Meclis’ten kaçırılan MALİye Bakanlığı denetim raporuna Cumhuriyet ulaştı
Sayıştay isyan etti
AKP hükümetinin yetkilerini sınırlayarak raporlarını TBMM’ye sunmasını engellediği Sayıştay’ın 127 raporundan MALİye Bakanlığı denetim raporuna Cumhuriyet ulaştı. MALİye Bakanlığı’nın “mali tabloları” Sayıştay’dan da gizlediği ortaya çıkarken, “genel değerlendirme” raporunda, birçok kamu kurumunun iç denetim yapmadığı saptamasına yer verildi.
Kamu kaynaklarının kullanımının yasalara uygunluğunu denetleyen Sayıştay, başta MALİye Bakanlığı olmak üzere kamu kurumlarının mali tablolarını kendilerine iletmemeleri nedeniyle denetim görevini yerine getiremediği için adeta “isyan” etti. Kamu idarelerinin iç denetim birimlerini ya hiç oluşturmadığı ya da eksik oluşturduğunu belirleyen Sayıştay, MALİye Bakanlığı’nın mali tabloları ve bu tabloların dayanağı olan belgeleri de kendilerine sunmayarak “denetim görevini zora soktuğundan” yakındı. Raporda, “Kamu idaresi hesaplarının Sayıştay’a verilmesine ilişkin esaslarda yer verilen defter, mali tablo, belge ve bilgilere ait esas yevmiye kayıtlarının kurumsal bazda ancak 2013 yılından itibaren başlayacağının” ifade edildiği belirtilerek, denetim yılına esas 2011 yılı mali tablolarını Sayıştay denetimine sunulmaması nedeniyle Sayıştay’ın “mali tablolara ilişkin görüş bildiremediği”ne işaret edildi. Sayıştay, denetimi zora sokan bu uygulamaların kaldırılmasını önerdi. Sayıştay’ın MALİye Bakanlığı raporunda şu saptamalara yer verildi:
Hazine gelirleri, dini vakfa: Hazine’ye ait taşınmazlar üzerinde bulunan Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsisli cami ve mescitlerin ticari nitelikli ünitelerinin kiralanması yetkisinin herhangi bir mevzuata dayanmaksızın Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredildiği ve bu devre istinaden başkanlıkça söz konusu Hazine gelirlerinin yüzde 25’inin bir vakfa (Dini ve Sosyal Hizmetler Vakfı) aktarıldığı görülmüştür. (…) Gelirlerin yüzde 30’unun, arz bedeli Hazine’ye, yüzde 10’unun taşınmazın bağlı olduğu müftülüğe, yüzde 25’inin Dini ve Sosyal Hizmetler Vakfı’na, yüzde 35’inin ise ilgili cami derneğine veya vakfına aktarılacağı kararlaştırılmıştır. Dolayısıyla herhangi bir dayanaktan yoksun olarak MALİye Bakanlığı ile Diyanet İşleri Başkanlığı arasında imzalanan 21.12.2006 tarihli protokolle, kira gelirlerinin yüzde 70’inin dağıtılması inisiyatifinin başkanlığa bırakılmış olması; mülkiyeti Hazine’ye ait taşınmazların kiraya verilmesi sonucu elde edilen ve kamuya ait olması gereken genel bütçe gelirlerinin vakfa aktarılması yolu açılmıştır. Söz konusu yönetmelik hükümleri yeniden düzenlenmelidir.
Yeşil alanlar ticari alan: İmar planına göre yol, park, meydan, yeşil alan, havuz, gölet, paten pisti, merasim alanı olarak belediyelere verilen taşınmazlar, kullanım amacına aykırı olarak ticari alanlar haline getirilip üçüncü şahıslara kiralandı. Bu kapsamda İstanbul Kadıköy Kalamış Mahallesi’ndeki 427 No’lu adada bulunan ve yeşil alan tahsisi yapılan arsa, Fenerbahçe, Galatasaray kulüplerine verilerek, sosyal tesisi, konukevi, restoran haline getirildi. Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne tahsisli 29 bin metrekare büyüklüğündeki Bahçelievler’deki Buz Paten Sarayı içinde yer alan eklentiler de “kafeterya, nikâh salonu, spor malzemesi mağazası” olarak 3. kişilere amaç dışı olarak kiralandı.
Kuveyt Türk’e koruma: Tahakkuk eden ve tahsili gerçekleşen gümrük vergisi gelirlerinin emanet hesaplarında bekledildiği, dolayısıyla tahsilatı yapılmış gelirlerin bütçe gelirleri ve gelir hesaplarına geç kaydedildiği tespit edilmiştir. (…) Protokol çerçevesinde vergi tahsilatları yaparak tahsil edilen tutarları Erenköy saymanlık hesabına göndererek Kuveyt Türk Katılım Bankası tarafından bazı günlere ait tahsilatların saymanlık banka hesabına geç gönderildiği ve geç gönderme neticesinde protokolün “tarafların yükümlülükleri” başlıklı maddesinde öngörülen gecikme zammı ve cezanın uygulanmadığı tespit edilmiştir. Vergi tahsilatları yaparak, tahsil edilen tutarları Erenköy Saymanlık Müdürlüğü hesabına göndere Kuveyt Türk Katılım Bankası tarafından bazı günlere ait tahsilatların muhasebe birimi banka hesabına geç gönderildiği ve bu geç gönderilme neticesinde öngörülen toplam 10 bin 2457 lira gecikme zammı ve 232 bin 425 lira cezanın uygulanmadığı tespit edilmiştir.
Memura, profesör ödeneği: Bakanlık taşra teşkilatında memur ve muhasebe denetmen yardımcısı kadrolarında görev yapan personele, yükseköğretim kurumlarında görevli personel için öngörülmüş olan “EĞİTİM öğretim ödeneği” ve “Üniversite ödeneği” ödemesi yapıldığı görülmüştür.
Personele ‘mükerrer’ ödeme: Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında görevli personelden, maaş ödemesi yapıldıktan sonra görev yeri değişenlere hem eski hem de yeni görev yerlerinden ilgili aylara ait tam maaşlarının mükerrer ödendiği, bu mükerrer ödemelerin kişilerce iade edilmesine rağmen benzer şekilde ödeme yapılmasını önleyecek kontrollerin olmadığı görülmüştür.
Kıyak ‘huzur’: MALİye Bakanlığı Merkez Saymanlığı’nca yapılan ek çalışma karşılıkları ödemelerinin incelenmesi neticesinde Hesap Uzmanlar Kurulu Grup Başkanlıkları’nda oluşturulan rapor okuma ve değerlendirme komisyonlarında görevli vergi müfettişlerine gün içinde birden fazla huzur hakkı ödemesi yapıldığı görülmüştür. Bakanlıkta görevli memurlara yapılan giyecek yardımlarının incelenmesi neticesinde; ayni yardım alması gereken unvanlardaki personele nakti yardım yapıldığı ve giyecek yardımından faydalanması mevzuatta öngörülmeyen kişilere giyecek yardımı yapıldığı görülmüştür.