Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
27 Temmuz 2022
KONUT FİYATINDAKİ “RESMİ” ARTIŞ YÜZDE 150’YE DAYANDI

İnşaat maliyetleri ile konut satış fiyatları arasında ocak ayında başlayan ayrışma mayısta iyice belirginleşti.

KONUT FİYATINDAKİ “RESMİ” ARTIŞ YÜZDE 150’YE DAYANDI

Konut fiyatlarındaki yıllık artış ortalamada yüzde 145 oldu, yeni konutlarda ise yüzde 150’yi aştı.

Bazı mal ve hizmetlerin fiyatındaki artışı ölçmek çok zordur. Konumdu, kaliteydi, hizmetin özelliğiydi derken bir dizi değişken devreye girer. Temel olarak neyi ölçü almak gerektiğini bilemezsiniz.

Konut fiyatlarını da böyle düşünmek gerekir. Genel bir artış olduğunu herkes görüyor; ama aynı kentin aynı bölgesinde bile çok farklı fiyat artışları yaşandığı da bir gerçek.

Hani aynı ya da çok benzer konutları alabilseniz ve onların fiyatındaki değişimi düzenli olarak izleyebilseniz kuşkusuz artış ya da (pek olmaz ya) azalışı sağlıklı bir şekilde hesaplayabilirsiniz.

Yani konu çetrefilli… Konu bir otomobil ya da domates fiyatındaki değişimi ölçmeye hiç mi hiç benzemiyor.

Peki toplu bir oranı, genel bir oranı nasıl bulacağız?

Merkez Bankası bir hesaplama yapıyor. Bunu Türkiye ortalamasını gösteren en sağlıklı hesaplama olarak kabul etmek durumundayız.

Artış giderek hızlanıyor

Merkez Bankası’nın açıklamasına göre mayıs ayında konut fiyatları yüzde 10’un üstünde arttı.

Genel artış oranı yüzde 12.4 oldu. Yeni konutların fiyatı yüzde 13.1, yeni olmayan konutların fiyatı ise yüzde 12.2 artış gösterdi.

Mayıs itibarıyla son bir yıldaki artış ise genelde yüzde 145.5, yeni konutlarda yüzde 151.4, yeni olmayan konutlarda yüzde 126.4 düzeyinde oluştu.

Maliyet artışıyla fark açılıyor

Konut fiyatlarındaki yıllık artış geçen yıl mayısta yüzde 29’du, bu yıl yüzde 145. Peki niye böyle oldu?

Konut fiyatlarının artışına yol açan etkenlerin başında inşaat maliyetlerindeki artış geliyor.

Bir başka önemli etken de hiç kuşku yok ki TL cinsi tasarruf etmenin adeta cezalandırılması ve bu yüzden vatandaşın özellikle geçen yıl eylüldeki faiz indiriminden sonra konutu da öncelikli yatırım araçları arasına koyması. Tasarrufu TL’de tutmak göz göre göre anaparadan yemek demek. Vatandaş ya döviz alıyor ya altını tercih ediyor ya kur korumalı mevduata gidiyor. Finansal araçları tercih etmeyenler de ağırlıkla konut alımına yöneliyor. Yükselen talep de fiyatlar üstünde baskı yaratıyor.

Bir yandan maliyet baskısı, bir yandan talep… Bu iki etken bir araya geldi mi konut fiyatlarını tutmak da mümkün olmuyor.

Mayıs ayı verileriyle birlikte bir gelişme daha da belirgin hale geldi. İnşaat maliyetlerindeki yıllık artışla konut fiyatlarındaki artış, geçen yılın eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında adeta kol kola seyretti. Ocak ayıyla birlikte konut fiyatlarındaki artış, maliyet artışının üstüne çıkmaya başladı. Ocakta çok küçük olan fark giderek açıldı ama mayısa kadar yön yine de aynıydı.

Mayısta durum tümden değişti. İnşaat maliyetlerinde nisan sonunda yüzde 106.6 olan yıllık artış mayısta 105.7’ye indi.

Buna karşılık konut fiyatlarında nisan sonunda yüzde 127 olan yıllık artış mayıs sonunda yüzde 145.5’e dayandı.

Maliyet ile konut satış fiyatları arasındaki makas ilk kez böylesine açılmış oldu.

Pek niye böyle oldu?

İnşaat maliyetindeki artışla konut fiyat artışı arasındaki makasın belirgin bir şekilde açılmasında iki temel etken rol oynadı.

Birincisi, maliyetlerdeki artışlar konut fiyatlarına belli ki biraz gecikmeli yansıyor.

İkincisi ve daha önemlisi ise konut talebindeki artış hızlanarak devam ediyor. Arz-talep dengesindeki bozulma karşımıza böyle oranlar çıkardı.

Üstelik inşaat maliyetlerindeki artışın oranını ölçmek daha kolay. Konut fiyat artışı olarak ortaya konulan oranlar, olabilecek en düşük oranlar. Çok muhtemeldir ki gerçekte bu oranların üstünde artışlar yaşanıyordur. Girişte de belirttiğim gibi konut fiyatlarındaki artışı ölçmek çok ama çok zor, bir orta yol bulmak hiç kolay değil ve bulunan bu orta yol, yani Merkez Bankası’nın açıkladığı oran da hiç kuşku yok bir anlamda en düşük artışa işaret ediyor.

Dolayısıyla sorun büyüyor ve öyle görünüyor ki daha da büyüyecek. Fiyatlama davranışlarındaki bozulma bizi bu duruma getirdi. Üzüm üzüme baka baka kararıyor, herkes her şeyin fiyatlamasını yaparken genel durumu dikkate alıyor ama en çok da gelecek güvensizliği olabildiğince yüksek fiyata satma dürtüsünü harekete geçiriyor. Herkeste “Fiyatlar nasıl olsa daha da artacak” düşüncesi hakim. Zaten bu düşünceyi kırmadan fiyatlama davranışının düzeleceğini düşünmek söz konusu bile olamaz. Enflasyonla mücadelede başarı için de hep geleceğe işaret ediliyor olması da zihinlere ister istemez “Demek ki kısa vadede bir beklenti yok” düşüncesinin kazınmasına yol açıyor.

İşte sonuç! Her alanda; her mal ve hizmetin fiyatında artış…

Hele hele döviz kurlarındaki artışa karşı atılabilecek hiçbir adım kalmadığı, alınabilecek hiçbir önlemin bulunmadığı gün gibi ortadayken…

Ayrıca bakmayın inşaat maliyetlerinin yıllık bazda mayısta gerilemiş olmasına… Aslında mayısta fiyatlar arttı ama geçen yılın aynı ayındaki artışın altında kalındığı için yıllık oran gerilemiş oldu. Yani inşaat maliyetindeki artış da sürüyor. Dolayısıyla bu artışın yeniden ivme kazanabileceği de hiç kuşkusuz konut fiyatları üstünde baskı yaratan bir başka unsur…

KAYNAK Alaattin AKTAŞ / Dünya
DİĞER HABERLER
YENİ KURULAN BANDIRMA ŞUBEMİZİN KONGRESİ TAMAMLANDI
YENİ KURULAN BANDIRMA ŞUBEMİZİN KONGRESİ TAMAMLANDI

Bandırma Şubemizin 1. Olağan Kongresi tamamlandı.

ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’

Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılınca 140 gün önce direnişe başlayan Polonez işçilerinin, Çatalca’dan Ankara’ya “Anayasal Hak Yürüyüşü” çevik kuvvet tarafından engelleniyor.

YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR
YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR

Polonez işçisi aylardır devam ettiği direnişi Ankara’ya taşımaya karar verdi. Bugün saat 11’de Çatalca Adliyesi önünden Ankara’ya yürüyüş başlayacak.

POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR
POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR

Sendikaya üye olduğu için hukuksuzca işten çıkarılan 146 işçi, ‘Anayasal Hak Yürüyüşü’nde ilk adımı saat 11.00’de Çatalca’daki Polonez fabrikasından atacak.