DİSKAR SENDİKALARIN ÜYE SAYILARINA İLİŞKİN RAPOR HAZIRLADI

• DİSKAR SENDİKALARIN ÜYE SAYILARINA İLİŞKİN RAPOR HAZIRLADI

Sağlık sektörü başta olmak üzere pek çok sektörde binlerce taşeron işçisinin sendikal hakları gasbediliyor. Yeni yasadan güç alan taşeron şirketler yaptıkları tek taraflı SGK bildirimlerinde işçileri ayrı ayrı iş kollarında göstererek, taşeron işçiler ve onların sendikaları için yetki gaspına yol açmakta, bu ihlaller Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından desteklenmektedir.

Milyonlarca işçinin toplusözleşme hakkının gasbedilmesinin adımları atılmaya devam ediliyor. DİSKAR’ın Resmi Gazetede yayınlanan 6356 sayılı “Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi” kanunu gereğince açıklanan, iş kollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2013 temmuz ayı istatistikleri üzerinden hazırladığı rapora göre 2018 yılı temmuz istatistiklerinin açıklanması ile yüzde 3 barajı altında kalacak iş kollarında, 5 milyon 982 bin işçi, yani tüm kayıtlı işçilerin yüzde 51.44’ü için Toplu İş Sözleşmesi (TİS) hayal haline gelirken, bu işçilerin bulunduğu 6 iş kolunda işçiler yetkili sendika bulamayacak. Kayıtlı işçilerin yüzde  31’i ise tek sendika tercihine mahkum olacak.

7 SENDİKA HÂLÂ BARAJ ALTINDA

Ocak istatistiklerinin yayınlanması ve yüzde 1 iş kolu barajının uygulanması ile birlikte, daha önce iş kolu barajının üzerinde olan ve toplu iş sözleşmesi imzalayabilen 7 sendika yüzde 1 barajının altında kalmış ve yeni toplu iş sözleşmesi imzalayabilme yetkisini yitirmişti.
Ocak 2013 istatistikleri ile iş kolu barajının altında olan 2 sendika yüzde 1 barajının üzerine çıkmıştı. Sonuç olarak, iş kolu barajının yüzde 10’dan yüzde 1’e düşürülmesine rağmen daha önce toplusözleşme imzalayamayan yalnızca 2 sendika, toplu iş sözleşmesi imzalayabilir hale gelmiş bu sendikaların hükümete yakın Hak-İş üyesi sendikalar olması ve siyasal iradenin müdahalesi ile örgütlendiği gözlemlenmektedir.

TAŞERON İŞÇİSİNE İŞ KOLU DARBESİ

Sağlık sektörü başta olmak üzere pek çok sektörde binlerce taşeron işçisinin sendikal hakları gasbediliyor. Yeni yasadan güç alan taşeron şirketler yaptıkları tek taraflı SGK bildirimlerinde işçileri ayrı ayrı iş kollarında göstererek, taşeron işçiler ve onların sendikaları için yetki gaspına yol açmakta, bu ihlaller Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Örneğin taşeron sağlık işçilerinin inşaat, taşıma, gıda gibi iş kollarından gösterilerek sendika haklarının gasbedildiği görülmektedir.
Dev Sağlık-İş Sendikasının mahkeme kararı ile bu yolla yetkili sendika olmasının önüne geçildi. Her ne kadar sendikanın açtığı dava sonucunda iş mahkemesi Dev Sağlık-İş’in üye sayısının 7 bin 899 olduğu ve iş kolunda yüzde 2.81’lik bir örgütlenme oranına sahip olduğunu tespit etse de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yayınladığı temmuz ayı sendika üye istatistiğinde sağlık alanında çalışan yaklaşık 8 bin işçinin sendika ve toplusözleşme hakkını gasbetti. Hemen hemen tüm sektörlerde noter kanalı ile üye olmuş binlerce işçinin sendika hakkı için durum aynı.

YÜZDE 3 BARAJI İLE TOPLUSÖZLEŞME İMKANSIZ

Türk-İş, Hak-İş ve DİSK’e bağlı sendikalar için iş kolu barajı 2018 yılının temmuz ayından itibaren yüzde 3 olarak uygulanacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının keyfi tutumu da sürmeye devam ederse, İnşaat, Ticaret, Büro, EĞİTİM ve Güzel Sanatlar, Hava, Kara ve Demiryolu Ulaşımı, Konaklama ve Eğlence, Basın, Yayın ve Gazetecilik, Gemi Yapımı ve Deniz Taşımacılığı, Ardiye ve Antrepoculuk, Sağlık ve Sosyal Güvenlik iş kollarında yetkili sendika kalmayacak. Bu 5 milyon 982 bin işçi için daha fiili toplusözleşme yasağı anlamına geliyor. Bu toplamda kayıtlı işçilerin yüzde 51’ini denk geliyor.  

İŞÇİLER TEK SENDİKAYA MAHKUM OLACAK

Mevcut yasa ve baraj sistemi ile birlikte, yüzde 3 barajına geçildiğinde, 8 iş kolunda toplu iş sözleşmesi imzalayabilen tek sendika kalabilecek. Petrol, Kimya, Lastik, Plastik ve İlaç işkolu, Dokuma, Hazır Giyim ve Deri iş kolu, Ağaç ve Kağıt iş kolu, İletişim iş kolu, Metal iş kolu, Enerji iş kolu, Gemi Yapımı ve Deniz Taşımacılığı, Ardiye ve Antrepoculuk iş kolu ile Savunma ve Güvenlik iş kolunda, işçiler tek sendikaya mahkum olabilecek. Böylece bu 8 iş kolunda çalışan toplam 3.6 milyon işçi, yani sigortalı işçilerin yüzde 30’u, sendika seçme hakkını kullanamayabilecek. 8 iş kolunda sendika tekeli yaşanacak.

VERİLER TUTARSIZ

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sendikal barajlara esas olacak verileri SGK üzerinden temin ediyor. SGK verilerindeki işçi sayıları ÇSGB’nin açıkladığı verilerin çok daha üzerinde. Ancak başka bir devlet kurumu olan Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) de, kayıtlı iş gücü istatistiklerini farklı açıklıyor. Ocak 2013 tarihinde işçi statüsünde kayıtlı işçi sayısını SGK 11 milyon 818 bin kişi açıkladı. ÇSGB sendikal barajlarda 10 milyon 882 bin kişiyi esas aldı. Bu rakam temmuz 2013 için 1 milyon kişi artış gösterdi. TÜİK’e göre kayıtlı ve işçi statüsündeki ücretlilerin sayısı 9 milyon 910 bindir.

ANAYASAYA VE ILO’YA AYKIRI

Toplu iş sözleşmesi yapabilen sendika sayısını aşağıya çeken, işçilerin yaklaşık yarısını toplu iş sözleşmesi ve sendikal haklardan yoksun bırakma riskini getiren, işçilerin yaklaşık üçte biri için sendika seçme hakkı ve özgürlüğünü fiilen yok edebilecek olan Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, Anayasa ile güvence altına alınmış olan örgütlenme, toplu pazarlık ve grev haklarına, aşırı, ölçüsüz ve demokratik toplum kurallarına aykırı bir sınırlama getirmektedir ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına açıkça aykırıdır. Öte yandan Anayasanın 90. maddesi gereği çatışma halinde iç hukuktan üstün olan Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) 87 ve 98 sayılı Sözleşmelerine de aykırı olan 6356 sayılı Yasa’nın uygulanması da Anayasaya aykırıdır.
İş kolu barajı, ILO Sözleşmeleri’ne aykırıdır ve ILO denetim organları Türkiye Cumhuriyeti hükümetlerine 20 yılı aşkın süredir, iş kolu ve işyeri barajlarının tümüyle kaldırılması gerektiğini söylemektedir. Ancak AKP hükümeti Türkiye’nin uymakla yükümlü olduğu ILO Sözleşmelerine aykırı bir yasa çıkarmış olup bu yasayı uygulamaktadır.