Kovid-19 virüsü, gereken önlemlerin ihmal edilmesi nedeniyle, etkisini artırıyor. Fiziksel mesafe, maske ve el temizliği konularında gereken duyarlılık gösterilmeyince, bu sonuç kaçınılmaz. Düğünler, taziye ziyaretleri, asker uğurlamaları engellenebilir ancak üretimin ve eğitimin devam etmesi de gerekiyor. Bu durumda yapılması gereken, önlemlerin alınmasıdır. Özellikle işyerlerinde insanların servis araçları, soyunma dolapları, yemekhaneler, çay içilen mekanlar ve üretim sürecinde birbiriyle yakın temasta olduğu durumlarda, üretimin sürmesinin garanti altına alınabilmesi için önlemlerin alınması gerekiyor.
Bu önlemlerin alınmasından işveren, bu önlemlere uyulmasından işçiler sorumludur.
İŞVEREN İŞYERİNDE GÜVENLİĞİ SAĞLAMAKLA YÜKÜMLÜDÜR
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işveren işçilerin işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, işçinin sağlığı ve güvenliği için eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınmasını, gerekli araç ve gereçlerin sağlanmasını da kapsamaktadır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre işveren işyerindeki sağlık ve güvenlik önlemlerini değişen şartlara uygun hale getirmelidir. Kovid-19 salgını döneminde gerekli önlemlerin alınması daha da önem kazanmıştır.
İşyerinde bir kişinin Kovid-19 testinin pozitif çıkması, kullanılan ortak alanlar nedeniyle, tüm işçileri virüsün kendilerine de bulaşması tehlikesi ile karşı karşıya bırakmaktadır. 6331 sayılı Yasanın 13. maddesinde, işyerinde ciddi ve yakın bir tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanların iş sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurul yoksa işverene başvurarak durumun tespit edilmesini isteme hakkı bulunmaktadır. İşveren bu konuda gerekli girişimlerde bulunmazsa, işçiler ildeki Sağlık Müdürlüğü’ne ve İl Pandemi Kurulu’na başvurarak test yapılmasını talep edebilir.
İŞYERİNDE HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?
İşyerlerinde alınacak önlemler konusunda iki önemli genelge bulunmaktadır. Bu önlemlerin özellikle uyarılara rağmen alınmaması, Kovid-19 virüsü bulaşma riski altındaki işçiye iş sözleşmesini kıdem tazminatını alarak haklı nedenle feshetme hakkı tanımaktadır.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 20 Mart 2020 tarihinde “İşyerinde Koronavirüse (Kovid-19) Karşı Alınması Gereken Önlemler” adıyla kapsamlı bir genelge yayınladı. 7 sayfalık bu genelgede alınması gereken önlemler ayrıntılı olarak sıralanmaktadır.
Sağlık Bakanlığı da yayınladığı “Kapalı İşyeri/Ofislerde Kovid-19 İçin Alınacak Önlemler” genelgesini yayınladı. Bu genelgede şunlar belirtilmektedir:
“Kapalı işyeri/ofis olarak: fabrika, market, atölye, plaza, vb. gibi kapalı çalışma alanları ifade edilmektedir.
“Kapalı işyeri/ofisler sık sık havalandırılmalıdır.
“İşyerlerinde çalışanlar arasında en az 1 metre mesafe olması sağlanmalı ve çalışanlar maske takmalıdır.”
“Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metrede olacak şekilde (tercihen 2 metre) düzenleme yapılmalıdır. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmelidir.
“Solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan (ateş, öksürük, nefes darlığı) personel iyileşene kadar çalıştırılmamalı ve sağlık kuruluşuna yönlendirilmelidir.
“İşyerlerinde, lavabolarda sabun ve kolay erişilebilir yerlerde alkol bazlı el antiseptiği bulundurulmalıdır.
“İşyerleri temizliğinde özellikle sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri gibi) temizliğine dikkat edilmelidir.
“Bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleri %70’lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanmalıdır.
“İşyerinde Kovid-19 pozitif bir kişinin varlığı durumunda, İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Birimine ivedilikle bilgi verilmelidir.
“Maske takma kurallarına tam uyularak çalışılan bir işyerinde, bir çalışanın Kovid-19 pozitif çıkması durumunda etrafındaki kişiler yakın temaslı kategorisinde değil, temaslı kategorisinde değerlendirilir. Kovid-19 pozitif kişinin takip ve tedavisi sağlık kuruluşunca yönetilir, diğer çalışanlar maskesini takarak çalışmaya devam eder. İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından, hastalık belirtileri açısından 14 gün süreyle takip edilir.”
İşverenin bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle işyerinde çalışan başka bir işçiden kendisine Kovid-19 virüsü bulaşan bir işçi, iş kazasına uğramış kabul edilir.