25 Ekim 2020
‘KÖLELİK’ TEKLİFİ KOMİSYONDAN GEÇTİ
Patronlara teşvik üzerine teşvik öngören, işçileri ise esnek ve güvencesiz çalışmaya mahkum eden torba yasa teklifi komisyonda kabul edildi. Sermaye örgütleri memnun. Sendikaların ise tepkileri sürüyor.
Patronlara teşvik üzerine teşvik öngören, işçileri ise esnek ve güvencesiz çalışmaya mahkum eden torba yasa teklifi komisyonda kabul edildi. Sermaye örgütleri memnun. Sendikaların ise tepkileri sürüyor.
İş yaşamında esnekliği ve güvencesizliği artıran, kayıt dışı işçi çalıştıran patronları ödüllendiren, patronlara İşsizlik Fonu’ndan bol kepçe teşvik verirken ülkedeki her 4 işçiden birini iş güvencesi ile kıdem tazminatı hakkından mahrum bırakmayı hedefleyen torba yasa teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Komisyonda teklife vergi ve SGK borçlarının yapılandırılmasıyla ilgili maddeler de eklendi. Teklifin komisyondan geçmesini sevinçle karşılayan patronlar “Uzun süredir bu müjdeyi bekliyorduk” açıklaması ya-parken, sendikaların tepkisi sürüyor.
‘KÖLE İŞÇİLER’ GELİYOR
Komisyonda önceki akşam kabul edilen ‘İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’nde işçiler açısından ciddi hak kayıplarına yol açacak düzenlemeler yer alıyor. Teklifte yer alan düzenlemelerden bazıları şöyle:
* 25 yaş altı ve 50 yaş üstü işçiler koşulsuz olarak belirli süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılabilecek. Tüm işçilerin dörtte birini oluşturan bu işçiler sözleşmeleri bittiğinde kıdem tazminatı alamayacak, iş güvencesiyle ilgili yasalardan yararlanamayacak.
* 25 yaşından küçük olup bir ay içinde 10 günden az çalışan işçilerin yaşlılık aylığı primi ödenmeyecek. Böylece bu işçilerin emeklilik ve sosyal güvenlik hakkı tırpanlanacak.
* İş sözleşmesi 1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 döneminde sona erenler ile kayıt dışı çalışan işçilerin çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işyerlerinde fiilen çalıştırılmaları durumunda, patronlara her ay SGK’ye ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44,15 TL destek verilecek. Böylece kayıt dışı işçi çalıştıran patron, yasa dışı çalıştırma olduğunu kabul ederse işsizlik fonundan destek alacak. Üstelik bu patronlara idari para cezası verilmeyecek, bunlar sigorta prim indirimi, teşvik ve desteklerden yararlanmaya devam edecek.
* Kısmi zamanlı çalışma teşvik edilecek. Tam zamanlı çalışıyorken 31 Aralık’a kadar kısmi süreli çalışmaya başlayanların ücretleri, ‘çalışmadığı gün sayısı kadar kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam edilmesi ve bu çalışanın en az 6 ay çalışması’ koşuluyla gelir vergisinden istisna olacak.
* İşsizlik Sigortası Fonu’ndan patronlara daha fazla kaynak aktarılacak. Cumhurbaşkanına kurumlar vergisini 5 puana kadar indirme yetkisi verilecek. SGK prim ve vergi borçları yapılandırılarak borçların 18 taksitle ödenmesine olanak tanınacak. Borcunu peşin ödemek isteyenlere indirim sağlanacak. Teklif, yurt içi veya yurt- dışındaki döviz, altın gibi menkullerini kayıt altına aldıranlara vergi muafiyeti getirilmesini de öngörüyor.
PATRONLAR MUTLU İŞÇİLER TEPKİLİ
Teklifin komisyonda kabul edilmesi patronları sevindirdi. Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Tuncay Yıldırım, özellikle vergi ve SGK borçlarının yapılandırılmasından büyük memnuniyet duyduklarını kaydetti. Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Halil Peltek, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan alacakları teşvik ve desteklere dikkat çekerek, düzenlemenin ekonomiyi canlandıracağını öne sürdü. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu üyesi ve Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu “yürüttükleri çalışmaların olumlu sonuçlanmasından” duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Sendikalar ise tepkili. TÜMTİS’ten yapılan açıklamada, bu teklifin çalışma yaşamım esnekleştirerek bütünüyle kuralsız hale getireceğine dikkat çekildi. Açıklamada, “Yeni kölelik yasası kabul edilemez. Bu teklif ile işverenlere cennet, işçilere cehennem vadediyorlar. Sermaye ne istiyorsa onu yapıyorlar. Bizden de bu hak tanımaz, adaletsiz girişime sessiz kalmamızı bekliyorlar. Asla kabul etmeyeceğiz, sessiz kalmayacağız!” dendi.
Petrol-İş’in 22-23 Ekim’de toplanan Genişletilmiş Başkanlar Kurulu da yayımladığı bildirgede teklifi eleştirdi. 25 yaş altı ve 50 yaş üstü işçilerin kıdem tazminatı hakkının ortadan kaldırılacağına işaret edilen bildirgede, “Toplam istihdamın neredeyse üçte birine yaklaşan emekçilerin en temel haklarını gasp edecek bu paket geri çekilmelidir. Esnekleşme, güvencesizleşme ve örgütsüzleşmeye yol açacak düzenlemelere karşı işçi konfederasyonları ve sendikalar uyanık olmalı, kıdem tazminatında gösterdiğimiz kararlı duruş bu konuda da sergilenmelidir” ifadeleri kullanıldı.
