İŞKOLU BARAJI ANAYASA’YA AYKIRI
ANKARA 2. Is Mahkemesi. Türkiye´de baraj ve yetki engeli nedeniyle toplusözleşme hakkından yararlanamayan sendikalı 500 bin işçiye müjde niteliğinde bir karara imza attı.

ANKARA 2. Is Mahkemesi. Türkiye’de baraj ve yetki engeli nedeniyle toplusözleşme hakkından yararlanamayan sendikalı 500 bin işçiye müjde niteliğinde bir karara imza attı.
Mahkeme, örgütlenme hakkının önündeki engellerden biri olarak ifade edilen işkolu ve işletme barajı uygulamasını Anayasaya aykırı buldu.
Ankara’da görülen bir davaya müdahil olan cemaate yakın olduğu belirtilen Pak Turizm İşçileri Sendikası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda yer alan işkolu ve işletme barajının iptal edilmesi için Anayasa Mahkemesine (AYM) götürülmesi talebinde bulundu.
İşkolu ve işletme barajının hem Anayasa’ya hem de Türkiye’nin onaylamış olduğu uluslararası sözleşmelere de aykırı olduğuna hükmeden mahkeme, dosyayı karara bağlaması için AYM’ye gönderdi. Dosyanın 6 ay içerisinde görüşülüp karara bağlanması bekleniyor.
Dikkat çeken bir diğer ayrıntı ise mahkemede iptali istenen 41/1 maddesiyle ilgili konuşan Çalışma Bakanlığı vekili ile Hak-ls’e bağlı OLEYİS vekili, "Anayasa’ya aykırılık iddiasını kabul etmiyorum" dedi.
ENGELİ SOSYAL-İŞ AŞMIŞTI
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İs Sözleşmesi Kanunu’na göre bir sendikanın toplu iş sözleşmesi imzalayabilmesi için öncelikle işkolu barajını geçmesi, ardından isletme/işyeri barajı şartını yerine getirmesi ve işyeri yetki belgesi alması gerekiyor. Çalışma Bakanlığı’nın Temmuz 2014 istatistikleri dikkate alındığında, toplu iş sözleşmesi yapabilmek için Ekonomik ve Sosyal Konseye (ESK) üye konfederasyonlara bağlı olan sendikalar için yüzde 1. ESK’ya üye olmayan sendikalar için yüzde 3 olan işkolu barajını 140 sendikadan 49’u geçebiliyor.
91 sendika ise toplusözleşme kapsamı dışında kalıyor. Böylece 91 sendikaya üye işçiler toplusözleşme hakkından yararlanamıyor. Ancak II Nisan 2U14 tarihinde sendikalara örnek niteliğinde bir gelişme yaşanmıştı.
DİSK’e bağlı Sosyal-tş Sendikası yüzde 1’lik işkolu barajını geçememesine rağmen Türkiye tarafından onaylanan ve Anayasanın 90. maddesi hükmüyle doğrudan uygulanırlık kazandırılmış ILO sözleşmelerini dayanak gösterip ilk toplu iş sözleşmesini yapmıştı. Birçok sendika tarafından görmezden gelinen bu hak, AYM’nin işkolu barajı şartım iptal etmesi halinde iç mevzuatta da hükme bağlanmış olacak.
Sendikacılık Yeni Bir Sürece Girebilir
DİSK’e bağlı Sosyal-iş Sendikası istanbul Şube SEKRETERİ Mahsun Turan, Ankara 2. iş Mahkemesi’nin verdiği kararı Aydıniık’a değerlendirdi. Mahkemenin kararının önemli olduğuna vurgu yapan Turan şunları söyledi:
"Ankara 2. iş Mahkemesi’nin verdiği bu karar, 6356 Sayılı Yasa’nın Anayasa’ya ve Türkiye’nin onayladığı uluslararası sözleşmelere aykırı olan hükümlerinden sadece ülke barajına ilişkin görünüyor. Oysa Anayasa’nın 90. maddesi hükmü çerçevesinde sadece ülke barajı uygulaması değil, toplusözleşme yetkisinin Bakanlık tarafından verilmesi, toplu pazarlık düzeylerinin işyeri ve işletme düzeyleri ile sınırlandırılması, sadece işkolu esasına göre sendika kurulmasına izin verilmesi gibi birçok düzenleme de Anayasa’ya ve Türkiye’nin onayladığı uluslararası sözleşmelere aykırı durumdadır
Örneğin, sendikaların işkolu esasına göre örgütlenmesine ilişkin düzenlemenin yürürlükten kaldırılması, herhangi bir sendikanın herhangi bir işkolundaki işçileri de örgütieyebilmesi ve onlar adına toplusözleşme imzalayabilmesinin yolunu açacaktır. Sadece bu durumda bile Türkiye sendikacılık hareketi her bakımdan yeni bir sürece girmiş olacaktır."