Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
24 Mart 2022
KKM’DEKİ YILLIK YÜK ŞİMDİDEN HESAPLANABİLİR Mİ?

Maliye Bakanı Nebati, KKM’nin Hazine’ye yükünün yılın tümünde 15 milyar olacağını neye dayanarak söyledi?

KKM’DEKİ YILLIK YÜK ŞİMDİDEN HESAPLANABİLİR Mİ?

Bu hesaplamanın altında dövizin yıl sonuna kadar artmayacağı varsayımı mı yatıyor?

Vatandaş ilk üç aydaki gibi faizin çok üstünde kur getirisi sağlayamazsa KKM’de durur mu?

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati kur korumalı mevduatta Hazine’ye binecek yükün, 570 milyar liraya ulaştığını söylediği toplam tutar üstünden yapılan hesaba göre yılın tümü için 15 milyar lira olacağını söyledi.

Bakan Nebati’ye göre 15 milyar adeta hiçbir şeydi; hele hele ücretlilere yapılan zam ve feragat edilen vergiden dolayı oluşan 49 milyarlık tutarın yanında 15 milyarın sözü bile edilmezdi.

Varsayalım KKM’den yılın tümünü kapsayacak şekilde gelecek yük 15 milyar lira. Ama herhalde bu tutara KKM’ye geçen şirketlere kambiyo karlarından dolayı sağlanan vergi avantajı dahil değil. Bakan Nebati keşke “15 milyar artı şu kadar da vazgeçilen vergi tutarı” diye bir açıklama yapsaydı…

YIL BİTMEDEN HESAP YAPMAK!

Daha henüz ilk üç ay dolmuşken yılın tümünde oluşacak yükün nasıl hesaplanabildiğini anlayamadık doğrusu.

Keşke bakan önce ilk üç ayda ne tutarda hesabın vadesinin dolacağını ve bu hesaplar için ne kadar fark ödeneceğini açıklasaydı.

Elde sağlıklı veri olmadığı için ilk üç aylık dönemde Hazine’ye binecek yük çok geniş bir marjda 10 milyarla 15 milyar arasında hesaplanıyor.

Durum böyleyken yılın tümünde oluşacak yükün nasıl 15 milyarda kalacağı anlaşılamadı.

KUR ARTMAYACAK MI YANİ?

Maliye hadi diyelim her türlü veriyi elinde bulundurduğu için yılın tümüne dönük hesaplama yapma olanağına sahip.

Ama Maliye’nin ancak tahmin edebileceği ve muhtemelen de yanılacağı çok temel bir gösterge var.

Döviz kurunun önümüzdeki dönemde ne olacağını biliyor muyuz ki bir kur yükü hesaplayabilelim.

Bu hesaplama, ancak olsa olsa mantığıyla yapılır ve “Kur muhtemelen şu düzeye çıkar, hesap açılışındaki kur da şu; dolayısıyla Hazine’ye şu kadar yük biner” denilebilir.

Ama Maliye Bakanı Nebati, 570 milyar liraya ulaştığını belirttiği toplam tutarın değişmeyeceği varsayımıyla yılın tümündeki kur yükünün 15 milyar lira olacağını söylüyor.

Bu ne anlama mı geliyor?

Belli ki Maliye yılın kalan döneminde kurun değişmeyeceğini ve hep bu dolayda kalacağını, bu sayede de ilk üç ayda oluştuğu tahmin edilen yükün ötesinde bir yük ortaya çıkmayacağını varsayıyor. Örtülü biçimde şu söyleniyor gibi:

“İlk üç ayda bir yük oluştu. Ama yılın kalan döneminde kur çok değişmeyeceği için artık Hazine’ye yük binmeyecek ve dolayısıyla üç aylık yük, yılın tümündekiyle hemen hemen aynı kalacak.”

Böyle varsayılıyor olabilir.

Ama eğer ikinci üç ayda ya da vadenin daha da uzatıldığı sonraki dönemlerde kur artışından artı bir kazanç elde edilemezse ve KKM faizi de şimdiki gibi yüzde 17’de tutulursa tasarruf sahibi bu faize razı olmaya devam eder mi, yoksa yüzde 60’ları bulmuş enflasyona bakıp “Ben gidiyorum” der mi?

Vatandaş giderse nereye gider; çıkışlar başlarsa asıl KKM nereye gider?

ENERJİ FİYATLARI DIŞ TİCARET HADDİNİ DİBE ÇEKTİ

Türkiye ocak ayında ihracatını geçen yılın aynı ayına göre miktar olarak yüzde 10 artırdı. Ancak daha ucuza ihracat yapmak zorunda kaldık ve ihracatın değer artışı yüzde 6.5 oldu.

İhracatı ucuza yaparken ithalatta tam tersi yaşandı. Ocak ayındaki ithalat geçen yıla göre miktar olarak yüzde 8.1 artarken, değerdeki artış yüzde 42.7’ye ulaştı. İhracatın tam tersi bir durum söz konusuydu ve aynı miktar ithalat için daha fazla döviz ödemek durumunda kaldık.

Bütün bu sayıların özeti niteliğinde bir kavram var; dış ticaret haddi. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle bulunan gösterge…

İşte bu değer daha önce görülmedik bir düzeye geriledi.

Dış ticaret haddi ocak ayında 72.8 oldu.

Bu düzeyin ne ifade ettiğini kavrayabilmek için tabii ki kıyaslama yapmak gerekir…

Öncelikle şunu söyleyelim; TÜİK’in dış ticaret endeksini açıkladığı veri seti 2013 yılı başına kadar gidiyor. İşte ocak ayındaki 72.8’lik düzey, 2013 başından bu yana geçen yaklaşık dokuz yıldaki en düşük aylık gerçekleşmeye işaret ediyor.

Dış ticaret haddi geçen aralık ayında 82.8, bir yıl önce ocak ayında ise 97.5 düzeyindeydi.

Yani bu yılın ocak ayındaki endeks çok ama çok düşük.

İyi de niye böyle oldu?

ENERJİ FİYATLARI

Dış ticaret haddinin böylesine gerilemesinin tek nedeni var; o da enerji fiyatlarındaki artış. Sınıflandırmada yakıt olarak geçen enerji kaleminin ihracat birim değeri ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 57 artarken, ithalat birim değerindeki artış yüzde 217’yi buldu.

Bu oranların bir sonucu olarak yakıt kalemindeki dış ticaret haddi 54.8’e kadar geriledi. Bu düzeyin ne kadar düşük olduğunun daha iyi anlaşılabilmesi için iki değer verelim. Yakıt grubunun dış ticaret haddi geçen aralıkta 81.4, geçen yıl ocakta 110.9 düzeyindeydi. Geçen yıla göre yarı yarıya bir düşüş var.

Yakıt kalemindeki dış ticaret haddinin böylesine gerilemiş olması da genel oranı aşağı çekti.

SAVAŞIN ETKİSİ YOK

Dış ticaret haddindeki bu hızlı gerilemede savaşın etkisi hiç yok. Bu veriler ocak ayına ait.

Rusya-Ukrayna savaşı şubat ayının son haftasında başladı ve enerji fiyatlarındaki tırmanış da özellikle mart ayında söz konusu oldu.

Dolayısıyla dış ticaret haddinin şubat ayında yakıt kalemi kaynaklı olmak üzere biraz daha gerilediğini göreceğiz. Martta ise durum daha da vahim bir hal alacak.

KAYNAK Alaattin AKTAŞ / Dünya
DİĞER HABERLER
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI

Fazla çalışma ücreti, kanunun veya sözleşmelerin öngördüğü haftalık çalışma süresinin üzerindeki çalışmalar için ödenecek ücreti ifade etmektedir.

GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE
GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE

İktidarın neoliberal politikaları gelir dağılımı adaletsizliğinde ülkeyi Avrupa’nın zirvesine taşıdı. En zengin %1’lik kesim ülkedeki servetin %40’ına sahip oldu. Halkın %71’inin 10 bin dolardan az serveti bulunuyor.

MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ

İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisi sürdürülürken, işçi tarafından yapılan devamsızlıkların geçerli bir mazerete dayanması gerekmektedir.

BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI
BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI

Bedelli askerlik ve tazminat hakkı.