Kadın işçinin süt izni ve süt parası ne kadardır?

SORU: Ben özel bir işyerinde çalışıyorum ve yeni doğum yaptım. Bazı arkadaşlarım süt iznini 2 saat bazıları ise 1,5 saat kullandıklarını söylediler. Acaba doğrusu hangisi? Bir de SGK’den alınan süt parasından yararlanma şartları ve ne kadar ödeme yapıldığı hakkında bilgi akmak istiyorum.

YANIT: İş Kanunu’nun 74. maddesinin ilgili fıkraları süt izni konusunu düzenlemektedir. Bu konuya ilişkin madde aynen aşağıdaki gibidir:

“Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.”

Madde metninden de anlaşılabileceği gibi bu izin günde 1,5 saat olarak uygulanmaktadır. Dolayısı ile 2 saat bilgisi doğru değildir.

Diğer sorunuza gelince, çalışan kadın işçiye ve/veya eşi doğum yapan erkek işçiye yapılan bu ödeneğin adı emzirme ödeneğidir. Yararlanma koşulları ise aşağıdaki gibidir:

EMZİRME ÖDENEĞİ KİMLERE VERİLİR?

Emzirme ödeneği, doğum yapması halinde sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması halinde sigortalı erkeğe verilir. Ayrıca hizmet akdine tabi ya da kendi adına ve hesabına yaptıkları çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine emzirme ödeneği ödenir.

Emzirme ödeneği hizmet akdine tabi çalışan (4/a’lı) sigortalılar ile kendi adına ve hesabına (4/b’li) çalışan sigortalının yararlanabildiği bir ödeme türü olup, kamu görevlisi olan sigortalılara 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince kendi kurumlarınca ödeme yapılmakta olup bu kişilere emzirme ödeneği ödenmez.

EMZİRME ÖDENEĞİNİN ŞARTLARI NELERDİR?

Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için;

Hizmet akdine tabi (4/a’lı) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,

Kendi adına ve hesabına (4/b li) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

Doğumun canlı gerçekleşmiş olması şarttır.

Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere 300 gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortasından yararlanacak erkek, doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır. Emzirme ödeneği her bir çocuk için doğum anında yaşaması şartıyla (canlı doğum) doğum tarihinde geçerli olan ve kurum yönetim kurulunca belirlenerek Bakanlık makamınca onaylanan tarife üzerinden verilir. Ödeme tutarı 2025 yılı için 1.238,00 TL olarak belirlenmiştir.

Emzirme ödeneğinin talep edilmesinde hak düşürücü süre, hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıldır. Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalıların ödeneklerini almaları için kuruma talep dilekçesi verme şartı kaldırılmıştır. Emzirme ödeneği, sistemde görülen emzirme ödeneği raporuna istinaden otomatik olarak ödenmektedir.