Pandemi döneminde hiçbir özel uygulamanın yapılmadığı bir markette çalışıyorum, işyerinde yasal haklarımızın uygulanmasını istediğimizde ücretsiz izne çıkarılmakla tehdit ediliyoruz. İşverenin böyle bir hakkı var mıdır?
17 Nisan 2020 günlü Resmî Gazetede yayımlanan 7244 sayılı Yeni Koronavirüs Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen Geçici Madde 10, işverenlere işçiyi onayını almaksızın ücretsiz izne çıkarma yetkisi tanıdı.
Bu değişiklik öncesinde, işverenin tek taraflı bir kararla işçiyi ücretsiz izne gönderme yetkisi yoktu. Böyle bir girişim, İş Kanunu madde 22’ye göre çalışma koşullarında esaslı değişiklik kapsamında değerlendirilirdi. İşçi işverenin bu isteğine uymak zorunda değildi; işveren bu nedenle işçinin işine son verirse işçi işe iade talebiyle arabulucuya gidebilirdi.
Salgın önlemleri kapsamında 7244 sayılı yasa ile işverenlere tanınan yetki bütün işyerleri için geçerli değildir. Başlangıçta üç ay süreyle tanınan işçiyi ücretsiz izne çıkarma yetkisi, daha sonra Cumhurbaşkanı kararlarıyla uzatıldı.
Ücretsiz iznin bazı işyerlerinde işverenlerce tehdit ya da cezalandırma amaçlı kullanıldığının örnekleri vardır. Ayrıca, kıdemi yüksek olan işçilerin kıdem tazminatını yakıp işten ayrılmasını sağlamak için aylarca ücretsiz izinde tutulduğuna da rastlanmaktadır.
İşverenin tek taraflı kararla işçiyi ücretsiz izne çıkarma yetkisi, yeni koronavirüs salgını kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle sorun yaşayan işyerleri ile sınırlı olmalıdır. İşyerinizin pandemi döneminde normal çalışmasını sürdürdüğünü belirtiyorsunuz. Bu durumda, işverenin yazılı onayınızı almadan sizi ücretsiz izne gönderme yetkisi yoktur.