Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
02 Mart 2023
İŞGÜCÜNÜN PAYINDA ÇEYREK YÜZYILIN EN KÖTÜSÜ!

Bir anlamda dün kaldığımız yerden devam edelim…

İŞGÜCÜNÜN PAYINDA ÇEYREK YÜZYILIN EN KÖTÜSÜ!

TÜİK’in önceki gün gayri safi milli hasılada 2022’nin son çeyreğini, dolayısıyla yılın tümünü kapsayan verileri açıklamasından sonra kişi başına gelirin nasıl seyrettiğini aktarmış ve bu verinin tek başına pek yeterli sayılamayacağına işaret etmiştim. Bakılması gereken bir veri daha vardı; işgücü ödemelerinin gayrisafi katma değerde aldığı pay. Bu payla ilgili 2022 verilerini de aktarmıştım. Bugün ise aynı gösterge için çeyrek yüzyıl öncesine kadar giderek kapsamlı bir değerlendirme yapmak istiyorum.

İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değerde aldığı paya ilişkin çeyrek yüzyıl yüzyıllık veriler gösterdi ki, çok fena durumdayız, çok!

İşgücü ödemelerinin payı, bu 25 yıllık dönemde hiç 2022’deki gibi düşük olmamıştı.

Çeyrek bazlı bakıldığında da bu olumsuzluk rekoru ilk çeyrek hariç 2022’de…

İşgücünün payı ilk çeyrek itibarıyla en düşük düzeyde 2001’de oluşmuştu. İki, üç ve dördüncü çeyreklerdeki en düşük paylar ise 2022’de ortaya çıktı.

Zaten 2022, yıllık bazda da çeyrek yüzyılın en kötü yılı.

Kahveye bir milyoner girmiş

Kişi başına gelirin düzeyi ülkeler arası kıyaslamalar açısından tabii ki önemli bir gösterge. Ama kişi başına gelirin yüksek olmasının tek başına pek de önemi yok. Nasıl mı?

TÜİK’in GSYH verilerini açıklamasından sonra Prof. Fatih Özatay hocamla sohbet ediyorduk. Fatih hocam bu konuda güzel bir örnek verdi:

“Bir köy kahvesinde dar gelirli vatandaşlar oturuyor. Hepsinin de geliri sınırlı ve birbirine çok yakın. Kahveye oradan geçen bir milyoner girdiğinde kahvedekilerin ortalama geliri birden yükselir. İyi de bu ortalamanın yükselmiş olması, milyoner dışındaki vatandaşlar için bir anlam ifade eder mi?”

Bizim durumumuz da biraz öyle. Kişi başına gelir geçen yıl uzunca bir aradan sonra yeniden 10 bin doların üstüne çıktı. Bununla sevinelim, mutlu olalım ama bu gelir artışı acaba iyi paylaşılmış mı?

Ne gezer! Tam tersine kişi başına ortalama gelir artmakla birlikte işgücü ödemelerinin gayrisafi katma değerdeki payı tarihi dip seviyelere indi.

Hem zaten kişi başına gelirin artması da pek gerçekçi sayılmaz. Bir yanda enflasyon çok hızlı artarken, diğer yandan dövizin baskı altında tutularak enflasyon çok daha düşük artmasının sağlanması kişi başına geliri bu düzeylere taşıdı. Dolayısıyla aslında kişi başına gelirde de gerçek bir artış yok. Kaldı ki olsa bile bu artış adaletli dağılmıyorsa ne önemi var! İşte aktardığımız veriler ortada…

Yeri gelmişken belirtmekte yarar var; işgücü ödemelerinin gayrisafi katma değerde aldığı paya ilişkin bu veriler TÜİK’in resmi verileri. Hani ben peşin peşin söyleyeyim de, sonra birileri “Kim ortaya attı bu oranları, nereden çıkıyor bu oranlar” diye aklınca savunmaya geçmesin!

İki aylık fiyat artışı yüzde 10’u buldu

İstanbul Ticaret Odası şubat ayında fiyatların İstanbul’da yüzde 3.83 arttığını açıkladı. Artış, iki ayın toplamında ise yüzde 10 oldu.

Şubatın neredeyse tümü deprem etkisiyle geçti. Deprem felaketi fiyatları tüm Türkiye genelinde yukarı çekti elbette. Ama bölge için durum çok daha vahim. Gerçi oralarda gerçek anlamda fiyat bile oluşmadı, o da ayrı bir detay.

Şimdi yarın TÜİK’in açıklaması gelecek. TÜİK ocak ayındaki TÜFE artışını yüzde 6.65 olarak açıklamıştı. Bu, tahminlerin çok üstünde bir orandı. Yarın açıklanacak oranın da ocaktaki kadar olmasa bile yine yüksek beklendiğini belirtelim.

İstanbul Ticaret Odası’nın hesaplamasının yalnızca İstanbul’u kapsadığını, TÜİK’in tüm Türkiye’yi kapsayan hesaplamasında ise deprem etkisinin çok daha fazla hissedileceğini öngörmek gerek. Dolayısıyla TÜİK, ocak ayında olduğu gibi şubatta da İstanbul Ticaret Odası’ndan yüksek bir oran açıklayabilir, bu şaşırtıcı olmaz.

KAYNAK Alaattin AKTAŞ / Ekonomim.com
DİĞER HABERLER
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI

Fazla çalışma ücreti, kanunun veya sözleşmelerin öngördüğü haftalık çalışma süresinin üzerindeki çalışmalar için ödenecek ücreti ifade etmektedir.

GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE
GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE

İktidarın neoliberal politikaları gelir dağılımı adaletsizliğinde ülkeyi Avrupa’nın zirvesine taşıdı. En zengin %1’lik kesim ülkedeki servetin %40’ına sahip oldu. Halkın %71’inin 10 bin dolardan az serveti bulunuyor.

MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ

İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisi sürdürülürken, işçi tarafından yapılan devamsızlıkların geçerli bir mazerete dayanması gerekmektedir.

BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI
BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI

Bedelli askerlik ve tazminat hakkı.