Türkiye ekonomisini yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 3.2 büyürken, geçen yılın aynı döneminde gerçekleşen 11.9’luk büyüme hızının oldukça gerisinde kaldı. İSO Başkanı Küçük “On çeyreklik dönemin en düşük oranı” yorumu yaparken, ASKON Başkanı Koca da düşüşün devam edeceğini söyledi.
Türkiye ekonomisi 2012 yılının ilk üç aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.2 oranında büyürken, bu oran krizin yaşandığı 2009 döneminin ardından en düşük büyüme hızı oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2012 yılı birinci dönemine ilişkin büyüme rakamlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre gayri safi yurtiçi hasıla değeri bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 3.2 arttı.
Geçen yılların çok gerisinde
Büyüme oranı geçen yıllarla karşılaştırıldığında ise oldukça gerilerde kaldı. Son olarak 2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 13.8 küçülen Türkiye ekonomisi, 2010 yılının ilk çeyreğinde yüzde 11.7, geçen yılın aynı döneminde de yüzde 11.9 büyüme hızına ulaşmıştı. Büyüme oranları eçen yılın ikinci, üçüncü ve dördüncü çeyreklerinde ise sırasıyla yüzde 9.1, yüzde 8.4 ve yüzde 5.2 olmuştu.
İnşaat ve imalatta büyük düşüş
Sektörlere göre incelendiğinde yılın ilk çeyreğinde enerji sektörü yüzde 8.4, inşaat sektörü yüzde 2.8, imalat sanayi yüzde 2.7 büyüdü. Sektörlere göre büyümeyi geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırdığımızda da büyük oranda düşüşler göze çarpıyor. Geçen yılın aynı döneminde enerji sektörü 12.3, inşaat sektörü 15.3 ve imalat sanayisi de 14.9 büyüme kaydetmişti.
Ticaret 17.3’ten 0.9’a
Yılın ilk beş ayında karşılıksız çeklerin yüzde 56.4, protestolu senetlerin yüzde 13.5 artışgösterdiği bir ortamda, toptan ve perakende ticaret sektöründeki yavaşlama da dikkat çekti. Geçen yılın ilk üç ayında yüzde 17.3 büyüyen toptan ve perakende ticaret sektörü bu yılın aynı döneminde sadece yüzde 0.9 büyüdü.
Diğer yandan ilk çeyrekteki büyümeye iç tükatim harcamalarının katkısı sıfır olurken, büyümenin net ihracattan kaynaklandığı belirtildi.
‘İkinci çeyreğin sıfır çıkması şaşırtıcı olmaz’
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu da (TİSK) 29 Haziran’da yaptığı açıklamada sanayi sektörünün küçülmeye başladığını, 2012’nn ikinci çeyreğinde büyüme oranının negatif çıkmasının şaşırtıcı olmayacağını belirtmişti.
TİSK’ten yapılan açıklamada sanayi üretim, ciro ve sipariş endeksleri ile kapasite kullanım oranındaki gelişmelere dikkat çekilerek “Bu gelişmeler sanayi sektörünün küçülmeye başladığını gösteriyor. Eğilimin sürmesi halinde reel sektör sıkıntıya girebilir. İşsizlik oranında artış ve vergi kaybı ortaya çıkabilir. 2012’nin ikinci çeyreğinde büyüme oranının negatif çıkması şaşırtıcı olmayacaktır” denilmişti.
Ekonomi yönetiminden temkinli açıklamalar
Büyüme rakamları ekonomi yönetiminin de yüzünü güldürmedi. Her seferinde Türkiye ekonomisinin “emin adımlarla” ilerlediğini vurgulayan Bakanların bu defa temkinli açıklamalar yapmaları dikkat çekti. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı “Yüzde 3.2’lik büyüme yüzümüzü güldürmese de, ağlatacak bir rakam değil” derken MALİye Bakanı Mehmet Şimşek “Net ihracattan kaynaklanan bir büyüme söz konusu. Aslında, bizim için bir sürpriz değil, öngördüğümüz bir trend” değerlendirmesinde bulund. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da “Büyüme rakamı benim için aslında sürpriz olmadı. 3.2 büyüme ilk çeyrek için benim beklentim dahilinde idi” diye konuştu.
