27 Mayıs 2011
MAYIS 2011 AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI
Dört kişilik ailenin açlık sınırı 882 lira, yoksulluk sınırı 2.871 lira. Gıda fiyatları yükselmeye başladı. Mutfak enflasyonu aylık %1,34 oranında arttı, yıllık ortalama artış ise %8,49 oldu. Türkiye´de açlık ve yoksulluk istikrarlı biçimde sürüyor!
Dört kişilik ailenin açlık sınırı 882 lira, yoksulluk sınırı 2.871 lira. Gıda fiyatları yükselmeye başladı. Mutfak enflasyonu aylık %1,34 oranında arttı, yıllık ortalama artış ise %8,49 oldu. Türkiye’de açlık ve yoksulluk istikrarlı biçimde sürüyor!
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından yapılan ve çalışanların geçim koşullarını ortaya koyan “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasının 2011 Mayıs ayı sonuçlarına göre; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 881,51liradır. Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 2.871,38 liradır.
Her seçim döneminde olduğu gibi bu yıl da seçim kampanyalarının gözde kesimini oluşturan yoksulların durumu yıllar boyunca değişmemiştir. Siyasal parti temsilcileri seçim döneminde yoksullara yönelik vaatlerde bulunmakta ve fakat değişen siyasal iktidarlara rağmen yoksulların geçim şartları aynı kalmaktadır. Ülkede kimi dönem yaşanan yüksek büyüme ve siyasal istikrara karşın yoksulların geçim şartları iyileşmemekte, istikrarlı biçimde olumsuz devam etmektedir.
TÜRK-İŞ’in belirlemelerine göre, Mayıs 1991 ayında açlık sınırı 746.064 ve yoksulluk sınırı 2.267.672 lira olarak hesaplanırken net asgari ücret 502.911 liraydı. Bir başka ifadeyle yirmi yıl önce ele geçen asgari ücret dört kişilik ailenin mutfak harcamasını ancak 20 gün için karşılayabilmekte, insan onuruna yaraşır geçim koşullarına ise ancak 6,5 gün yetebilmekteydi.
Mayıs 2011 itibariyle ele geçen asgari ücret 629,95 liradır. Ücretli çalışanların yarıya yakınının geliri olan bu tutar günümüzde dört kişilik bir ailenin 21 günlük mutfak harcamasını ancak karşılamakta, yine bu gelirle sadece 6,5 gün insan onuruna yaraşır bir yaşam sürmesine imkan sağlamaktadır.
Seçimler yapılmakta ve fakat yoksulların geçim derdi uygulana gelen ekonomik ve sosyal politikalarla devam etmektedir.
TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında Mayıs 2011 ayı itibariyle “mutfak enflasyonu”ndaki değişim şöyle oldu:
– Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,34 oranında arttı.
– Yılın ilk beş ayı itibariyle artış oranı yüzde 1,58 oldu.
– Gıda enflasyonunda oniki ay itibariyle artış oranı taban etkisiyle yükselerek yüzde 6,70 oranında gerçekleşti.
– Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 8,49 olarak hesaplandı.
Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kalıbında yer alan ürünlerin fiyatlarında Mayıs 2011 itibariyle gözlenen değişim şöyle oldu:
– Süt, yoğurt, peynir grubunda; süt ve yoğurt fiyatı çoğu markada değişmezken, beyaz peynir fiyatında yüzde 7,66 oranında artış belirlendi. Peynir fiyatındaki artışın aylık mutfak harcamasına etkisi yaklaşık 3 lira oldu.
– Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat gibi ürünlerin bulunduğu grupta; et fiyatı bu ay kuşbaşında 75 kuruş gerilerken kıyma fiyatı değişmedi, tavuk fiyatı ise 35 kuruş ucuzladı. Hesaplamada temel alınan kültür balık çeşitlerinin ortalama fiyatı aynı kaldı. Sakatat ürünlerinden (ciğer, yürek, böbrek) ciğerin kilogram fiyatı 1 lira düştü. Yumurta fiyatı bu ay artarak 21 kuruş oldu. Bakliyat ürünlerinin (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) fiyatında bu ay da bir değişiklik tespit edilmedi. Bu harcama grubu toplam tutar olarak mutfağa olumlu yansıdı.
– Mevsim koşullarının olumsuz etkisiyle yaş sebze-meyve ağırlıklı ortalama fiyatı bu ay yüzde 8,73 oranında artışla 2,74 lira olarak hesaplandı. Sebze ortalama kilogram fiyatı 2,50 lira olurken meyve ortalama kilogram fiyatı ise 3,43 lira tutarında oldu. Mayıs ayında yağışların fazla olması özellikle meyve fiyatlarını olumsuz etkiledi. Yapılan hesaplamada -her zaman olduğu gibi- pazarda bol bulunan ve satılan ürünler temel alındı. Bu kapsamda kayısı, şeftali nektarı, dut, kavun, karpuz pazarda bulunmasına karşın hesaplamaya dahil edilmedi. Elma ve çilekte fiyat artışı dikkati çekti. Sebzelerde ise; patlıcan, havuç, limon fiyatı artan ürünler olurken domates, bakla fiyatı azalan ürünler oldu. Mayıs 2011 ayında sebze ve meyvede görülen fiyat artışı -diğer harcama grubundaki fiyat artışları sabit tutulduğunda- açlık sınırı tutarını yüzde 1,23 oranında yükseltti. Bu artışın mutfağa yansıması yaklaşık 11 lira oldu.
– Ekmek, pirinç, un, makarna gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay yine fiyat değişikliği görülmedi. Ancak unlu mamul (ekmek) satıcıları fiyatların artan maliyetler karşısında düşük kaldığından yakınmaya başladı.
– Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı fiyatı aynı kaldı, ancak margarin fiyatı bu ay yine artarak kilogramda 80 kuruş zamlandı. Zeytinyağı ile ayçiçeği yağı fiyatı bu ay aynı kaldı. Aynı şekilde siyah ve yeşil zeytinin fiyatı da değişmedi. Bal, reçel, pekmez ile şeker fiyatı bu ay yine aynı kalırken, tuz zamlandı. Baharat ürünlerinden (kimyon, nane, karabiber, vb) karabiber fiyatı artarken yağlı tohum ürünleri (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb) fiyatları aynı kaldı. Aynı şekilde, çay ve ıhlamur, salçanın fiyatı da bu ay değişmedi.
“Açlık ve Yoksulluk Sınırı” çalışmasında hesaplamaya temel olan gıda maddelerinin fiyatları, Konfederasyonumuzca piyasadan, market ve semt pazarları sürekli ve düzenli olarak dolaşılarak doğrudan tespit edilmektedir. Çalışma bu niteliğiyle bağımsızdır ve tüketici fiyatlarındaki artış eğilimini yansıtan “öncü gösterge” niteliği taşımaktadır. Kuşkusuz hesaplanan “yoksulluk sınırı” tutarı ücret düzeyi olmayıp, haneye girmesi gereken gelir toplamını ifade etmektedir.
