22 Eylül 2019
İŞVERENDEN ENGELLİYE BARİYER
İşveren ve İŞKUR engelli bireylere iş verirken, engel durumlarını gözardı ediyor. Bedensel engellilerin kaynak işçiliği, görme engellilerin temizlik işçiliği için şirketlerle görüşmeye gönderildiği öğrenildi.
Türkiye’de her 100 kişiden 7’si engelli. Para kazanmak ve sosyal yaşama dahil olmak isteyen engelli bireyler, bir umut İŞKUR’a başvuruyor. İŞKUR’dan şirketlere yönlendirilen engelli bireyler görüşmelere gidiyor ancak ‘küfür gibi’ iş teklifleriyle karşılaşıyorlar. Bedensel engelliye kaynak işçiliği, görme engelliye ise temizlik yapmasının teklif edildiği oluyor. Öte yandan işverenler, ‘sigortanı yapalım ama işe gelme’ diyebiliyor.
Bedensel engelli H.D., İŞKUR’un yönlendirmesiyle Tuzla tershanesinde bir firmayla iş görüşmesine gitti. H.D. yaşadıklarını şöyle anlattı:
"Gittim firmayı buldum. İçeri girdiğimde iki kadın karşıladı beni. ‘Engelli personel arıyormuşsunuz, onun için geldim. Beni İŞKUR yönlendirdi’ dedim. Suratıma bakıp ‘İskeleye çıkıp gemiye kaynak yapabilir misin’ dediler. O an aklıma türlü söyleyecek laf geldi ama ben de terbiyesizlik yapmak istemedim. ‘Aradığınız vasıfları taşımıyorum’ dedim. Bin tane bahane buldular, durumu kurtarmak adına… Nutkum tutuldu. Söyledikleri bana küfürden daha ağır geldi."
‘SEKRETERLİK İÇİN GİTTİK TEMİZLİK YAP DEDİLER’
H.D.’nin eşi de engelli. Birlikte bir temizlik firmasında iş bulmuşlar bir zamanlar. İşveren sekreter aradığını söylemiş. H.D., "Gittik işyerine. Eşime ‘bu alanın temizliği senin sorumluluğunda’ dediler. İşverenin amacı engelliye yardım etmek değil. ‘Devletin yaptırımından nasıl kurtulabilirim’ diye düşünüyorlar" dedi.
‘GRUPLARA AYIRSINLAR’
T.İ. ise görme engelli. Bir ofiste çalışabilecek niteliklere sahip T.İ., İŞKUR’a başvuruda bulundu. Gelen tekliflere gittiğini ve olumsuz sonuç aldığını söyleyen T.İ. yaşadıklarını şöyle anlattı:
"Bana temizlik ve depoda mal taşıma işi verdiler. Görme engellinin bunları yapması mümkün değil. Genelde hep böyle işler geliyor. Devlet ya da işverenin, şirketlerde çalıştırılması gereken engellileri gruplara ayırması gerekiyor. Yerel yönetimler de daha duyarlı olursa sorun kalmaz. Engelliler de üretimin içinde olmalı."
‘İSTİHDAMLAR GÖSTERMELİK’
Engelsiz Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Bülent İnce, işverenlerin belirli kriterlere uygun olarak engelli birey çalıştırmak zorunda olduğunu söyledi. Çalıştırmadığı durumda işverenin büyük cezalar ödediğini belirten İnce, İŞKUR’la yaşanan soruna ilişkin şöyle konuştu:
"Belirli günlerde çeşitli İŞKUR şubeleri işverenleri davet ediyor, şirketlerin ihtiyacına göre de istihdam için işçi istiyorlar. İstihdamlar hep göstermelik yapılıyor. Engelli bireylere uygun olmayan teklifler yapılıyor."
İŞVEREN: SİGORTANI YATIRAYIM AMA İŞE GELME
İnce, zihinsel ve ortopedik engellilerin istihdam edilmediğini söyledi. Özel sektörde işverenlerin çoğunun engelli birey çalıştırmak istemediğini belirten İnce, "Engellilere ‘ben senin sigortanı yatırayım, maaş vermeyim’ diye teklif ediyorlar. İşyerine gelmesini istemiyorlar. Bu insan haklarına aykırı. Engelli bireylerin paradan çok sosyal hayatlarına devam etmesi için çalışması önemli" diye konuştu.
