket sonucunda ortaya çıktı. Tavsiye etmeme nedenlerinin ilk sırasında, öğrencinin yaşadığı bölgede iş imkanlarının kısıtlı olması yer aldı. Mesleki ve Teknik EĞİTİM Genel Müdürlüğü’nün anketine katılan mezunların yüzde 14,03’ü ise öğrenim gördüğü alanı sevmediğini söyledi. Meslek liselerinden mezun olduktan sonra sektörde yeterli ücretin verilmemesini sebep olarak gösteren öğrencilerin oranı ise yüzde 13,95 oldu. Çalışma şartlarının ağır olmasından şikayet eden meslek liselilerin oranı, rapora yüzde 11,65 olarak yansıdı.

Üniversite hayal

MEB’in e-mezun WEB portalına üye olarak anket dolduran 31 bin 431 meslek lisesi mezununun ankete verdiği yanıtlar da meslek lisesi mezunlarının üniversitelere yerleşemediğine bir kez daha dikkati çekti. Meslek lisesinden mezun olan 31 bin 431 kişiden sadece yüzde 7,29’unun eğitim aldığı alan dışındaki dört yıllık fakültelere sınavla yerleştiği belirtildi. EĞİTİM aldığı alanla ilgili dört yıllık fakültelere yerleşen meslek lisesi mezunlarının orası ise yüzde 8,02’de kaldı. Mezunların yüzde 10.40’ı ise yükseköğrenim görmeyi düşünmediğini bildirdi.